Siirt’te şal şepik kumaşının coğrafi işareti hedefi: Avrupa Birliği
Siirt Olgunlaşma Enstitüsü bünyesinde üretilen ve Güneydoğu’ya özgü doğal tiftikten elde edilen şal şepik kumaşının coğrafi işaretinin Avrupa Birliği düzeyine taşınması amaçlanıyor. Bölgeye özgü bu kumaş, kışın sıcak, yazın ise serin tutması nedeniyle dört mevsim tercih ediliyor.
Atölye kurulumu ve üretim süreci
Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından iki yıl önce coğrafi işaretle tescillenen ürünün tanınırlığını artırmak için bu yıl kurum içinde Şal Şepik Dokuma Atölyesi kuruldu. Atölyede altı erkek usta, saf tiftikten hazırlanan iplikleri renklendirip tezgâhlarda elle dokuyarak kumaşa dönüştürüyor.
Üretim; iplerin masura sarılması, çözgü hazırlığı, çaprazlama çözgü düzeninin oluşturulması, pürüzlerin giderilmesi için uygulanan işlemler, gücüden ve taraktan geçirilmesi gibi bir dizi aşamadan geçiyor. Dokuma süreci tek başına on günü bulurken, kumaşın tamamen bitirilmesi ortalama on beş günlük bir süreç gerektiriyor.
Atölye müdürü ve ürün çeşitlendirme
Siirt Olgunlaşma Enstitüsü Müdürü Elif Bobuş, atölyede altı deneyimli ustanın bu kadim geleneği sürdürdüğünü ve dokumanın her aşamasının titizlik gerektirdiğini belirtti. Bobuş, kumaşı yalnızca dokuma olarak bırakmayıp; fular, yaka, manşet, broş, kravat, pantolon ve bluz gibi yeni ürünlere dönüştürerek farklı sektörlere taşıma gayretinde olduklarını aktardı. Hedeflerinin şal şepik dokumasının coğrafi işaretini uluslararası, özellikle Avrupa Birliği düzeyine taşımak ve kumaşı uluslararası platformlarda temsil etmek olduğunu vurguladı.
Ustanın anlattıkları: üretimin detayları
Usta Osman Demir, dokuma sürecinin çok aşamalı olduğunu, önce masura sarma ile başlayan hazırlığın çözgü yapımı ve ardından çirişleme işlemiyle devam ettiğini anlattı. İplerin pürüzsüz hale getirilip daha rahat dokunmasının sağlandığını, sonra gücüden ve tarağa çekilip tezgâha verildiğini söyledi. Demir, dokumanın on günü bulduğunu, tüm işlemler tamamlandığında kumaşın on beş günde hazır hale geldiğini, yıkama ve varsa boyama sonrası çelik levhalara sarılarak kaynatıldığını ve bir gece pres altında kaldıktan sonra ürünün kullanıma hazır olduğunu belirtti.
Sonuç olarak, yerel ustaların el emeğiyle ortaya çıkan şal şepik kumaşının tescilinin AB düzeyine yükseltilmesiyle hem üretimin korunması hem de geniş kitlelere ulaşması hedefleniyor.
SİİRT OLGUNLAŞMA ENSTİTÜSÜNDE GÜNEYDOĞU'YA ÖZGÜ DOĞAL TİFTİKTEN ÜRETİLEN TESCİLLİ ŞAL ŞEPİK KUMAŞININ COĞRAFİ İŞARETLİ TESCİLİ, AVRUPA BİRLİĞİ (AB) DÜZEYİNE TAŞINMASI HEDEFLENİYOR.
