Bakan Işıkhan: Asgari ücret belirlemesi enflasyon ve istihdam dengesi gözetilerek yapılacak
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan TBMM Genel Kurulu'nda 2026 asgari ücreti, SGK performansı, deprem bölgesi destekleri ve sağlık harcamalarına ilişkin kapsamlı değerlendirmeler yaptı.
Asgari ücret komisyonu ve hedefler
Bakanlık, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun ilk toplantısını gerçekleştirerek işçi ve işveren temsilcileriyle sosyal diyalogu sürdürdüğünü bildirdi. 2026 yılı asgari ücretinin çalışanların gelirlerini enflasyona ezdirmeyecek, istihdamı ve makroekonomik dengeleri koruyacak ortak bir noktada belirleneceği vurgulandı.
Küresel dönüşüm ve çalışma hayatı vizyonu
Işıkhan, dijitalleşme, yapay zeka, yeşil dönüşüm ve esnek çalışma modellerinin işgücü piyasalarını doğrudan etkilediğini belirterek Türkiye'nin bu küresel değişimin pasif bir izleyicisi olmaktan çıkarılıp güçlü bir aktörü haline getirilmesi gerektiğini söyledi. Politikaların sosyal koruma, beceri dönüşümü ve üretim odaklı rekabetçiliği hedefleyeceği ifade edildi.
Deprem bölgesine destek ve istihdamın toparlanması
Bakanlık, Kahramanmaraş depremlerinin ardından bölgedeki işveren, çalışan ve aileler için tüm imkanları seferber etti. Deprem bölgelerinde yapılan harcamanın 40 milyar lirayi aştığı, depremden etkilenen 11 şehirde sigortalı çalışan sayısının yarı yarıya gerilediği ancak mevcut durumda sigortalı sayısının 2 milyon 59 bine ulaştığı kaydedildi. İşverenlerin prim borçları ertelendi, yapılandırma süreleri uzatıldı.
SGK'nın mali durumu ve kapsayıcılık
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun gelir-gider dengesinde önemli ilerleme sağlandığı belirtildi. 2002'de SGK gelirlerinin giderleri karşılama oranı %71,5 iken 2025 yılı sonunda bu oranın %95,3e çıkması öngörülüyor. Prim gelirlerinin emekli aylıklarını ve sağlık harcamalarını karşılama oranı %60,9dan %75,1e yükselirken, SGK açığının milli gelire oranı 2002'de %2,2 iken 2025 yıl sonu itibarıyla 0,42'ye düşmesi bekleniyor.
Teşvikler ve kayıtlı istihdam artışı
Bakanlık, 1 Ocak 2023-30 Eylül 2025 döneminde yaklaşık 2 milyon iş yerine, 13 milyon 222 bin sigortalı nedeniyle toplam 890 milyar lira teşvik sağladığını aktardı. Aktif sigortalı sayısı 2002'deki 12 milyon seviyesinden 2025 Eylül itibarıyla yüzde 120 artışla 26,5 milyona ulaşırken kayıt dışı istihdam oranı 2002'deki %52 seviyesinden 2025 üçüncü çeyrek verilerine göre %26,9a gerilediği bildirildi.
Sağlık hizmetleri, ilaçlar ve geri ödemeler
Geri ödeme kapsamının genişlediği, geri ödeme listesinde 2000'li yılların başında bulunan 3 bin 986 ilacın, son eklemelerle 8 bin 877'ye yükseldiği ifade edildi. 2025 yılında listeye 465 ilacın eklendiği ve bunlardan 56'sının kanser tedavisinde kullanılan özel ilaçlar olduğu belirtildi. Tip 1 diyabetli çocuklar için sürekli glikoz izlem cihazları geri ödeme kapsamına alınırken 2024 Aralık-2025 Eylül döneminde 76 binin üzerinde reçetenin karşılandığı ve yaklaşık 610 milyon lira maliyetin SGK tarafından ödendiği aktarıldı.
Ağır hastalıklar ve SGK harcamaları
Toplam 25 kanser alt türünde kullanılan immünoterapi ilaçları ve kistik fibrozis tedavisi geri ödeme kapsamına alındı. Kistik fibrozis hastası bin kişinin bu tedavilerden faydalandığı; kanser ilaçlarında 45 bin hasta için 9 milyar lira, SMA'lı 637 hasta için 1,3 milyar lira, hemofili için 788 hasta adına 1 milyar lira, aile-vi Akdeniz ateşi için 3 bin 255 hasta adına 500 milyon lira, sürekli glikoz ölçüm cihazlarında 25 bin hasta için 810 milyon lira harcama yapıldığı paylaşıldı. SMA ve hemofili hastaları için ortalama tedavi maliyetlerinin milyon lira düzeyinde olduğu belirtildi.
İş sağlığı-güvenliği ve denetimler
Bakanlık Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi'ni toplayarak 2026-30 dönemini kapsayacak politika belgesi hazırlıklarını başlattı. 2025 Aralık itibarıyla yürütülen rehberlik ve teftiş faaliyetlerinde 10 bin 957 işyeri ziyaret edilmiş, 1 milyon 328 binin üzerinde çalışana ulaşılmış ve yaklaşık 992 milyon lira eksik işçilik alacığının işçilere ödenmesi sağlanmıştır.
İstihdam verileri ve bölgesel örnek
Ekim ayı verilerine göre iş gücü 157 bin kişi artarak 35,8 milyona, istihdam edilenlerin sayısı 185 bin artarak 32,8 milyona yükseldi. İşsiz sayısı 27 bin kişi azalarak işsizlik oranı %8,5'e geriledi ve son 30 aydır tek haneli seyri sürdürdü. Şırnak örneğinde 2022'deki %21,5 işsizlik oranının GABAR petrolleri yatırımları ve İŞKUR hizmetleri ile 2024'te %7,9'a gerilemesi, terörsüz bir ortamın yatırımı ve istihdamı artıracağına dair örnek olarak paylaşıldı.
Destekler ve vergi düzenlemeleri
Bakanlık, asgari ücret desteğini 2025 için bin liraya çıkardığını ve 2025'in ilk dokuz ayında 1,5 milyon işyerine toplam 46,8 milyar lira destek sağlandığını hatırlattı. Ayrıca ücretlilerin asgari ücrete kadar olan gelirlerinden vergi kaldırıldığı, 2026'da bu kapsamda toplam 1 trilyon 92 milyar lira vergi gelirinden vazgeçileceği ve bu tutarın Bakanlığın 2026 bütçe teklif tutarının iki katından fazla olduğu ifade edildi.
Genel değerlendirmede Bakan Işıkhan, çalışma ortamlarını daha güvenli ve nitelikli hale getirme, sosyal koruma sistemlerini güçlendirme ve istihdamı teşvik etme hedeflerinin sürdürüleceğini belirtti.
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI VEDAT IŞIKHAN, DÜNYADA ÇALIŞMA HAYATININ MEVCUT DURUMU VE GELECEĞE EVİRİLME SÜRECİYLE İLGİLİ AÇIKLAMALARDA BULUNDU.
