Ultra işlenmiş gıdalar erken yaşta kolorektal kanser riskini artırabilir
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi uzmanından uyarı
Prof. Dr. Uğur Coşkun (Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi), son çalışmalara dayanarak ultra işlenmiş gıdaların gençlerde bağırsak sağlığını olumsuz etkileyebileceği uyarısında bulundu.
Araştırmanın bulguları
Coşkun, yapılan çalışmalara göre ultra işlenmiş gıdaları yüksek oranda tüketen kişilerde adenoma—kolorektal kanserin öncüsü—gelişme riskinin %45 daha fazla olduğunu belirtti. Araştırmacılar, yaklaşık 30 bin kadın üzerinde diyet ve endoskopi verilerini inceleyerek bu sonuca ulaştı. Çalışma, Chan ve arkadaşlarının sonuçları olarak JAMA Oncology dergisinde yayımlandı.
Çalışmadaki katılımcıların tamamına 50 yaşından önce en az iki kez kolonoskopi yapılmıştı. Araştırmada hazır yemekler, paketlenmiş atıştırmalıklar, yüksek şeker, tuz ve doymuş yağ içeren ürünler ile yoğun katkı maddesi barındıran endüstriyel gıdaların günlük tüketim miktarları değerlendirildi.
Neden endişe edilmeli ve öneriler
Coşkun, ultra işlenmiş gıdaların yüksek tüketiminin (örneğin günde 5-10 porsiyon) bağırsak mikrobiyotasını ve bağırsak sağlığını olumsuz etkileyebileceğini, bunun da erken başlayan kolorektal kanserin sebepleri arasında yer alabileceğini ifade etti. Ancak doğrudan nedensel bir kanıtın henüz kesinleşmediğini vurguladı: "Diyet tek başına bu artışı açıklamıyor."
Uzman, erken yaşlarda kolon sağlığını korumak için şu önerileri paylaştı: şeker, tuz ve doymuş yağ oranı yüksek, lif, vitamin ve mineral açısından fakir; yapay katkılar, renklendiriciler ve tatlandırıcılar içeren gıdalardan mümkün olduğunca uzak durmak ve daha fazla sebze, meyve ile tam tahıllı, yüksek lifli doğal besinler tüketmek.
Özetle, mevcut veriler ultra işlenmiş gıdalardan uzak durmanın erken yaşta kolorektal kanser riskini azaltma stratejilerinden biri olabileceğini gösteriyor.
GAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIBBİ ONKOLOJİ BİLİM DALI ÖĞRETİM ÜYESİ PROF. DR. UĞUR COŞKUN, ULTRA İŞLENMİŞ GIDALARIN ERKEN YAŞLARDA BAĞIRSAK KANSERİNE YOL AÇMASI İLE İLGİLİ AÇIKLAMA YAPTI.
