Prof. Dr. Tayfun Uzbay: Kumar ve bahis bağımlılığı kimyasal bağımlılıktan farklı değil
SAMSUN (İHA) — Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nde 2025 Aile Yılı kapsamında düzenlenen '21’inci Yüzyılda Bağımlılık' konferansında Üsküdar Üniversitesi Rektör Danışmanı ve Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bölüm Başkanı Prof. Dr. Tayfun Uzbay, madde ve davranışsal bağımlılıklara ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Davranışsal bağımlılıklar ve kimyasal bağımlılıklar
Uzbay, 2000'li yıllarla birlikte bağımlılık türlerinde değişim yaşandığını belirterek davranışsal bağımlılık kavramının öne çıktığını söyledi. Buna göre bağımlılıklar iki ana gruba ayrılıyor: kimyasal maddelere bağlı bağımlılıklar ile kimyasal olmayan bağımlılıklar. Tütün, alkol, esrar, eroin ve kokain kimyasal bağımlılıklar olarak; internet, akıllı telefon, sosyal medya, oyunlar, kumar ve bahis ise kimyasal olmayan bağımlılıklar olarak nitelendiriliyor.
Kumarın şekil değiştirmesi, yaygınlaşması ve kolay ulaşılabilir hale gelmesi ciddi bir tehdit oluşturuyor. Aile yapısını tehdit etme açısından kimyasal bağımlılıklarla diğer bağımlılıklar arasında hiçbir fark yok.
Kolaycılık bilişsel becerileri zayıflatıyor
İnternetin yaygınlaşmasının gençlerin bilişsel işlevleri üzerinde olumsuz etkileri olduğunu vurgulayan Uzbay, araştırmaların ortalama IQ seviyesinde düşüşe işaret ettiğini aktardı. Z ve alfa kuşakları için yüksek beklentiler bulunduğunu, ancak kolaycılığa yönelmenin okuma, yazma ve el becerilerini zayıflattığını ifade etti. Gençlerin kalem tutmakta güçlük çektiğine değinen Uzbay, insanı diğer canlılardan ayıran el becerisi ve muhakeme gücünün önemine dikkat çekti ve dijital devrime bilinçli yaklaşılması gerektiğini söyledi.
Bağımlılık bir beyin hastalığıdır
Bağımlılığın salt ahlaki bir sorun olarak görülmesinin yanlış olduğunu belirten Uzbay, bağımlılığı şöyle tanımladı: Bağımlılık, keyif verici bir unsurun beyni etkilemesiyle ortaya çıkan bir beyin hastalığıdır. Parkinson, depresyon ve anksiyete gibi beyinle ilişkili hastalıklar gibi bağımlılığın da sağlık temelli değerlendirilmesi gerektiğini kaydetti. Bağımlılığı yalnızca irade eksikliği veya ahlak zayıflığı olarak görmenin çözümü yanlış yerde aramak anlamına geleceğini, aile yapısına ve topluma zarar verdiği için kontrol altına alınması ve tedavi stratejileriyle ele alınması gerektiğini sözlerine ekledi.
PROF. DR. TAYFUN UZBAY, AİLE KURUMUNA ZARAR VEREN DAVRANIŞLAR ARASINDA YER ALAN KUMAR VE BAHİS BAĞIMLILIĞININ, KİMYASAL MADDE BAĞIMLILIĞINDAN HİÇBİR FARKI OLMADIĞINI SÖYLEDİ.
