Sırbistan, tek rafinerinin çalışması için ABD muafiyeti alamadı
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, ülkenin tek petrol rafinerisinin faaliyetine devam edebilmesi amacıyla ABD'den beklenen yaptırım muafiyetinin sağlanamadığını açıkladı. Kararın NIS şirketinin çoğunluk hisselerinin Ruslara ait olmasından kaynaklanan yaptırım süreciyle bağlantılı olduğu belirtildi.
Muafiyet talebi sonuçsuz kaldı
Vucic, cumhurbaşkanlığında düzenlenen basın toplantısında Pancevo kentindeki rafineriye ham petrol tedarikinin devamı için lisans beklediklerini ancak olumlu bir kararın gelmediğini söyledi. NIS'in yönetimi ve hissedar yapısına dair sorunların bu süreci etkilediği vurgulandı.
Stok durumuna ilişkin açıklamalar
Cumhurbaşkanı, NIS'e ait rezervlerin dışında devlet rezervlerinde de yüksek miktarda benzin ve dizel yakıt bulunduğunu belirtti. Sırbistan'daki tüketimin yüzde 82 oranında dizel ağırlıklı olduğunu ve toplamda 204 bin tonun üzerinde dizel rezervi bulunduğunu ifade ederek bu rezervlerin ocak ayı sonuna kadar yeterli olacağını kaydetti.
Panik ve olağanüstü tedbirler gerekmiyor
Vucic, akaryakıt krizine yönelik panik veya tek/çift plakalı araçlara kısıtlama gibi olağanüstü tedbirlere gerek görmediklerini belirtti ve ülke genelinde yeterli yakıt bulunduğunu söyledi. Ancak NIS operasyonel rezervlerini tükettiğinde devletin kendi zorunlu ve stratejik rezervlerini NIS'e veremeyeceğini de ekledi.
Hisselerin satışı için verilen süre ve sonraki adımlar
Hükümetin 25 Kasım tarihinde aldığı karar uyarınca Rus tarafına NIS'teki hisselerini alıcı bulmaları için verilen 50 günlük sürenin hatırlatıldığı toplantıda, söz konusu sürecin ardından NIS yönetiminin atanacağı ve Rus tarafa mümkün olan en yüksek fiyat teklif edileceği belirtildi. Vucic, ocak ayı sonuna kadar akaryakıtın yeteceğini ve 15 Ocak itibarıyla karara varılacağını ifade etti.
Alternatif tedarik ve lojistik endişeleri
Ülkeye ham petrol sağlayan ana boru hattı Janaf'tan tedarikin durması halinde sorunun daha çok lojistik olacağını belirten Vucic, bunun tüketicilerin farklı benzin istasyonlarına yönelmesine neden olabileceğini söyledi. Ayrıca Rus tarafının NIS'teki payını satmak istemediğini, bunun parayla değil siyasi bir karar olduğunu vurguladı.
Doğalgaz görüşmeleri ve finansal riskler
Doğalgaz konusunda Rusya ile 5 Aralık tarihine kadar anlaşma sağlanamazsa pazartesiden itibaren alternatif tedarik arayışına girişileceği açıklandı. Vucic, ikincil yaptırım riskine rağmen hükümetin NIS'in finansal operasyonlarına hafta boyunca izin vererek çalışanlara ve tedarikçilere ödeme yapılmasını sağlamayı hedeflediğini söyledi. Buna karşın NIS ile iş yapan bankaların ve Merkez Bankası'nın her an ikincil yaptırımların hedefi olabileceği uyarısında bulundu.
Yaptırım sürecinin zamanlaması
NIS, 10 Ocak tarihinde ABD yaptırımlarının hedefi olmuş, ancak Sırbistan yönetiminin talepleriyle yaptırımlar farklı vesilelerle 9 Ekim tarihine kadar ertelenmişti. ABD, şirketin yüzde 56,15 oranındaki Rus sermayesinin şirketteki varlığının sonlandırılmasını istemiş, fakat Rus tarafı bu talepleri ertelemişti.
SIRBİSTAN, ÜLKENİN TEK RAFİNERİSİNİN ÇALIŞMAYA DEVAM EDEBİLMESİ İÇİN ABD'DEN YAPTIRIM MUAFİYETİ ALAMADI