Tunceli’de 621 yıllık Yelmaniye Camii ve dönebilen denge sütunları
Çemişgezek’te Selçuklu dönemi izleri taşıyan yapı
Çemişgezek ilçesi Tepebaşı Mahallesi’nde yer alan Yelmaniye Camii, 1404 yılında Timur döneminde Emir Taceddin Yelman Bin Keykubat tarafından yaptırılan bir Selçuklu eseridir. 621 yıldır ayakta duran cami, özellikle giriş kapısının iki yanında bulunan denge sütunları ile dikkat çekmektedir.
Girişteki bu sekizgen sütunlar, yapının statik dengesini ve depremler sonrasında meydana gelebilecek hasarı gözlemlemek amacıyla tasarlanmıştır. Bölgede yaşanan bir afet sonrası sütunların kendi eksenleri etrafında dönmemesi, caminin temelinde veya dengesinde bir sorun olduğuna işaret etmektedir. Tarihi yapı günümüzde hâlâ ibadete açıktır ve yerli-yabancı ziyaretçilerin uğrak noktaları arasındadır.
İbrahim Köse adlı yöre sakini cami hakkında şunları aktarıyor:
"Bu cami aslında bir medresenin mescididir. Miladi takvime göre 1404 yılında dönemin Çemişgezek Beyi Emir Taceddin Yelman Bin Keykubat tarafından yapılmış. Cami, en belirgin özelliği olan sekizgen sütunlara sahiptir. Kapının iki yanındaki bu sütunlar, yapının depreme karşı mukavemetini anlamak için konulmuştur; herhangi bir göçük veya çökme olduğunda bunun izini gösterir. Sütunlar kendi ekseni etrafında dönebilme özelliğine sahiptir. Yapı günümüzde ibadete açıktır ve Çemişgezek’in çok kıymetli eserlerinden biridir. Osmanlı ve Selçuklu mimarisinin izlerini taşımakta, üzerindeki işlemeler taşa ayrı bir estetik vermektedir. Türkiye’de bu örnekler nadir bulunduğundan, küçük bir ilçe olan Çemişgezek’te yer alması bölgeye önem kazandırıyor."
TUNCELİ'NİN ÇEMİŞGEZEK İLÇESİNDE 1404 YILINDA YAPILAN SELÇUKLU ESERİ YELMANİYE CAMİİ’NİN, DEPREM SİGORTASI OLARAK GÖRÜLEN DENGE SÜTUNLARI, İŞLEVİ VE SANATSAL MOTİFLERİYLE DİKKAT ÇEKİYOR
