İdil'de İki Köy Arkeolojik Sit Alanı Olarak Tescil Edildi
Mardin Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, Şırnak’ın İdil ilçesinde yer alan Çığır köyü sınırlarındaki Gültepe höyüğünü 1’inci derece arkeolojik sit alanı olarak ilan etti.
Koruma Süreci Nasıl Başladı?
Bu süreç, Mardin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından 30 Haziran 2025 tarihli yazı ile başlamış olup; İller Bankası, Karayolları, Devlet Su İşleri (DSİ), Şırnak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü, İdil Belediyesi, Tarım ve Orman Müdürlüğü, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü ve Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü gibi birçok kurumun görüşleri alınmıştır.
Gültepe Höyüğü ve Koruma Uygulamaları
Kurul uzmanlarının raporu doğrultusunda, Gültepe höyüğünün 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında "Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı" olduğu belirlenmiştir.
Çığır köyündeki tapulama harici alanlar ve özel mülkiyete ait 556 parsel ile Özbek köyündeki 61 parsel, 1’inci derece arkeolojik sit alanı olarak koruma altına alınacaktır. Bu parsellerin tapu kayıtlarına "Bir kısmı I. Derece Arkeolojik Sit Alanıdır" ibaresi eklenecektir.
Faaliyetlerin Sınırlandırılması
Gültepe höyüğünde gerçekleştirilecek her türlü faaliyet sıkı koruma şartlarına tabi olacak. Bölgede yapılaşmaya kesinlikle izin verilmeyecek; yalnızca bilimsel kazılar yapılabilecektir. Yeni tarımsal alan açmak yasaklanırken, yalnızca sınırlı mevsimlik faaliyetlere müsaade edilecektir. Toprak, taş veya maden alımı ile ağaçlandırma çalışmaları kesin olarak yasaklanmıştır.
Yasal Süreçler ve Koruma Önlemleri
Kurul, daha önceki izinsiz kazılarla ilgili Müze Müdürlüğü tarafından başlatılan yasal soruşturmanın devam ettiğini belirtmiş, ikinci bir soruşturmaya gerek duyulmadığını ifade etmiştir. Soruşturma tamamlandığında, kaçak kazı yapılan alanların ilgili belediye tarafından güvenlik önlemleri alınarak kapatılması kararlaştırılmıştır.
Alanın kültürel miras niteliğinin korunması amacıyla gezi yolu, bilet gişesi veya bekçi kulübesi gibi düzenlemelerin yalnızca koruma kurulunun izniyle yapılabileceği ifade edilmiştir.
Mardin Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, bu karar ile Gültepe höyüğünün bölgenin tarihi ve arkeolojik değerlerini koruma altına almaktadır.
MARDİN KÜLTÜR VARLIKLARINI KORUMA BÖLGE KURULU, ŞIRNAK’IN İDİL İLÇESİNE BAĞLI ÇIĞIR KÖYÜ SINIRLARINDA YER ALAN GÜLTEPE HÖYÜĞÜNÜ 1’İNCİ DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANI OLARAK TESCİL ETTİ.
