Mehmet Uçum: Sistematik terör sona erdirilecek, Terörsüz Türkiye hedefi yakın
Konferans ve temel mesaj
Mudanya Üniversitesi tarafından düzenlenen "Terörsüz Türkiye’ye geçiş süreci" konferansına katılan Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum, sürecin amacını ve beklenen sonuçlarını akademisyenler ve öğrencilerle paylaştı. Uçum, bu girişimin sistematik terörü fiilen sona erdirmeye odaklandığını vurguladı. Sistematik terör sona erdirilecek, terör örgütü fiilen ortadan kalkacak ifadeleriyle hedefin kapsamını özetledi.
Tarihsel bağlam ve 1 Ekim 2024 vurgusu
Uçum, Terörsüz Türkiye arayışının yeni bir olgu olmadığını; Türkiye tarihinde bu amaca yönelik çok sayıda girişim bulunduğunu, ancak son dönemdeki yoğunlaşmanın Cumhurbaşkanı Erdoğan yönetimlerinde daha belirgin hale geldiğini belirtti. Ayrıca, bazı aktörler için sembolik önem taşıyan 1 Ekim 2024 tarihinin, devletin yeni paradigmalarına işaret eden bir dönüm noktası olduğunu söyledi.
Hedefin mahiyeti: Kürt meselesiyle karıştırılmamalı
Uçum, Terörsüz Türkiye projesinin doğrudan "Kürt meselesi"ni çözmeye yönelik bir politika olarak değerlendirilemeyeceğini, bunun yerine sistematik terörün sona erdirilmesi, demokratik siyasetin güçlendirilmesi ve siyaset üzerindeki terör vesayetinin ortadan kaldırılması gerektiğini ifade etti. Projenin kimlik esaslı bir çerçevede yürütülmediğini özellikle vurguladı.
Kimlik hakları ve demokrasi vurgusu
Geçmişte yaşanan kimlik temelli hataların artık geride kaldığını söyleyen Uçum, demokrasi ve hukukun güçlendirilmesi bağlamında tüm vatandaşların haklarının genişletilebileceğini belirtti. Ancak Terörsüz Türkiye hedefinin, kimlik temelli talepler üzerinden şekillendirilecek bir politika olmadığını, kimlik istismarı üzerinden yürütülen hukuk dışı faaliyetlerin son bulacağını aktardı.
14 aylık süreçte kaydedilen kazanımlar
Uçum, son 14 aylık süreçte önemli gelişmeler yaşandığını belirtti: örgüt kurucusunun 27 Şubat deklarasyonuyla ayrılıkçı hedeflerden vazgeçmesi, örgütün 12 Mayıs tarihinde kendisini feshettiğini duyurup kongre yapması ve ardından 11 Temmuzda sembolik silah bırakma töreninin düzenlenmesi bu gelişmeler arasında sayıldı. Bu adımların, 52 yıllık sistematik terör dönemine ilişkin pratik sonuçlar doğurduğunu söyledi ve artık şehit haberlerinin azaldığına dikkat çekti.
TBMM komisyonunun rolü
Uçum, Türkiye Büyük Millet Meclisi bünyesinde kurulan komisyonun tarihi bir görev üstlendiğini belirtti. Komisyonun 5 Ağustos tarihinde kurulduğunu, yürüttüğü dinlemelerde 134 kişi ve kuruluş temsilcisinin görüşlerinin alındığını ve rapor hazırlama aşamasında olduğunu söyledi. Komisyonun, Meclis’te temsil edilen bir parti hariç bütün partileri kapsaması nedeniyle yüksek bir meşruiyete sahip olduğunu vurguladı.
Komisyon raporunun içeriği ve etkisi
Hazırlanacak raporun üç bölüm halinde öngörüldüğünü ifade eden Uçum, bunların dinleme tespitleri, geçiş sürecine ilişkin hukuk politikaları ve demokrasiyi güçlendirme yönünde öneriler olacağını belirtti. Rapora dayanarak Meclis’in ilerideki yasama faaliyetleri için önemli bir referans oluşturulabileceğini söyledi. Komisyonun görev süresinin aralık ayında dolacağı, gerekirse uzatılabileceği notunu da ekledi.
Geçiş sürecinin hukuksal çerçevesi
Silah bırakan örgüt mensupları için özel hukuki düzenlemeler yapılacağının altını çizen Uçum, bu düzenlemelerin feshi gerçekleşmiş örgüt mensuplarıyla sınırlı tutulabileceğini ve farklı suç ağırlıklarına göre kategorik yaklaşımların değerlendirilebileceğini söyledi. Komisyon raporunun tamamlanmasının ardından, hukuki düzenlemelerin 2026’nın ilk ayları içinde Meclis gündemine gelmesinin öngörüldüğünü aktardı.
Sürecin hızlandırılması ve pratik teyitler
Uçum, hukuki düzenlemelerin yürürlüğe girmesi için pratik teyitlerin tamamlanmasının gerekli olduğunu; mağaraların boşaltılması ve silahların toplanması gibi uygulamalı gelişmelerin devam ettiğini ifade etti. Sürecin sabote edilmesine yönelik girişimler olabileceğini, bu nedenle sürece taraf olanların sorumluluk bilinciyle hareket etmesi gerektiğini belirtti.
Sonuç ve umut
Uçum, Terörsüz Türkiye hedefinin başarıya ulaşmasının ülke için önemli kazanımlar getireceğini, Türkiye’ye özgü bir modelin çatışma çözümü literatürüne katkı sağlayacağını söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Devlet yönetiminin kararlılığı, Meclis desteği ve toplumun geniş katılımıyla başarıya çok yaklaşıldığını belirterek, bu tarihî fırsatın iyi değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Not: Konferansta aktarılan tarihsel ve sayısal bilgiler konuşma metninden alınmıştır.
CUMHURBAŞKANI BAŞDANIŞMANI MEHMET UÇUM, MUDANYA ÜNİVERSİTESİ’NDE AKADEMİSYENLER VE ÖĞRENCİLERLE BİR ARAYA GELDİ.
