Meksika Körfezi’nden Bafa Gölü’ne Uzanan Serüven: Yılan Balıkları Tezgâhlarda
Uzaklardan gelen lezzet ve bilimsel ilham
Meksika Körfezi çıkışlı, okyanusu aşıp Bafa Gölü’ne ulaşan yılan balıkları, yaklaşık 3 yıl süren ve 7 bin kilometreyi bulan göçlerinin ardından Aydın ve Muğla sınırındaki gölde görülmeye başlandı. Bu balıklar, tezgâhlarda kilosu 700 TL seviyesinden satılırken hem tadı hem de sağlık açısından tercih ediliyor.
Yılan balıkları aynı zamanda bilim dünyasının da ilgisini çekiyor. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Teknokent bünyesinde faaliyet gösteren Karya Farma HBX, bu tür üzerinde Ar-Ge çalışmaları yürütüyor. Kurumun Ar-Ge ekibinden Kimyager Aslı Aktaş, yılan balıklarının doğal dayanıklılık mekanizmalarının yeni nesil biyolojik savunma sistemlerine ilham verdiğini belirtti.
Aslı Aktaş, "Meksika Körfezi’nden başlayıp Ege’ye, Bafa Gölü havzasına ulaşan yılan balığı, doğadaki güçlü biyolojik savunma modellerinden birini temsil ediyor. ADÜ Teknokent’te yürütülen uzun süreli çalışmalar sonucunda ortaya çıkan 18 spesifik patent çalışmamızda, bu türün dayanıklılık mekanizmaları önemli bir yer tutuyor" şeklinde konuştu.
Yılan balıkları, Bafa Gölü Tabiat Parkı’nın önemli misafirleri arasında yer alıyor. Havanın soğumasıyla birlikte balıkçı tezgâhlarında daha fazla görülmeye başlanan bu tür, hem besin değeri hem de biyolojik özellikleriyle öne çıkıyor.
Karya Farma HBX Ar-Ge Kurucusu Hakan Başlık da yılan balıklarının yaşam döngüsünü anlattı: "Yılan balıkları acı veya tatlı sularda yaşayabiliyor; ancak üremek için yaklaşık 7 bin km yol katedip Sargasso Denizi’ne gidiyorlar. Orada yumurtladıktan sonra ergin bireyler ölürken, yavrular Akdeniz’e girip Büyük Menderes Nehri aracılığıyla Bafa Gölü’ne ulaşıyor."
Başlık sözlerine şunları ekledi: "Bu uzun göç sürecinde karşılaştıkları sıcaklık değişimleri, tuzluluk farkları, patojenler ve çevresel streslere rağmen hayatta kalabilmeleri, yılan balığını doğadaki en güçlü biyolojik savunma örneklerinden biri haline getiriyor. Bu olağanüstü dayanıklılık, son yıllarda yeni nesil biyolojik savunma sistemleri için stratejik bir ilham kaynağı olarak değerlendiriliyor."
Yapılan analizler, yılan balığının yüksek besin değeri ile biyolojik gücünü bir arada sunduğunu gösteriyor. Hakan Başlık, "Yılan balığı; A, D ve B12 vitaminleri, omega-3 yağ asitleri, yüksek kaliteli protein ile fosfor, potasyum, demir ve çinko gibi mineraller açısından zengin bir içeriğe sahip" dedi.
Başlık, bu bileşenlerin bağışıklık sistemi, hücresel enerji üretimi, inflamasyon dengesi ve doku yenilenmesi gibi süreçlerde rol oynadığını; kanser araştırmaları, enfeksiyon hastalıkları, otoimmün ve nörodejeneratif hastalıklar bağlamında da bu bileşenlerin koruyucu ve destekleyici düzeyde önem taşıdığının bilimsel yayınlarda yer aldığını belirtti. "Bu çerçevede biz de Karya Farma olarak yılan balığı üzerinde çalışmalar yürütüyoruz" diye ekledi.
Hem sofraların hem de araştırma laboratuvarlarının dikkatini çeken yılan balıkları, doğal göç yolları ve biyokimyasal özellikleriyle hem lezzet hem de bilimsel merak unsuru olmaya devam ediyor.
MEKSİKA KÖRFEZİ'NDEN YOLA ÇIKARAK OKYANUSU AŞAN VE 3 YIL SÜREN 7 BİN KİLOMETRELİK YOLCULUĞUNUN ARDINDAN AYDIN VE MUĞLA İLLERİNİN ARASINDA KALAN BAFA GÖLÜ'NE ULAŞAN YILAN BALIKLARI TEZGAHLARDA YERİNİ ALMAYA BAŞLADI. KİLOSU 700 TL’YE SATILAN YILAN BALIKLARI TADININ YANINDA ŞİFA İÇİN TÜKETİLİRKEN, AYNI ZAMANDA VÜCUT DİRENCİNİ ARTTIRMASI İLE BLİNİYOR.
