DepremBİS ile fay hatları ve zemin yapısı ücretsiz olarak sorgulanabiliyor
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEUN) Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu tarafından geliştirilen internet tabanlı ve interaktif DepremBİS uygulaması, Türkiye genelindeki fay hatları ve zemin verilerinin açık şekilde sorgulanmasını sağlıyor. Platforma deprembis.com.tr adresinden erişilebiliyor.
Amacı ve ortaya çıkış nedeni
Projeyi sosyal sorumluluk kapsamında hayata geçirdiklerini belirten Kutoğlu, Türkiye’nin bir deprem ülkesi olduğunu vurguladı. Kutoğlu, "Vatandaşlarımız yaşadıkları yerlerdeki fayların varlığı, bu fayların üretebileceği depremlerin büyüklüğü, oturdukları bölgenin zemini ve muhtemel bir depremde ne tür hasarlarla karşılaşabilecekleri konusunda açık platformlara erişemiyor" diyerek bilgiye erişimdeki eksikliğin giderildiğini söyledi. Platformun temel hedefi olarak deprem farkındalığını artırmak gösterildi.
Nasıl çalışıyor?
DepremBİS’te fay hatları ve zemin özellikleri aynı sistem üzerinde gösteriliyor. Kullanıcılar harita üzerinde istedikleri noktaya tıklayarak zemin sertliği ve dayanım seviyeleri ile ilgili bilgilere ulaşabiliyor. Fay sorgulamasında ise her bir fayın üretebileceği deprem büyüklüğü görüntülenebiliyor. Kutoğlu, "Platformda vatandaşlar, bölgelerindeki fayları, bu fayların hangi büyüklükte deprem üretebileceğini ve zeminlerin dayanım durumlarını görebiliyor" ifadelerini kullandı.
Hasar hesaplamaları ve renk kodları
Sisteme eklenen yeni özellikle, bir fayın beklenen deprem üretmesi durumunda ortaya çıkabilecek hasarlar hesaplanarak renklendirilmiş harita üzerinde gösteriliyor. Kutoğlu, "Fayın üzerine tıkladıklarında, beklenen depremin hangi bölgelerde ne düzeyde hasar oluşturabileceğini renklendirilmiş harita üzerinde görebiliyorlar. Ayrıca depremin hangi alanlarda hissedileceği de harita üzerinden izlenebiliyor" dedi. Harita renkleri şu şekilde açıklanıyor: mavi — sarsıntının hafif hissedileceği ve hasar beklenmeyen alanlar; sarı — orta düzey hasar olasılığı bulunan bölgeler; kırmızı — şiddetli sarsıntı ve ağır hasar beklenen alanlar.
Kapsam ve güncelleme durumu
Şu ana kadar yaklaşık 50 fay hattı için hasar hesaplamalarının tamamlandığı, bu fayların harita üzerinde turuncu renkle gösterildiği belirtildi. Kutoğlu, hesaplamaların devam ettiğini ve bilgileri tamamlanan fayların siyah renkten turuncuya döneceğini, böylece tıklanabilir hale geleceğini aktardı. Örnek bir değerlendirmede Marmara’nın güneyinde Gemlik’ten denize uzanıp Bandırma yönünde ilerlediği değerlendirilen bir fay hattının yaklaşık 7 büyüklüğü civarında deprem üretebileceği ve sistem üzerinden depremin nerede hissedileceği ile hangi bölgelerde ne düzeyde hasar oluşacağı bilgilerine erişilebildiği ifade edildi.
Erişim
Tamamen ücretsiz hizmet veren DepremBİS platformuna üye olan kullanıcılar, Türkiye genelindeki fay hatlarını, zemin özelliklerini ve muhtemel hasar seviyelerini çevrim içi olarak sorgulayabiliyor. Platforma deprembis.com.tr adresinden erişim sağlanabiliyor.
ZONGULDAK BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ (BEUN) MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRETİM ÜYESİ PROF. DR. ŞENOL HAKAN KUTOĞLU TARAFINDAN, TÜRKİYE GENELİNDEKİ FAY HATLARI VE ZEMİN YAPISINA İLİŞKİN DEPREM VERİLERİNİ GÖSTEREN İNTERNET TABANLI VE İNTERAKTİF DEPREMBİS UYGULAMASI GELİŞTİRİLDİ.
