Netanyahu: "Ateşkesin ikinci aşamasının yakında başlamasını bekliyorum"
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Kudüs'te Almanya Başbakanı Friedrich Merz ile düzenlenen ortak basın toplantısında, ABD Başkanı Donald Trump aracılığıyla sağlanan ateşkesin ilk aşamasında hedeflere ulaşıldığını, ikinci aşamanın ise kısa sürede başlamasını beklediğini açıkladı.
Netanyahu’nun açıklamaları
Netanyahu, anlaşmanın ilerleyen safhasında amacın Hamas’ın silahsızlandırılması olduğunu belirtti ve bu ay içinde Donald Trump ile görüşeceğini bildirdi. Başbakan, iki devletli çözüm konusunda Merz ile aynı görüşü paylaşmadığını ifade ederek, "Arap devletleriyle daha kapsamlı bir barışa doğru ilerlemenin ve Filistinli komşularımızla da işleyen bir barış yolu olduğuna inanıyoruz" dedi. Netanyahu ayrıca, "Kapımızın önünde bizi yok etmeye adanmış bir devlete asla razı olmayacağız" ifadelerini kullandı.
Merz’in ziyaretinde vurgulananlar
Almanya Başbakanı Friedrich Merz, ziyaretinin başında Yad Vashem Holokost Anıtı’nı ziyaret ettiğini belirterek, "Almanların Yahudi halkına işlediği bu korkunç suçu ve Almanya’nın üstlendiği kalıcı tarihi sorumluluğu her zaman canlı tutacağız" diye konuştu. Merz, Almanya’nın 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail’in yanında olduğunu ve İsrail’in kendini savunma hakkını desteklediklerini söyledi.
Merz, Gazze’de yaşanan ciddi sivil kayıplar karşısında Almanya’nın kendi tutumunda ikileme düştüğünü, bu nedenle belirli adımlar attıklarını belirtti. Merz, barış sürecine dair görüşlerinde ise "Her zaman aksilikler yaşanabilir, ancak iki yıl süren savaş sona erdi ve kalıcı bir barış mümkün. Şimdi barış planının ikinci aşamasını gerçekleştirmeliyiz" dedi.
İki devletli çözüm ve diplomasi
Merz, Almanya’nın iki devletli çözümden yana olduğunu yineleyerek, Filistin devletinin tanınmasının müzakerelerin sonunda olabileceğini savundu. Ayrıca Batı Şeria’da İsrail yerleşimlerini ve ilhak eğilimlerini eleştirerek, kalıcı çözümün müzakerelerle sağlanması gerektiğini vurguladı.
Eleştiri, gösteriler ve hukuk
Almanya’da düzenlenen İsrail aleyhtarı gösterilere değinen Merz, "İsrail hükümetini eleştirmek mümkündür ve bazen belki de gereklidir. Özgür toplumlarda böyledir" dedi; ancak eleştirinin antisemitizme dönüştürülmemesi gerektiğini vurguladı. Basın toplantısında Uluslararası Ceza Mahkemesi kararlarına atıfla Netanyahu’nun Berlin’e davet edilip edilmeyeceği soruldu; Merz böyle bir davetin gündemde olmadığını, şartlar oluştuğunda değerlendirilebileceğini söyledi.
Silah ihracatı kararı ve son gelişmeler
Merz, 8 Ağustos 2025’te alınan ve 24 Kasım 2025’te kaldırılan Almanya’nın İsrail’e yönelik silah ihracatı kısıtlamasının "özel bir duruma" yönelik olduğunu belirtti: "Bu karar, özel bir duruma (İsrail’in Gazze’yi işgal planı) yönelikti ve bu kararın alınmasına neden olan özel şartlar değiştiği için bu devam etmiyor." Merz, bunun Almanya’nın genel İsrail politikasında bir değişiklik anlamına gelmediğini ekledi.
Alman hükümetinin Meclis cevaplarında yer alan verilere göre, 8 Ağustos ile 22 Eylül tarihleri arasında Alman savunma sanayi üreticilerine İsrail'e en az 2,46 milyon euro değerinde silah tedarikine izin verildiği, ayrıca 1 Ocak - 8 Ağustos 2025 döneminde yaklaşık 250 milyon euro değerinde tedarik izni verildiği belirtildi. 2023’te Almanya’nın İsrail’e silah ve askeri malzeme satışına onayının 327 milyon euro olduğu ve 2023 satışlarının 2022’ye göre 10 kat arttığı da rapor edildi.
Merz’in açıklamalarının yankıları
Başbakan Merz’in göreve geldikten sonraki açıklamaları kamuoyunda tartışma yarattı; Haziran ayında verdiği bir röportajda İran’a yönelik İsrail eylemlerini öven ifadeleri medyada geniş yankı buldu. Merz’in İsrail ziyaretinin ardından Almanya-İsrail ilişkilerinin ve tarihî sorumluluk vurgusunun yeniden gündeme geldiği gözlemlendi.
Sonuç ve ileriye yönelik beklentiler
Her iki lider de barış ve güvenlik temelli bir gelecekten söz etti; Merz diplomasi ve yeniden yapılanma desteğine işaret ederken, Netanyahu güvenlik garantileri ve Hamas’ın etkisizleştirilmesine odaklandı. Taraflar ikinci aşamanın başlaması ve bunun getireceği adımlarda dış aktörlerin rolüne vurgu yapıyor.
Kaynak: Basın toplantıları ve hükümet açıklamaları çerçevesinde açıklanan beyanlar ve ilgili tarihli resmi veriler.
İSRAİL BAŞBAKANI BİNYAMİN NETANYAHU, KUDÜS’TE ALMANYA BAŞBAKANI FRİEDRİCH MERZ İLE DÜZENLEDİĞİ BASIN TOPLANTISINDA, ABD BAŞKANI DONALD TRUMP’IN ARABULUCULUĞUNDA VARILAN ANLAŞMANIN İLK AŞAMASINDA HEDEFLERİNE ULAŞTIKLARINI, İKİNCİ AŞAMASININ İSE YAKINDA BAŞLAMASINI BEKLEDİĞİNİ BELİRTTİ.
