Uzman uyardı: Yapay zekâ özel eğitimde insan etkileşimini azaltmamalı
Özel Eğitim Uzmanı Sema Yıldız Dogan, yapay zekâ uygulamalarının özel eğitimde önemli avantajlar sağladığını ancak insan faktörünün geri plana itilmesinin ciddi sonuçlar doğurabileceğini belirtti.
Yapay zekânın özel eğitimdeki katkıları
Yapay zekâ tabanlı sistemler, öğrencilerin bireysel hızına, seviyesine ve öğrenme biçimine göre uyarlanabilen içerikler sunarak öğrenme güçlüklerini hafifletiyor. Dogan, bu tür teknolojilerin otizm spektrum bozukluğu (OSB), özel öğrenme güçlüğü (ÖÖG) ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan öğrencilerin eğitiminde etkin biçimde kullanılmaya başlandığını vurguladı. Çeviri ve sesli okuma yazılımlarının çok dilli sınıflarda ve okuma güçlüğü yaşayan öğrencilerde önemli kolaylık sağladığını, özellikle otizmli öğrencilerin sosyal iletişim ve ifade becerilerinin geliştirilmesinde yapay zekânın katkısının kayda değer olduğunu ifade etti.
Riskler: veri güvenliği ve erişim eşitliği
Dogan, teknolojinin beraberinde getirdiği risklere dikkat çekti: "Özel gereksinimli öğrencilerin kişisel bilgileri en yüksek düzeyde korunmalı." Yapay zekâ sistemlerinin sınırlı veya tek tip verilerle beslenmesi durumunda bazı öğrenci gruplarının dezavantajlı hale gelebileceğini, kırsal bölgelerdeki altyapı yetersizliklerinin ise bu teknolojilere erişimi kısıtlayarak eğitimde fırsat eşitliğini zedeleyebileceğini belirtti.
İnsan dokunuşu ve etik sınırlar
Dogan, yapay zekânın bilişsel becerilerde ilerleme sağlayabileceğini ancak empati, duygusal destek ve sosyal etkileşim gibi insani yönleri henüz tam olarak taklit edemediğini vurgulayarak, eğitimde teknolojik dönüşümün merkezinde insan dokunuşunun her zaman bulunması gerektiğini söyledi. "Yapay zekâ, özel eğitimde devrim oluşturabilecek güçte. Ancak bu teknolojiyi insanı dışlamadan, etik sınırlar içinde kullanmak zorundayız."
YAPAY ZEKÂ TEKNOLOJİLERİ ÖZEL EĞİTİMDE YENİ UFUKLAR AÇARKEN, UZMANLAR İNSAN UNSURUNUN GERİ PLANDA KALMAMASI GEREKTİĞİ KONUSUNDA UYARIYOR. ÖZEL EĞİTİM UZMANI SEMA YILDIZ DOGAN, YAPAY ZEKÂNIN ÖĞRENME SÜREÇLERİNE BÜYÜK KATKILAR SAĞLADIĞINI, ANCAK ETİK RİSKLER VE İNSANİ ETKİLEŞİMİN AZALMASININ CİDDİ SONUÇLAR DOĞURABİLECEĞİNİ BELİRTTİ.
