Yapay zekanın bilinçsiz kullanımı riskleri büyütüyor
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Karaelmas Siber Güvenlik Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Semih Çakır, yapay zekanın sunduğu kolaylıkların yanında artan güvenlik, dezenformasyon ve mahremiyet risklerine dikkat çekerek dijital okuryazarlığın önemini vurguladı.
Yapay zekanın yaygınlaşması ve temel işleyişi
Çakır, yapay zekanın yeni bir kavram olmadığını ancak son dönemde popülerliğinin ve kullanım alanlarının arttığını belirterek, yapay zekayı şöyle tanımladı: "Yapay zeka bilgisayarların insanlardan öğrendikleri verilerle karar verme sürecidir." Telefonlardan bankacılığa, sağlık hizmetlerinden günlük hizmetlere kadar hayatımızın birçok alanında bulunduğunu ifade etti.
Güvenlik riskleri ve veri kalitesi
Yapay zekanın "düşünmediğini" ve sorgulama yeteneği olmadığını hatırlatan Çakır, "Yapay zeka düşünmez. Sorgulamaz. Sadece girdi olarak verilen verilerle sonuç üretir" diyerek, hatalı veya yanlış veriyle eğitilen sistemlerin ciddi güvenlik sorunlarına yol açabileceğini söyledi.
Dezenformasyon tehlikesi
Yanlış veri kaynaklarının ve dezenformasyonun yapay zeka tarafından beslenmesinin sonuçlarını vurgulayan Çakır, "Siz ne kadar yanlış bir veri verirseniz ve bu yanlış veri üzerinden eğitim gerçekleşirse o zaman kullanıcıya yanlış yönlendirmeler hatta zararlı sonuçlar doğurabilir" uyarısında bulundu. Bu nedenle dijital okuryazarlığın kritik hale geldiğini belirtti.
Mahremiyet ve dolandırıcılık riskleri
Çakır, yapay zekanın gerçekçi ama hatalı içerikler üretebildiğine dikkat çekti: "Yapay zeka çok gerçekçi ama tamamen yanlış haberler, görüntüler hatta sesleri de üretebilir hale geldi." Deepfake uygulamaları ve kişisel verilerin izinsiz analiz edilmesi gibi durumların dolandırıcılık ve mahremiyet ihlallerini artırdığını söyledi ve kullanıcıların bilinçli ya da bilinçsiz şekilde mahrem verilerini paylaşabildiğini belirtti.
Yapay zekanın faydalı uygulamaları
Teknolojinin tehlikelerinin yanında olumlu yönlerine de işaret eden Çakır, sağlıkta erken teşhis, eğitimde kişiye özel öğrenme modelleri ve engelliler için sağlanan kolaylıklar gibi örnekleri paylaştı. Günlük hayattan bir örnek veren Çakır, "Bir manava gittiğiniz zaman bir meyvenin görüntüsünü çekip sizin adınıza en iyi ürünü seçip tavsiyede bulunabiliyor" sözleriyle yapay zekanın pratik faydalarını anlattı.
Üniversitedeki farkındalık çalışmaları
Üniversite bünyesinde yapay zeka ve dijital güvenlik konularında farkındalık ve eğitim faaliyetleri yürüttüklerini belirten Çakır, merkezin düzenlediği seminer, kongre ve eğitimlerle hem öğrencilere hem personel ve halka yönelik bilinçlendirme çalışmaları yaptıklarını aktardı. Ayrıca çalışmaların Rektör Prof. Dr. İsmail Hakkı Özölçer önderliğinde ilerlediğini söyledi.
Sonuç: Kontrolsüz kullanımdan kaçınmak
Çakır, asıl sorunun teknoloji değil kontrolsüz kullanım olduğunu vurgulayarak gençlerin her işi yapay zekaya bırakarak sorumluluktan kaçınma eğilimini eleştirdi ve "Okuryazarlık çok önemli bir kavram" diyerek bilinçli kullanım çağrısında bulundu.
ZONGULDAK BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ KARAELMAS SİBER GÜVENLİK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ MÜDÜRÜ DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMİH ÇAKIR, YAPAY ZEKANIN SUNDUĞU KOLAYLIKLARIN YANINDA GÜVENLİK, DEZENFORMASYON VE MAHREMİYET RİSKLERİNE DİKKAT ÇEKEREK DİJİTAL OKURYAZARLIĞIN ÖNEMİNE VURGU YAPTI.
