Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, TOBB toplantısında ekonomiyi değerlendirdi
Cevdet Yılmaz Türkiye ekonomisinin 2003-2024 döneminde kaydettiği büyüme, enflasyon gelişmeleri, rezervler ve doğrudan yatırımlar hakkında kapsamlı açıklamalar yaptı. Konuşma Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ortak konsey toplantısında yapıldı ve reel sektörün görüşlerine vurgu yapıldı.
Toplantı ve katılımcılar
TOBB tarafından düzenlenen müşterek konsey toplantısına Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Ticaret Borsaları ile Deniz Ticaret Odaları temsilcileri katıldı. Program Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile birlikte reel sektör ve iş dünyasının gündemini ele aldı.
Yeni küresel normali okumak gerekiyor
Yılmaz makroekonomik politika ve sektörel çalışmalarda ortak aklın önemine dikkat çekti. Pandemi sonrası dönemde korumacı politikaların öne çıktığını, dijital dönüşüm ve yapay zekâ gibi teknolojik değişimlerin belirleyici olduğunu belirterek dünyanın yeni şartlarının iyi analiz edilmesinin gerekliliğini vurguladı.
Büyüme performansı
Yılmaz, dünya ekonomisinin 2003-2024 döneminde yaklaşık yüzde 3,5 oranında büyüdüğünü, Türkiye ekonomisinin ise yıllık ortalama yüzde 5,4 büyüme kaydettiğini aktardı. Pandemi öncesini 100 kabul eden bir endeks hesabında dünya ekonomisinin son 4-5 yılda 115 seviyesine yükseldiğini, Türkiye ekonomisinin ise aynı dönemde 130 seviyesine ulaştığını belirterek Türkiye'nin performansının dünyadaki ortalamanın yaklaşık iki katı olduğunu söyledi. Buna rağmen sorunların devam ettiğini, problemlerin takip edileceğini ifade etti.
İMF tahminleri ve küresel sıralama
Yılmaz, Türkiye'nin 2002 yılında 21'inci, 2024'te 17'inci sırada olduğunu, Uluslararası Para Fonu tahminlerinin gerçekleşmesi halinde yıl sonunda 16'ıncı büyük ekonomi konumuna ulaşılacağını söyledi. Satın alma gücü paritesinde geçen yıl 12'nci sırada olunanı ve IMF tahminleriyle 11'inci sıraya yükselebileceklerini ekledi. 2002'de toplam ekonomik büyüklüğün 238 milyar dolar olduğunu, TÜİK'in üçüncü çeyrek verilerine göre nominal dolar bazında ekonominin 1,5 trilyon doları ilk kez aştığını kaydetti.
Kişi başına düşen gelir
Yılmaz kişi başına düşen milli gelirin 2002'de yaklaşık 3 bin 600 dolar olduğunu, bu yıl 17 bin doların üzerinde bir seviyeyle kapanmasının beklendiğini belirtti ve bunun önemli bir performans olduğunu vurguladı.
Doğrudan yatırımlar ve büyük projeler
Doğrudan yabancı yatırım girişlerinin 2025 yılının ilk 9 ayında bir önceki döneme göre yüzde 45,5 artarak 11,4 milyar dolara ulaştığını, yıllıklandırıldığında 15,3 milyar dolar civarında olduğunu aktaran Yılmaz, Türkiye'nin uluslararası sermayeyi çekebilen ülkelerden biri olduğunu söyledi. Ankara'nın Google ile Turkcell iş birliğiyle toplam yaklaşık 3 milyar doları bulan yatırıma ev sahipliği yapacak olmasını olumlu bir gelişme olarak nitelendirdi.
Rezervler ve yastık altı varlıklar
Bankacılık sektörünün sermaye yeterlilik oranlarının güçlü olduğunu belirten Yılmaz, Merkez Bankası rezervlerinin 28 Kasım itibarıyla 183,2 milyar dolar olduğunu söyledi. Ayrıca hanehalkının sahip olduğu altın ve döviz gibi yastık altı rezervlerin finansal sisteme dahil edilmesi halinde ülkenin risk göstergelerinin daha olumlu bir noktaya geleceğini vurguladı.
Enflasyon ve beklentiler
Dezenflasyon sürecinin ekonomi yönetiminin temel hedefi olduğuna işaret eden Yılmaz, enflasyonun Mayıs 2024'te yüzde 75,5 ile zirve yaptığını, o tarihten bu yana yüzde 44 puanın üzerinde bir düşüş gerçekleştiğini ve son açıklanan rakamla oranının yüzde 31,07 seviyesine indiğini söyledi. Ancak reel sektör ve hanehalkı enflasyon beklentilerinin henüz istenen düzeye ulaşmadığını, beklentilerin iyileştirilmesinin fiyatlama ve enflasyonun daha da gerilemesi için kritik olduğunu belirtti.
ENAG ve veri güvenilirliği
Yılmaz sosyal medyada yayılan, metodolojik ve şeffaflık açısından sorunlu veri iddialarına dikkat çekti. İstatistik hazırladığını iddia eden bazı yapıların uluslararası geçerliliğinin olmadığını, bu tür verilerle kamuoyunda algı yaratılmasının sakıncalı olduğunu ifade etti ve bilim insanları dahil herkesin bu konuda daha dikkatli olması gerektiğini söyledi.
Tarım bütçesi ve su politikaları
Tarım için bütçeden ayrılan kaynağın toplamda 940 milyara yakın olduğunu belirten Yılmaz, bunun doğrudan destek, kredi subvansiyonları, sulama yatırımları ve vergi vazgeçmeleri gibi kalemlerden oluştuğunu ve sulama yatırımlarına öncelik verildiğini aktardı. Tarımsal destekleme sisteminin su odaklı yeniden düzenlendiğini, gelecek yıldan itibaren etkilerinin görüleceğini söyledi.
Program Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz'ın konuşmasının ardından basına kapalı devam etti.
CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ, "ENAG DİYE BİR YAPI VAR HAKİKATEN BU KONU ÜZERİNDE DURMAMIZ GEREKEN BİR ŞEY. METODOLOJİSİ SAĞLAM DEĞİL, ULUSLARARASI HİÇBİR GEÇERLİLİĞİ YOK.. 3-5 KİŞİLİK BİR GRUP BİR TAKIM İNTERNET ORTAMINDA BİR ŞEYLER TOPLAYIP TOPLUMA BİR ALGI POMPALIYOR" DEDİ.
