Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin ardından çalışma hayatının en önemli gündem maddelerinden biri haline gelen staj ve çıraklık sigortası konusunda milyonlarca vatandaşın beklediği gelişme yaşandı. Lise ve üniversite dönemlerinde yapılan stajların veya çıraklık eğitimlerinin, emeklilik hesaplamasında sigorta başlangıcı olarak kabul edilmemesi, "staj mağdurları" olarak adlandırılan büyük bir kesimin uzun süredir devam eden talebiydi. Gelen son bilgilere göre, bu sürelerin borçlanma yoluyla emeklilik hesabına katılmasına olanak tanıyan yeni kanun teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunuldu. Staj emeklilikten düşecek mi? İşte staj ve çıraklık sigortasıyla ilgili merak edilen tüm detaylar.
Staj ve Çıraklık Sigortası Emekliliği Etkilemez mi
Milyonlarca vatandaşın "Staj sigorta başlangıcı sayılacak mı?" sorusunu sormasının temel nedeni, mevcut sosyal güvenlik sistemindeki uygulamadan kaynaklı olduğu bilinmekte. Mevcut durumda, stajyer ve çıraklar için ödenen sigorta primleri, "kısa vadeli sigorta kolları" olarak bilinen iş kazası, meslek hastalığı ve hastalık sigortalarını kapsamaktadır.
Emeklilik için gerekli olan "uzun vadeli sigorta kolları" (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) bu dönemde ödenmediği için, staj veya çıraklıkta geçen süreler, kişinin sigortalılık süresinin başlangıcı olarak kabul edilmiyor ve prim gün sayısına eklenmiyordu. Bu durum, fiilen çalışmaya başlamış olmalarına rağmen sigorta başlangıç tarihleri resmi olarak işe girdikleri güne çekilen milyonlarca kişiyi mağdur ediyordu. Özellikle 8 Eylül 1999 öncesinde staj yapmış ancak bu süreleri sayılmadığı için EYT kapsamına giremeyen vatandaşlar, bu konunun çözülmesini bekliyordu.
Staj ve Çıraklık Teklifi Meclis'e Sunuldu mu?
Gözlerin çevrildiği TBMM'den beklenen haber geldi. 2025 yılı içerisinde Meclis'e sunulan yeni kanun teklifi, staj ve çıraklık mağduriyetini kökten çözmeyi hedefliyor. Teklifin odağında, bu dönemlerin "borçlanma" yoluyla sigortalılık süresine eklenmesi yer alıyor.
Teklifin yasalaşması halinde, Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında aday çırak, çırak, mesleki eğitim gören öğrenciler ve staja tabi tutulan üniversite öğrencileri, bu sürelerini geriye dönük olarak borçlanabilecek. Bu borçlanma, tıpkı askerlik veya doğum borçlanmasında olduğu gibi, sigorta başlangıç tarihini borçlanılan gün sayısı kadar geriye çekecek. Örneğin, 1998 yılında staj yapmış bir kişi, bu süreyi borçlanarak sigorta başlangıcını 1998 yılına çekebilecek ve potansiyel olarak EYT kapsamına girebilecek.
Staj ve Çıraklık Sigorta Başlangıcı Sayılacak mı?
Eğer teklif TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaşırsa, staj ve çıraklık süreleri resmen sigorta başlangıcı olarak kabul edilecek ve emeklilik hesaplamasını baştan yazdracak.
Kanun teklifinin detaylarına göre, bu haktan yararlanmak isteyenlerin yasanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren belirli bir süre (teklifte 3 ay olarak belirtiliyor) içinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) talepte bulunmaları gerekecek.
Staj Emeklilikten Düşecek mi?
Daha önce 7438 Sayılı Kanun ile yapılan EYT düzenlemesinde, 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlara emeklilik yolu açılmış ancak staj ve çıraklık dönemleri bu kapsama alınmamıştı. Sunulan yeni teklif, bu eksiği tamamlamayı amaçlıyor.
