"Bağımlılık mı Özgürlük mü? Bilim Ne Diyor?" söyleşisi Konuralp'te yapıldı
Bilim ve toplum arasında köprü kurmayı amaçlayan Düzce Üniversitesi Bilim İletişimi Ofisi ile Toplumsal Katkı Koordinatörlüğü iş birliğinde düzenlenen "Bağımlılık mı Özgürlük mü? Bilim Ne Diyor?" başlıklı etkinlik, Konuralp Antik Tiyatrosu Seyir Terası Çadırında gerçekleştirildi. Etkinlik, üniversite kaynaklı bilginin toplumla paylaşılmasını hedefleyen Bilim Kafe buluşmaları kapsamında yapıldı.
Etkinliğin amacı ve açılış
Programın açılışında konuşan Doç. Dr. Hande Bulut, Bilim Kafe etkinliklerinin üniversitede üretilen bilginin toplumla etkileşim içinde paylaşılmasını sağladığını vurguladı. Bulut, bağımlılığın yalnızca bireyleri değil aileleri ve toplum yapısını etkileyen geniş kapsamlı bir sorun olduğuna dikkat çekerek, mücadelenin bilimsel bilgi, toplumsal farkındalık ve ortak akılla yürütülmesi gerektiğini söyledi.
Tütünün ve diğer maddelerin etkileri
Dr. Öğr. Üyesi Abdulkadir Kaya (Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Bağımlılıkla Mücadele Uygulama ve Araştırma Merkezi (DÜBAM) Müdürü) bağımlılık tanımını yaptı ve zararlı maddelerin bağımlılık oluşturduğunu belirtti. Dr. Kaya, tütün kullanımını insan sağlığı için en büyük sessiz tehditlerden biri olarak nitelendirdi; dünyada her yıl yaklaşık 20 milyon kişinin sigara nedeniyle hayatını kaybettiğini, Türkiye'de ise trafik kazalarında yılda yaklaşık 5 bin kişinin yaşamını yitirirken sigara nedeniyle her yıl 100 bin kişinin öldüğünü aktardı.
Kaya, tütünün yalnızca sağlık kayıplarına yol açmadığını; aynı zamanda çevre kirliliği, orman yangınları ve ekosistem tahribatı gibi geniş kapsamlı zararlara neden olduğunu belirtti. Türkiye'de sigaraya başlama yaşının 15-16 yaşlara kadar düştüğünü ve bunun ciddi bir toplum sağlığı tehdidi oluşturduğunu söyledi. Öte yandan bağımlılığın hangi yaşta başladığının önem taşımadığını, her yaşta bırakılabileceğini ve bırakmanın sağlık açısından kısa sürede olumlu etkiler sağladığını vurguladı.
Dr. Kaya, dünyada sigarayla mücadelede örnek gösterilen Yeni Zelanda'nın uygulamaları sayesinde sigara kullanım oranını yüzde 30'lardan yüzde 8'lere kadar düşürebildiğini belirterek bu yaklaşımın dikkat çekici bir başarı olduğunu ifade etti.
Alkol ve madde bağımlılığı: tedavi ve destek
Kaya, alkol ve madde bağımlılığıyla ilgili olarak Türkiye'de yürütülen çalışmaların önemine değindi. AMATEM'in tedavi ve rehabilitasyon süreçlerindeki uzman hizmetine, ayrıca Yeşilay'ın gençlere yönelik eğitim ve danışmanlık çalışmalarının toplum sağlığı için değerine dikkat çekti. Bağımlılığın irade zayıflığı değil bir hastalık olduğunu, profesyonel destekle iyileşme oranlarının yüksek olduğunu belirtti.
Görünmez tehlike: dijital bağımlılık
Konuşmanın son bölümünde digitallik ve sosyal medya bağımlılığına değinen Dr. Abdulkadir Kaya, kontrolsüz ekran kullanımının erken yaşlardan itibaren dikkat süresi, sosyal ilişkiler ve akademik başarı üzerinde olumsuz etkiler yarattığını anlattı. Sosyal medyaya ayrılan yoğun zamanın üretkenlik ve yaşam kalitesini düşürdüğünü, dijital bağımlılığın beyindeki ödül mekanizmasını etkilediğini söyledi.
Dr. Kaya, dijital bağımlılıkla mücadele için öneriler sundu: ekran kullanımını sınırlamak, sosyal medya uygulamalarına zaman kısıtlayıcı ayarlar getirmek, boş zamanları alternatif etkinliklerle değerlendirmek ve düzenli dijital detoks uygulamaları yapmak.
Kapanış
Etkinlik, interaktif soru-cevap bölümünün ardından günün anısına çekilen hatıra fotoğrafı ile sona erdi. Konuşmacılar, bağımlılıkla mücadelede ortak akıl, toplumsal dayanışma ve bilimsel yaklaşımın önemini bir kez daha vurguladı.
DÜZCE ÜNİVERSİTESİ BİLİM İLETİŞİMİ OFİSİ İLE TOPLUMSAL KATKI KOORDİNATÖRLÜĞÜ İŞ BİRLİĞİNDE DÜZENLENEN ‘BAĞIMLILIK MI ÖZGÜRLÜK MÜ? BİLİM NE DİYOR?’ BAŞLIKLI ETKİNLİK KONURALP ANTİK TİYATROSU SEYİR TERASI ÇADIRINDA GERÇEKLEŞTİRİLDİ.
