Çöp evlerin altındaki gizli tehlike
VM Medical Park Kocaeli Hastanesi'nden Uzman Klinik Psikolog Ece Çalışkan, istifçilik davranışının kişinin 'atarsa başına kötü bir şey gelir' korkusuyla eşyalardan kopamamasına ve tedavi edilmezse yaşamı tehdit eden seviyelere ulaşabileceğine dikkat çekti.
İstifçiliğin kökeni ve belirtileri
İstifçilik genellikle toplumsal olarak 'biriktirme' şeklinde algılansa da uzmanlara göre sıklıkla Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) ile ilişkili bir tablo sergiliyor. Çalışkan, 'İstifçilik davranışı, OKB’nin bir davranış şekli olarak karşımıza çıkar. Kişi, anlam yüklediği nesneleri ya da batıl ve büyüsel inançlarla saklayabilir. Attığında başına bir şey geleceğini ya da o nesneyle ilgili bir sorumluluk duygusu oluşacağı düşüncesiyle bu davranışı sürdürebilir' diyerek sürecin nasıl başladığını anlattı.
Çöp evler: patolojik bir aşama
Her biriktirme davranışı patolojik kabul edilmez; makul sınırlar içinde kalan koleksiyonlar bireyin işlevselliğini bozmayabilir. Ancak yaşam alanlarının çöp eve dönüşmesi patolojik bir düzeyi işaret eder. Çalışkan, 'Çöp evler, istifçilikte en sık rastladığımız ve artık çok ileri düzeyde patolojik olan durumlardır' ifadesiyle bu aşamanın ciddiyetine vurgu yaptı.
Tedavi gerekliliği ve yakınların rolü
Patolojik istifçiliğin yalnızca eşyaların ortadan kaldırılmasıyla çözülemeyeceğini belirten Çalışkan, 'Sadece istiflenen eşyaları ortadan kaldırmak ya da üzerine gitmek yeterli olmaz. Altta yatan psikolojik süreçlerin ele alınması gerekir' uyarısında bulundu. Ayrıca, yakınlarının müdahalesinin önemine dikkat çekerek, 'Eğer bir kişi, yakınının böyle bir durumda olduğunu gözlemliyorsa, mutlaka ruhsal yardım için başvurmasını öneririm' dedi.
Sonuç: İstifçilik kökenindeki kaygı ve inançlarla ilerleyerek yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir; bu nedenle profesyonel ruhsal destek alınması gerekmektedir.
UZMAN KLİNİK PSİKOLOG ECE ÇALIŞKAN
