Tribün liderlerine öfke yönetimi eğitimi çağrısı
VM Medical Park Kocaeli Hastanesi'nden Uzman Klinik Psikolog Ece Çalışkan, sporda şiddetin psikolojik kökenleri, taraftar davranışları ve rekabet ortamında duygu yönetimi süreçleri hakkında değerlendirmede bulundu. Çalışkan, aidiyet duygusu ve grup psikolojisinin şiddet eğilimlerini tetiklediğine dikkat çekti.
Psikolojik tetikleyiciler
Çalışkan, olumsuz durumlarla karşılaşıldığında beyindeki amigdala adlı tehdit merkezinin harekete geçtiğini, aynı anda prefrontal korteksin baskılanarak düşünme süreçlerinin zayıfladığını aktardı. Bu durumun dürtüsel davranışları kolaylaştırdığını ve daha önce normalleştirilmiş şiddet görülen ortamların kontrol kaybı halinde bu davranışları tetikleyebildiğini vurguladı.
Grup psikolojisi ve aidiyet
Grubun ruhsallığını benimsemenin ve takımla özdeşleşmenin bireyleri grubun yaygın davranışlarına uyum sağlamaya ittiğini belirten Çalışkan, kutuplaşma ve haksızlığa uğrama hissinin de şiddet davranışlarını tetikleyebileceğini söyledi. Grup içindeki kabul görme isteğinin, agresif davranışları tercih etmeye yol açabildiğine dikkat çekti.
Müsabaka anındaki duygusal süreçler
Ece Çalışkan, rekabet duygusu, kalabalığın coşkusu ve grup etkileşimiyle adrenalin düzeyinin yükseldiğini; bunun duygu merkezini aşırı aktifleştirip düşünme merkezini geçici olarak durdurduğunu belirtti. Bu nedenle ortamda görülen davranışların düşünmeden taklit edildiğini ve bağırma, küfretme gibi tepkilerin hızla ortaya çıkabildiğini ifade etti.
Öneriler: Tribün liderlerine odaklı eğitim
Profesyonel sporcuların spor psikologları eşliğinde öfke yönetimi ve duygu düzenleme eğitimleri aldığını hatırlatan Çalışkan, tribünlerde benzer bir kontrolün sağlanmasının daha zor olduğunu söyledi. Bu nedenle bireysel eğitimlerin yanında tribünün önde gelen kişilerine, grup liderlerine ve kulüp kültürüne yönelik müdahalelerin gerekli olduğunu; tribün liderlerinin eğitilmesinin şiddetin önlenmesinde etkili olacağını önerdi.
UZMAN KLİNİK PSİKOLOG ECE ÇALIŞKAN
