Berlin buluşması: Avrupa öncülüğünde çok uluslu güç teklifi
Berlin’de bir araya gelen liderler, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile görüşmelerin ardından yayımladıkları ortak açıklamada, Ukrayna’nın güvenliğini sağlamak ve kalıcı barış tesisine katkı sunmak amacıyla yeni girişimler benimsediklerini duyurdu.
Toplantı ve katılımcılar
Toplantıya, on Avrupa ülkesini temsil eden liderlerin yanı sıra ABD’den temsilciler, Avrupa Birliği ve NATO yetkilileri katıldı. Görüşmede yer alan isimler arasında Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Hollanda Başbakanı Dick Schoof, Norveç Başbakanı Jonas Gahr Støre, Polonya Başbakanı Donald Tusk, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, ABD Başkanı Donald Trump’ın temsilcileri Steve Witkoff ve Jared Kushner, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB Konseyi Başkanı Antonio Costa ile NATO Genel Sekreteri Mark Rutte yer aldı.
Ortak açıklama: Güvenlik garantileri ve barış süreci
Katılımcılar tarafından desteklenen ortak açıklamada, Ukrayna’daki barış görüşmelerinde kaydedilen ilerleme memnuniyetle karşılandı ve Ukrayna’nın egemenliği ile Avrupa’nın güvenliği korunacak kalıcı bir barışın tesisi için ABD Başkanı Trump ve Başkan Zelenskiy ile birlikte çalışılacağı belirtildi. Liderler, savaşın sona erdirilmesine yönelik bir anlaşma bağlamında Ukrayna için güçlü güvenlik garantileri ve ekonomik toparlanmayı destekleyici tedbirler sağlamak üzere birlikte çalışma taahhüdünde bulundu.
Avrupa öncülüğünde çok uluslu güç önerisi
Ortak açıklamada, gönüllü ülkelerin katkılarıyla oluşturulacak yeni bir yapılanma önerildi. Metinde yer alan ifadeye göre: "Gönüllüler Koalisyonu" çerçevesinde ve ABD’nin desteğiyle kurulması planlanan Avrupa öncülüğünde bir "çok uluslu Ukrayna Gücü", Ukrayna’nın silahlı kuvvetlerinin yeniden yapılandırılmasına yardımcı olacak, Ukrayna hava sahasının güvenliğini sağlayacak ve denizlerde daha güvenli bir ortamın desteklenmesine katkıda bulunacak şekilde görev yapacak.
Ateşkes izleme ve teyit mekanizması
Açıklamada ayrıca, Ukrayna’ya verilecek güvenlik garantilerinin uluslararası katılımla eş zamanlı olarak bir ateşkes izleme ve teyit mekanizması kurulmasının da gündeme geldiği belirtildi. Bu mekanizma, metne göre gelecekte olası saldırılar için erken uyarı sağlamayı, ihlallerin sorumlularını tespit etmeyi ve taraflar yararına olabilecek karşılıklı gerilim azaltıcı adımlar üzerinde çalışacak bir ayrıştırma mekanizmasıyla ihlallere yanıt vermeyi amaçlayacak.
Toprak kararları ve müzakere ilkeleri
Ortak metinde uluslararası sınırların güç kullanılarak değiştirilemeyeceği yeniden teyit edildi. Liderler, "Toprakla ilgili kararların güçlü güvenlik garantileri fiilen yürürlüğe girdikten sonra Ukrayna halkına ait olduğu" vurgusunu yaptı. Bazı konuların müzakerelerin son aşamalarında çözülmesi gerektiği kaydedildi ve gerekmesi halinde Başkan Zelenskiy’in halkıyla istişare etmesine destek verileceği belirtildi. Ayrıca, ortak açıklamada "Her şey üzerinde anlaşılmadan hiçbir şey üzerinde anlaşılmış sayılmaz" ilkesiyle tüm tarafların kalıcı barışa ulaşmak için yoğun çalışması gerektiği dile getirildi.
Rusya’ya yönelik çağrı ve baskı
Açıklama, Rusya’ya ABD Başkanı Trump’ın barış planını ve ateşkesi kabul etme çağrısı yöneltildiğini; liderlerin Moskova üzerinde müzakere baskısını artırmaya devam etme konusunda mutabık kaldığını içeriyordu.
Trump’ın değerlendirmeleri
ABD Başkanı Donald Trump, Berlin görüşmesinin ardından Beyaz Saray’da yaptığı açıklamada Avrupalı liderlerle uzun bir görüşme gerçekleştirdiğini ve "Görünüşe göre işler iyi ilerliyor" dedi. Trump, Ukrayna’daki önceliklerinin "hayat kurtarmak" olduğunu vurguladı ve "Şu anda sonuca her zaman olduğumuzdan daha yakın olduğumuzu düşünüyorum. Ne yapabileceğimizi göreceğiz" ifadelerini kullandı.
Trump ayrıca, "Yaklaşıyoruz. Avrupalı liderlerden muazzam bir destek alıyoruz. Onlar da bu artık bitsin istiyor. Ve şu anda Rusya da bunun bitmesini istiyor" diye konuştu. Barışın sağlanmasının zorluğuna işaret ederek tarafları aynı çizgide buluşturmanın önemini vurguladı ve ABD yönetiminin Avrupa ile birlikte savaşın yeniden başlamasını engelleyecek güvenlik garantileri üzerinde çalıştığını belirtti. Trump, Avrupa’nın bu garantilerin büyük kısmını üstleneceğini ifade etti.
ZELENSKİY İLE BİR ARAYA GELEN AVRUPALI LİDERLER, AVRUPA ÖNCÜLÜĞÜNDE ÇOK ULUSLU GÜÇ TEKLİF ETTİ
