Sessiz Katil: Pankreas Kanseri
Pankreas ve hastalığın doğası
Doç. Dr. Halit Ziya Dündar (Medicana Bursa Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı), pankreas kanserinin genellikle belirgin şikâyet olmadan ilerlediğini ve bu nedenle sıklıkla ileri evrede teşhis edildiğini belirtiyor. "Pankreas, sindirim için gerekli enzimleri üretirken aynı zamanda insülin ve glukagon gibi hormonlar da salgılar. Pankreas kanseri, bu organın hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucu ortaya çıkar ve genellikle belirti vermeden ilerler."
Belirtiler
Pankreas kanserinin erken dönemde belirgin bir semptomu olmayabilir; ancak ilerledikçe şu yakınmalar görülebilir:
Karın veya sırt ağrısı, iştahsızlık ve hızlı kilo kaybı, ciltte ve gözlerde sararma (sarılık), idrar renginde koyulaşma, dışkı renginde açılma, bulantı, halsizlik ve sindirim sorunları. Bu şikâyetler başka hastalıklarla karışabileceği için uzun süre devam eden yakınmalarda uzmana başvurulmalıdır.
Risk faktörleri
Pankreas kanseri gelişiminde rol oynayan başlıca etkenler arasında sigara kullanımı, ailede pankreas kanseri öyküsü, kronik pankreatit, şeker hastalığı ve aşırı kilo sayılmaktadır. Bu risk faktörlerine sahip kişilerin düzenli sağlık kontrollerini aksatmaması ve doktorlarıyla durumu konuşması önemlidir.
Korunma ve tedavi yaklaşımları
Doç. Dr. Dündar, pankreas kanserini tamamen önlemenin mümkün olmadığını ancak yaşam tarzı değişiklikleriyle riski azaltmanın mümkün olduğunu vurguluyor: "Pankreas kanserini tamamen önlemek mümkün olmasa da sağlıklı hayat alışkanlıkları, riski önemli ölçüde azaltabilir. Sigara içmemek, düzenli egzersiz yapmak, dengeli beslenmek ve alkol tüketimini sınırlamak, pankreas kanseri riskini düşürmek için alabileceğimiz basit ama etkili önlemler arasındadır."
Tedavi seçenekleri kanserin evresine göre değişir; erken evrede cerrahi müdahale tedavi edilebilirliği artırabilir. Ayrıca kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi ve hedefe yönelik tedaviler tedavi sürecinde önemli yer tutar. "Ancak ne yazık ki, pankreas kanseri için henüz etkin bir erken tarama testi bulunmamaktadır," uyarısı da, erken farkındalığın ve düzenli kontrollerin önemini gösteriyor.
Toplumda farkındalığın artması ve şüphe duyulan yakınmalarda vakit kaybetmeden uzmana başvurulması, hastaların tedavi şansını yükseltecek en önemli adımlardır.
DOÇ. DR. HALİT ZİYA DÜNDAR,
