Yeni yıla girerken zihinsel tükenmişliğe öncelik verin
Yeni yıl beklentileriyle yükselen tempo, pek çok kişide sadece fiziksel değil zihinsel bir yorgunluk oluşturuyor. Uzmanlar, dinlenmeyle düzelmeyen yorgunluğun tükenmişliğin önemli bir belirtisi olduğuna işaret ediyor ve yeni yılı daha fazla hızlanarak değil, zihinsel yükleri hafifleterek karşılamayı öneriyor.
Tükenmişlik nasıl tanımlanıyor?
Uzun süre devam eden stresin birikmesiyle ortaya çıkan tükenmişlik, ani enerji kaybı değil; zaman içinde yavaş yavaş azalan motivasyon, üretkenlik ve duygusal dayanıklılık olarak tanımlanıyor. Dinlense bile toparlanamama, isteksizlik ve tahammülsüzlük en sık gözlenen belirtiler arasında yer alıyor.
Medicana Konya Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Klinik Psikolog Kübra Adam, bu durumu şöyle özetliyor: “Tükenmişlik bir zayıflık göstergesi değil, uzun süre sınır koymadan yaşamanın doğal bir sonucudur.”
Kimler daha fazla risk altında ve neden?
Sorumluluk sahibi, fedakar, mükemmeliyetçi veya sürekli ulaşılabilir olmaya çalışan kişiler daha yüksek risk taşıyor. Kendi ihtiyaçlarını ertelemek, duyguları bastırmak, ‘sonra dinlenirim’ yaklaşımı ve emek-ödül dengesinin bozulması zihinsel enerjiyi tüketiyor. Sabahları alarma rağmen yorgun uyanmak, eskiden keyif alınan şeylerden uzaklaşma, dikkat dağınıklığı ve akşam evde bile iletişim kuracak enerji bulamamak sıklıkla bildirilen işaretlerdir.
Ne yapılmalı? Korunma ve günlük uygulamalar
Uzmanlar, zihni dinç tutmanın beden dinlenmesinden ayrı düşünülmesi gerektiğini vurguluyor. Gün içinde kısa molalar vermek, aynı anda birden çok işe odaklanmak yerine tek işe konsantre olmak, ekranlardan bilinçli uzaklaşma, uykuyu önceliklendirme, düzenli yürüyüş ve nefes egzersizleri gibi uygulamalar öneriliyor. Keyif alınan etkinliklerin sürdürülmesi de zihnin ‘yeniden başlatılmasına’ yardımcı oluyor.
Kübra Adam, bu yaklaşımı şu sözlerle özetliyor: “Unutmamalıyız ki dinlenen bir zihin, hem ruh sağlığımız hem de üretkenliğimiz için en güçlü başlangıçtır.”
Yeni yıl kararlarını daha çok işi artırmak yerine, zihni yoran alışkanlıkları fark edip azaltmak üzerine kurmak hem ruhsal dengeyi hem de dayanıklılığı güçlendirir. Tükenmişliğin panzehiri hızlanmak değil; durmayı, nefes almayı ve sınır koymayı öğrenmektir.
MEDİCANA KONYA HASTANESİ PSİKOLOJİ BÖLÜMÜ'NDEN KLİNİK PSİKOLOG KÜBRA ADAM
