Şap salgını hayvancılıkta kayıpları derinleştiriyor
TÜSEDAD Başkanı Müslüm Doğru, şap hastalığının yayılması sonucu besi hayvanlarında yüzde 30, süt sığırlarında ise yüzde 15-20 oranında kayıp beklediklerini açıkladı. Doğru, şu anda ülke genelinde sıkıntı olduğunu ve kesime giden hayvan sayısının azaldığını belirterek et fiyatlarının yükseleceğini söyledi.
Kesim fiyatlarındaki güncelleme
Bursa İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği'nin 22 Kasım fiyatlarına göre holstein cinsi danalarda kesim ücretleri 30 lira artışla şu seviyelere çıktı:
- 400 kilogram ve üzerindeki holstein dana: 490 lira (30 lira artış)
- 351-400 kilogram arası: 470 lira
- 251-350 kilogram arası: 440 lira
- 250 kilogram ve altı: 390 lira
Diğer dana ırklarında da 30 liralık artışla kesim fiyatları 420 ile 520 lira arasında belirlendi. İnek kesim fiyatlarında kilogram başına 30 lira artışla fiyatlar 350 ila 440 lira aralığına yükseldi.
Aşılama, verim ve döl kayıpları
Doğru, şapın ülkenin neredeyse her yerine yayıldığını, birçok besi çiftliğinin zarar gördüğünü söyledi. Erken kesilen, 200-300 kilogram karkas veren hayvanların bulunduğunu ifade etti. İneklerin damızlık olmaları nedeniyle daha uzun süre bakıldığını, ancak ayağı veya memesinde sorun oluşan hayvanların kesime gönderildiğini belirtti.
Aşılama konusunda uyarılar yaptıklarını ve aşılama zamanlamasının önemine dikkat çekti: birinci aşıdan 21 gün sonra ikinci aşı yapılması gerektiğini; ikinci aşıdan sonraki 42’nci günde ise yaklaşık yüzde 80-85 koruma sağlandığını anlattı. Aşıyı geç yaptıranların daha ağır zarar gördüğünü, aşı yaptıranların ise daha az hasarla atlattığını vurguladı.
Uzun vadeli etkiler ve piyasa beklentileri
Şapın etkisinin uzun süreceğini, yalnızca et verimi değil süt veriminin de düştüğünü belirten Doğru, hastalığın döl verimini de etkilediğini, hayvanların gebe kalmadığını ve bunun ileride doğacak buzağı sayısını azaltacağını söyledi. Bu tabloyu 6 Şubat depremi etkisine benzeterek, etkilerin yıllarca sürebileceğine işaret etti.
Doğru, beside yaşanan hızlı kesim dalgasının kısa dönemde fiyat artışını durdurduğunu ancak şu anda dana sıkıntısı olduğunu, kırmızı ette fiyatların yükselmesinin doğal olduğunu belirtti. İthalatın yalnızca palyatif çözüm olacağını, fiyat baskılamanın ise hayvancılığı zayıflatacağını ifade etti. Sonuç olarak tüketici bir süre sıkıntı çekebilir; ancak fiyat baskısı kalkarsa üreticinin kazanç umudu canlanacağı için sektörde sürdürülebilirlik sağlanabileceğini söyledi.
TÜM SÜT, ET VE DAMIZLIK SIĞIR YETİŞTİRİCİLERİ DERNEĞİ (TÜSEDAD) BAŞKANI MÜSLÜM DOĞRU, ŞAP HASTALIĞI YÜZÜNDEN BESİDE YÜZDE 30, SÜT SIĞIRLARINDA İSE YÜZDE 15-20 KAYIP TAHMİN ETTİKLERİNİ BELİRTEREK, ŞU ANDA ÜLKEDE SIKINTI OLDUĞUNU, KESİME GİDEN HAYVANIN AZALDIĞINI VURGULADI VE "ET FİYATLARI YÜKSELECEK" DEDİ.
