Uzmandan uyarı: Çatlak da kırıktır — Çocuklarda büyüme plağı riskine dikkat
Medicana Sağlık Grubu Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Batu Ertan, çocuklarda görülen travmaların ve kırıkların hafife alınmaması gerektiğini vurguladı. Ertan, çocuklardaki küçük düşmelerin bile büyüme merkezlerini etkileyerek uzun dönem sorunlara yol açabileceğini belirtti.
Çocuk kemiğinin yapısı ve kırık tipleri
Dr. Ertan, çocuk kemiklerinin yetişkin kemiklerinin küçültülmüş bir kopyası olmadığını söyledi. Çocuk kemikleri daha esnek olduğundan kırılma yerine bükülme eğilimi gösterebilir. Bu durum, çocuklara özgü olarak adlandırılan yaş ağaç kırığı ve torus kırığı gibi özel kırık modellerini oluşturur. Yaş ağaç kırığında kemiğin bir tarafı bükülürken diğer tarafı kırılır; torus kırığı ise genelde el bileği gibi bölümlerde çökme veya kabarma şeklinde görülür.
Büyüme plağı yaralanmaları neden önemlidir?
Dr. Ertan, uzun kemiklerin uçlarında yer alan ve kemiğin uzamasını sağlayan kıkırdak plakların travma anında bağlardan daha zayıf olabileceğini anlattı. Bir yetişkinde aynı düşme bağ yırtılmasına neden olabilirken, bir çocukta bu kuvvet büyüme plağı yaralanmasına yol açabilir. Bu tür yaralanmalar kemiğin ilerideki şeklini ve uzunluğunu etkilediği için acil ve doğru müdahale gerektirir; fark edilmez veya yanlış tedavi edilirse büyüme plağı kısmen veya tamamen durabilir ve uzvun kısa kalması veya eğri büyümesi gibi kalıcı problemlere yol açabilir.
Ne zaman uzman muayenesi şart?
Çatlak da bir kırıktır. İster ince bir ’saç teli’ çatlağı olsun, ister kemiğin tamamen ayrıldığı bir kırık olsun, her ikisi de kırık olarak değerlendirilmelidir. Kemik bütünlüğünü bozan her türlü travma ciddiye alınmalıdır. Özellikle küçük çocuklar ağrılarını doğru ifade edemeyebilir; kullanmaktan kaçınma, dokunmaya hassasiyet, belirgin şekil bozukluğu, şişlik, morarma veya devam eden ağrı görüldüğünde vakit kaybetmeden uzmana başvurulmalıdır.
Tedavi ve öneriler
Dr. Ertan, çocuk kırıklarının büyük çoğunluğunun cerrahiye gerek kalmadan alçı veya atel gibi yöntemlerle başarıyla tedavi edilebildiğini söyledi. Çocukların düşmesini tamamen engellemenin mümkün olmadığını, ancak doğru gözlem ve şüphe durumunda hızlı ortopedi ve travmatoloji değerlendirmesinin ileride oluşabilecek sağlık sorunlarının önüne geçebileceğini belirtti.
MEDİCANA SAĞLIK GRUBU ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ UZMANI DR. ÖĞRETİM ÜYESİ MEHMET BATU ERTAN, "ÇATLAK DA BİR KIRIKTIR. İSTER İNCE BİR 'SAÇ TELİ' ÇATLAĞI OLSUN, İSTER KEMİĞİN TAMAMEN AYRILDIĞI BİR KIRIK OLSUN, HER İKİSİ DE 'KIRIK' OLARAK TANIMLANIR. BU NEDENLE KEMİK BÜTÜNLÜĞÜNÜ BOZAN HER TÜRLÜ TRAVMA CİDDİYE ALINMALIDIR" DEDİ.
