Lodos Uyarısı: Soba ve Tüplü Isıtıcılarda Karbonmonoksit Tehlikesi
Uzmanlar, lodoslu havalarda karbonmonoksit (CO) baca gazı zehirlenmelerine karşı vatandaşları uyardı. Sobaların ve tüplü ısıtıcıların yoğun olarak kullanıldığı dönemlerde dikkat edilmemesi halinde ciddi sağlık sorunları ve ölümler yaşanabileceği belirtildi.
Nedenleri ve gazın özellikleri
Karbonmonoksit, odun, odun kömürü, taş kömürü, LPG veya doğal gaz gibi karbon içeren yakıtların yetersiz yanması sonucu ortaya çıkar. İyi yanmayan veya yanlış kullanılan sobalar, gazla çalışan şofben ve sobalar, tüplü ısıtıcılar ile yangınlarda oluşan duman başlıca nedenler arasındadır. Karbonmonoksit renksiz, kokusuz ve tatsız olduğundan ortamda hissedilmesi zordur ve solunum yoluyla alındığında zehirlenmelere yol açar.
Güvenlik önlemleri
Soba kurulmadan önce baca temizliği yapılmalı, baca bağlantılarında fazla dirsek kullanımından kaçınılmalı ve dirsek ile boru ekleme yerleri ile baca giriş ağzı kesinlikle hava sızdırmaz olmalıdır. Soba kurulumu sırasında bilgi sahibi kişilerden yardım alınmalıdır.
Sobalar duvarlardan en az 1-1.5 metre uzak tutulmalı, günlük temizlik yapılmalı ve kaliteli kömür ile odun tercih edilmelidir. Oksijen eksilme sensörü bulunan sobalar öncelikli olarak tercih edilmelidir.
Sobanın, tüple çalışan ısıtıcının veya kombinin bulunduğu odada asla uyunmamalıdır. Yatmak gerekiyorsa soba, tüplü ısıtıcı ve kombi mutlaka kapatılmalıdır. Özellikle lodoslu havalarda bu cihazların kullanılmaması önerilmektedir.
Belirtiler ve ilk yardım
Hafif zehirlenmelerde uyku hali, yorgunluk, halsizlik, baş ağrısı, baş dönmesi ve bulantı görülebilir. Daha ağır vakalarda baş ağrısının şiddetlenmesi, muhakeme bozukluğu, hızlı solunum, görme bozukluğu, kan basıncında düşme, hızlı nabız ve bayılma ortaya çıkabilir. Son aşamada solunum yetmezliği ve hızla gelişen ölümcül koma görülebilir.
Karbonmonoksit zehirlenmesi şüphesinde yapılması gereken ilk yardımın önceliği zehirlenen kişiyi hemen zehirli ortamdan uzaklaştırmak ve temiz havaya çıkarmaktır. Ardından ilk yardım ekiplerine hızla haber verilmeli ve ekipler gelene kadar gerektiğinde suni solunum ile müdahale edilmelidir.
SOBA YAKANLAR DİKKAT
