Sayıştay 2024 Denetim Raporu: Amasya Belediyesi'nde Birden Çok Mevzuata Aykırılık
Sayıştay'ın 2024 yılı denetim raporu, Amasya Belediyesi'nin mali yönetiminden ihale uygulamalarına, taşınmaz tahsislerinden iç denetime kadar farklı alanlarda mevzuata uygun olmayan uygulamalar tespit etti.
Genel değerlendirme
Sayıştay raporu, belediyenin mali tablolarına sınırlı olumlu görüş verdi ve bir dizi düzeltme ile iyileştirme önerdi. Raporda tespit edilen başlıca sorunlar kayıt eksiklikleri, mevzuata aykırı tahsisler ve zayıf iç kontrol sistemi olarak öne çıktı.
Muhasebe kayıtları ve banka hesapları
Denetimde, belediye mali tablolarının banka hesapları ile tam uyumlu olmadığı, bazı hesap hareketlerinin muhasebeleştirilmediği belirlendi. Ayrıca yabancı para cinsinden mevduatların değerlemeye tabi tutulmadığı ve 102 banka hesabı ile 105 döviz hesabı dışında kalan bazı mevduatların kayıt altına alınmadığı tespiti yapıldı. Bu durum mali tabloların güvenilirliğini zedelemektedir.
Enflasyon düzeltmesi yapılmaması
2024 sonu itibarıyla yapılması gereken enflasyon düzeltmesi işlemleri uygulanmadı. Sayıştay, bu eksikliğin bilanço ve faaliyet sonuçları tablolarında mali gerçeği bozduğunu ve varlık ile yükümlülüklerin enflasyon etkisinden arındırılmaması nedeniyle mali tabloların uygun olmadığını belirtti.
Mal ve hizmet alımlarında ihale usulsüzlükleri
Rapor, bazı mal ve hizmet alımlarının Kamu İhale Kanunu'nun 22/d maddesindeki parasal limitleri aşmamak amacıyla kısımlara bölünerek doğrudan temin yoluyla gerçekleştirildiğini bildirdi. Sayıştay bu uygulamayı ihale sisteminin dolanması olarak değerlendirdi ve işlerin parçalanmadan ihale edilmesi gerektiğini vurguladı.
Personel giderleri ve çalışma uygulamaları
Amasya Belediyesi'nin 2024 yılı toplam personel giderleri, 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 49. maddesinde öngörülen yüzde 30 sınırını aşarak yüzde 36 seviyesine ulaştı. Raporda bu durumun bütçe disiplinini bozduğu ve mali sürdürülebilirlik açısından risk oluşturduğu belirtildi. Ayrıca işçilere yıllık izinlerin kullandırılmadığı, fazla çalışma sürelerinin yasal sınırları aştığı ve hizmet alımı yoluyla istihdam edilen personelin hak edişlerinin eksik ödendiği kaydedildi.
Taşınmaz tahsisleri ve kiralamalar
Denetim, belediyeye ait bazı taşınmazların ihale yapılmaksızın ve süresiz biçimde kiraya verildiğini ortaya koydu. Rapor, belediyenin mülkiyetinde bulunan taşınmazların 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'na göre ihale yapılmadan encümen kararı ile kiralandığını ve teminat alınmadığını tespit etti. Bazı taşınmazların dernekler ve kooperatiflere mevzuata aykırı tahsis edildiği, bu tahsislerin iptal edilerek taşınmazların geri alınması gerektiği ifade edildi.
Ticari taksi ve servis plakaları
Denetim bulguları, ticari taksi ile servis araç plakalarının ihalesiz ve süresiz şekilde kullandırıldığını gösterdi. Geçmiş dönemlerde kamu idaresi tarafından tahsis edilen ve halen kullanılan plakaların ihale yapılmadan süresiz hak olarak verilmiş olması mevzuata aykırı bulundu.
Gelir kayıpları ve tahsilat eksiklikleri
Raporda, katı atık, atıksu ve çevre temizlik ücretlerinin bazı mükelleflerden tahsil edilmediği veya düşük tahakkuk ettirildiği, emlak vergisi muafiyetlerinden yararlanan mükellef listelerinin güncel olmadığı için gelir kayıpları yaşandığı belirtildi.
Özel işletmelere sağlanan mali avantajlar
Belediyenin mülkiyetindeki bazı taşınmazlarda faaliyet gösteren özel işletmelerin elektrik tüketim bedellerinin belediye tarafından ödendiği tespit edildi. Sayıştay bu uygulamanın kamu zararı oluşturduğunu ve söz konusu bedellerin yasal faiziyle birlikte tahsil edilmesi gerektiğini vurguladı.
İç kontrol sistemi ve mali yönetim
Rapor, belediyenin iç kontrol ve ön mali kontrol sistemini kurmadığını, hata ve usulsüzlükleri önleyecek mekanizmaların işletilmediğini belirtti. İç denetim mekanizmasının etkin olmadığı, hataların ve usulsüzlüklerin tespitinin tesadüfi gerçekleştiği değerlendirmesi yapıldı.
Sonuç ve öneriler
Sayıştay, raporda kayıt dışı banka hesaplarının muhasebeleştirilmesi, süresiz kiralamaların iptali, taşınmaz tahsislerinin ihale yoluyla yapılması, kamu zararına neden olan ödemelerin tahsil edilmesi ve etkin bir iç kontrol sisteminin kurulması yönünde uyarılarda bulundu. Bu öneriler, belediyenin mali tablolarının güvenilirliğini sağlamak ve mevzuata uygunluğu tesis etmek amacıyla öne çıkarıldı.
SAYIŞTAY’IN 2024 YILI DENETİM RAPORU, AMASYA BELEDİYESİNDE MALİ YÖNETİM, İHALE SÜREÇLERİ VE TAŞINMAZ İŞLEMLERİNDE BİR DİZİ MEVZUATA AYKIRILIK TESPİT ETTİ.
