ESOGÜ’den 1 Aralık Dünya AIDS Günü mesajı
HIV/AIDS verileri ve mücadelede öncelikler
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Elif Doyuk Kartal, 1 Aralık Dünya AIDS Günü dolayısıyla değerlendirmelerde bulundu. Prof. Dr. Kartal, 2024 yılı verilerine göre 1,3 milyon yeni enfeksiyon ve yaklaşık 630 bin AIDS-ilişkili ölüm bildirildiğini belirterek, HIV/AIDS’in hâlâ ciddi bir halk sağlığı tehdidi olduğunu ifade etti.
Prof. Dr. Kartal, dünya genelinde 2025 itibarıyla yaklaşık 40,8 milyon kişinin HIV ile yaşadığını söyledi. Türkiye için verilen verilerde ise 1985’ten bu yana bildirilen toplam HIV pozitif vaka sayısının 45 bin 835 ve bildirilen AIDS vaka sayısının 2 bin 438 olduğu; 2024 yılında ise bin 527 yeni HIV vakası ile 40 yeni AIDS vakası kaydedildiği aktarıldı.
Vakaların yaklaşık %81,8’inin erkek, %18,2’sinin kadın olduğu ve en çok etkilenen yaş grubunun 25-34 aralığı olduğu vurgulandı. Küresel ölçekte HIV ile yaşayan kişilerin yaklaşık %87’sinin durumunu bildiği, antiretroviral tedaviye erişim oranının ise yaklaşık %77 olduğu, buna karşın viral baskılanma oranının daha düşük kaldığı ifade edildi.
Prof. Dr. Kartal, HIV’in erken tanı ve etkin tedavilerle yönetilebilir hale geldiğini, ancak bu hizmetlere erişimde dünya genelinde eşitsizlikler bulunduğunu belirtti. Bu nedenle 2030 hedefi olan AIDS’i halk sağlığı tehdidi olmaktan çıkarma hedefi için daha fazla çalışılması gerektiğini söyledi.
Erken tanı, erişim ve damgalanmayla mücadele
2019’da başlayan Türkiye HIV/AIDS Kontrol Programı kapsamında insan hakları gözetilerek tanı, tedavi, bakım ve desteğe eşit erişim sağlanmasının amaçlandığını aktaran Prof. Dr. Kartal, HIV ile yaşayan ve risk altındaki kişilerin korunma yöntemlerini bilmesinin, sağlık hizmetlerine kesintisiz erişiminin ve düzenli test uygulamalarının teşvik edilmesinin toplum sağlığı açısından kritik önemde olduğunu belirtti.
Prof. Dr. Kartal, toplumdaki damgalanmanın azaltılmasının önemine işaret ederek, bu Dünya AIDS Günü temasının “Tüm Şartlarda AIDS ile Mücadele Devam” olduğunu ve insan hakları odaklı yaklaşımla toplumların öncülüğünde AIDS’in sona erdirilebileceğine inanıldığını kaydetti. Toplumun her kesimi erken tanı, korunma yöntemleri ve eşit sağlık hakkı konularında bilinçlenmeye davet edildi.
ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ (ESOGÜ) TIP FAKÜLTESİ ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ ANA BİLİM DALI BAŞKANI PROF. DR. ELİF DOYUK KARTAL, "2024 YILINDA 1,3 MİLYON YENİ ENFEKSİYON VE YAKLAŞIK 630 BİN AIDS-İLİŞKİLİ ÖLÜM GERÇEKLEŞMİŞTİR. BU VERİLER, HIV/AIDS’İN HÂLÂ CİDDİ BİR HALK SAĞLIĞI TEHDİDİ OLDUĞUNU GÖSTERMEKTEDİR" DEDİ.
