Iğdır yeniden Türkiye’nin en kirli havasına sahip ili olarak kayıtlara geçti
Dünya Hava Kalitesi Endeksi’nin verilerine göre Iğdır, 1 Aralık’ta yeniden ülkenin en kirli havasına sahip ili oldu. Kent kısa süre önce, 26 Kasım’da ulaştığı 443 AQI skoru ile benzer yüksek kirlilik seviyeleri göstermişti. Süregelen bu durum, bölge halkında endişe yaratıyor.
Nedenleri: Coğrafya, enerji kullanımı ve kentleşme
Uzmanlar, Iğdır’daki kirli havanın başlıca nedenleri arasında kenti çepeçevre saran dağların hava sirkülasyonunu yavaşlatmasını, kalitesiz kömür kullanımını, doğal gaz tüketiminin yetersiz olmasını, aşırı betonlaşma ve plansız şehirleşmeyi sıralıyor. Ayrıca şehirde devam eden altyapı çalışmaları, çevre kirliliği ve hayvancılığın varlığı da kirliliği artıran etkenler olarak gösteriliyor.
Sağlık etkileri ve uzman uyarıları
Uzmanlar, hava kirliliğinin astım, kanser, felç ve kronik akciğer hastalıkları gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabildiğini vurguluyor. Yüksek seviyelerde kirli havaya maruz kalmanın çocukların gelişimini, ruh sağlığını olumsuz etkileyebileceği ve diyabet gibi mevcut hastalıkları ağırlaştırabileceği belirtiliyor. Temiz Hava Hakkı Platformu’nun (THHP) raporuna göre Iğdır’da son yıllarda meydana gelen her üç ölümden birinin hava kirliliğiyle ilişkili olduğu aktarılıyor.
Bölgesel riskler: Radyasyon iddiaları
Haber metninde yer alan bilgilere göre, kentteki bir diğer önemli risk kaynağı Metsamor Nükleer Santralı nedeniyle oluştuğu iddia edilen radyasyon riski. Bu durumun bölgedeki kanser vakaları ile KOAH ve astım gibi solunum yolu hastalıklarının yaygınlaşmasına katkı sağladığı belirtiliyor.
Vatandaşların görüşleri ve yetkililere çağrı
Allahverdi Kum, Iğdır’daki hava kirliliğinin kent merkezi ve köylerde yaygın olduğunu, doğal gaz eksikliği nedeniyle kömür ve tezek kullanımının arttığını ve çukur konumdaki coğrafyanın kirliliği yoğunlaştırdığını söylüyor. Kum, astım hastalarının özellikle etkilendiğini belirterek kendi evinde astım hastası bulunduğunu ifade ediyor.
Mehmet Emin Öner ise kentin Türkiye’de 81 il içinde en kötü hava şartlarına sahip illerden biri olduğunu ve tüm vatandaşların bundan mustarip olduğunu söylüyor. Öner, altyapı çalışmaları nedeniyle meydana gelen tozlanmaya karşı sulama yapılması gibi geçici tedbirler öneriyor ve yetkililere çağrıda bulunuyor.
Vatandaşlar ve kurumlar, hava kirliliğine karşı etkin önlemler alınması çağrısını yineliyor. Bölgedeki yüksek kirlilik seviyelerinin tekrarlanması halk sağlığı açısından ciddi bir uyarı niteliği taşıyor.
MEHMET EMİN ÖNER
