Prof. Dr. Emre Bozkırlı: "Diyabette ne kadar erken teşhis konulursa hasarlar o düzeyde önlenebilir"
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Emre Bozkırlı, diyabet tedavisinde sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizin temel olduğunu belirtti. Bozkırlı, Türkiye'de 12 milyon kişinin diyabetle yaşadığını ve obezite ile diyabetin günümüz yaşam alışkanlıkları nedeniyle arttığını söyledi.
Erken teşhis hayat kurtarıyor
14 Kasım Dünya Diyabet Günü kapsamında konuşan Prof. Dr. Bozkırlı, diyabetin yaşam boyu süren ve başta gözler, böbrekler, kalp-damar sistemi gibi hayati organlarda kalıcı hasarlara yol açabildiğini vurguladı. Bozkırlı, "Ne kadar erken teşhis konulursa bu hasarlar o düzeyde önlenebilmekte, tanıda ne kadar geç kalınırsa vücutta o kadar fazla kalıcı hasara neden olmaktadır" dedi.
Belirtiler
Prof. Dr. Bozkırlı, diyabetin başlıca belirtilerini şu şekilde sıraladı: halsizlik, ağız kuruluğu, aşırı susama ve sık idrara çıkma, hızlı ve istemsiz kilo kaybı, bulanık görme, ayaklarda yanma ve uyuşma, yaraların geç iyileşmesi, cinsel işlev bozuklukları ile ciltte kuruluk ve kaşıntı.
Yüksek riskli gruplar
Tip 2 diyabetin obezite ile paralel seyrettiğine dikkat çeken Bozkırlı, özellikle şu kişilerin yüksek risk taşıdığını belirtti: obezite veya kilo fazlalığı olanlar; bel çevresi kalınlığı kadınlarda 80 santimetre, erkeklerde 90 santimetre üzerinde olanlar; doymuş yağ ve basit karbonhidrat ağırlıklı, posa yönünden fakir beslenenler; hareketsiz yaşam sürenler; birinci derece akrabasında diyabet öyküsü bulunanlar; 4 kilogram üzerinde bebek doğuran veya gebelik şekeri tanısı almış kadınlar; yüksek tansiyon, yüksek kan yağları veya aterosklerotik damar hastalığı olanlar; daha önce açlık şekeri 100-125 mg/dL sınırında tespit edilmiş kişiler; polikistik over sendromu öyküsü olan kadınlar ve kortizonlu ilaçlar gibi bazı ilaçları kullananlar.
Olası komplikasyonlar
Kan şekeri yüksek seyreden hastalarda görülebilecek komplikasyonlar arasında göz dibinde kanama ile görme kaybı, beyni besleyen damarlarda tıkanma sonucu felç, koroner damarlarda tıkanma zemininde kalp krizi, böbreklerde hasar sonucu böbrek yetmezliği ve diyaliz gereksinimi ile ayaklarda ciddi yaralar ve uzuv kaybı sayılabilir. Bozkırlı, bu durumların önlenmesi ve gelişmiş vakaların tedavisi için deneyimli bir hekimin gözetiminde kan şekeri kontrolünün şart olduğunu ifade etti.
Tedavi yaklaşımı ve yaşam tarzı
Bozkırlı, tedavide toplumda farkındalık oluşturulmasının ve hastaların eğitilmesinin temel olduğunu söyledi. Tedavinin olmazsa olmazı olarak hastalığa uygun sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz ile kazanılan yaşam tarzı değişikliklerini gösterdi. Halk arasında yaygın olan "yemeye içmeye tamamen kısıtlama" anlayışının yanlış olduğunu belirterek, diyabetli kişilerin hastalıklarına uygun şekilde beslenmeleri gerektiğini vurguladı.
İlaç tedavisi ve kişiye özel plan
Beslenme ve egzersize ek olarak hastanın özelliklerine göre hap veya enjeksiyon şeklinde ilaç tedavileri uygulandığını kaydeden Bozkırlı, ilaç seçiminde hastanın yaşı, cinsiyeti, eşlik eden hastalıkları ile böbrek ve karaciğer fonksiyonlarının göz önünde bulundurulması gerektiğini, tedavinin kişiye özel düzenlenmesinin önemine değindi.
Düzenli takip zorunluluğu
Prof. Dr. Bozkırlı, diyabetin "düzenli kontrol hastalığı" olduğunu belirterek hastaların düzenli kan şekeri kontrolleri yaptırmasının ve organ etkilenmeleri açısından değerlendirilmesinin gerekli olduğunu söyledi.
Kaynak: Acıbadem Adana Hastanesi, Prof. Dr. Emre Bozkırlı
ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA HASTALIKLARI UZMANI PROF. DR. EMRE BOZKIRLI DİYABET TEDAVİSİNİN OLMAZSA OLMAZININ HASTALIĞA UYGUN ŞEKİLDE SAĞLIKLI BESLENME VE DÜZENLİ EGZERSİZ ALIŞKANLIĞININ KAZANILMASI OLDUĞUNU SÖYLEDİ.
