İzmir'de Simit Üzerine Zam Krizi
İzmir'de, vatandaşların temel gıdaları arasında yer alan simidin fiyatı 15 liradan 20 liraya çıkarılınca şehirdeki tartışmalar alevlendi. Bu durum üzerine Ticaret Bakanlığı'ndan dikkat çeken bir açıklama geldi.
Bakanlığın Yalanlaması
Ticaret Bakanlığı, ulusal basında yer alan "zammı bakanlık onayladı" şeklindeki haberleri kesin bir dille yalanladı. Bakanlık, İzmir'den gelen zam taleplerinin tamamını reddettiğini ve sürecin kendi onayları olmadan yürütüldüğünü duyurdu.
Fiyat Belirleme Süreci Nedir?
Bakanlık, fiyat tarifelerinin belirlenme sürecinin şeffaf olduğunu vurguladı. İlk olarak, ilgili esnaf odası maliyet hesaplamaları yaparak bir fiyat önerisi oluşturur. Bu teklif, Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği'ne sunulur ve yerel bir komisyon tarafından değerlendirilir. Nihai karar, Türkiye Fırıncılar Federasyonu'nun görüşleriyle Ticaret Bakanlığı'na iletilir. Bakanlık, talepleri üretim maliyetleri, piyasa şartları ve tüketici alım gücü gibi kriterlere göre değerlendirir. Ancak yani, bakanlığın bir "onay mercii" olmaktan ziyade "görüş bildiren bir mekanizma" olduğunu belirtmekte fayda var.
İzmir'den Gelen Taleplerin Reddedilmesi
Bakanlık, 2025 yılı içinde İzmir'den gelen simit zammı taleplerini belgelendirerek geri çevirdi. Örneğin, İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği, 8 Ağustos'ta 100 gram simidin 20 lira olmasını talep etti fakat bu öneri 22 Ağustos'ta reddedildi. Birlik, 27 Ağustos'ta yeniden başvurdu ama bu talep de bakanlık tarafından 28 Ağustos'ta geri çevrildi.
Valilikten Yeni İtirazlar
Bakanlığın açıklamalarında, İzmir Valiliği'nin zammın yürürlüğe girmesinin ardından mahkemeye itiraz başvurusunda bulunduğu da ifade edildi. İzmir Ticaret Odası’nın talepleri de benzer şekilde, bakanlık tarafından olumsuz görüşle karşılandı.
Bakanlık, fiyat artışlarının vatandaşlar üzerinde ek yük oluşturacağı ve üretici maliyetleri ile tüketici alım gücü arasında dengeli bir ilişki kurulamadığını belirterek bu gibi itirazların gerektiğini ifade etti.
