Malatya’da 1932’den beri süren 'kara lastik' geleneği
Kara lastik, halk arasında 'cizlavit' veya 'Ankara lastiği' olarak bilinen, Türkiye’de 1930’lu yılların başında üretimine başlanan bir ürün. Yaklaşık 95 yıl sonra dahi Malatya’da yaşamını sürdürüyor; özellikle kırsal kesimde hem kullanım hem de hatıra ve dekor amaçlı rağbet görüyor.
Tarihi ve modelleri
Malatya kent merkezindeki geçici konteyner çarşıda ayakkabıcılık yapan esnaf Mehmet Demir, kara lastiğin tarihinin 1932 yılına dayandığını söyleyerek ürünün farklı modelleri olduğuna dikkat çekti. Demir, 'Bunların bayan içini dediğimiz tabanı düz olan ve 1932’den beri üretilen modelleri var. Bir de bayanlar için topuklu Ankara lastiği bulunuyor. Ayrıca halk arasında Dallas ya da naylon ayakkabı denilen bağ ve bahçede kullanılan modellerimiz de mevcut' dedi.
Talep ve satış
Mesleğe 1993 yılında başladığını belirten Demir, Ankara lastiği, çizme, cizlavit, zile tepe lastiği ve bayan naylonu gibi ürünleri sattığını ifade etti. Talebin geçmişe göre azaldığını belirten Demir, 'Eskisi gibi yoğun talep yok. Daha çok 65-70 yaş aralığındaki amcalarımız, dedelerimiz alıyor. Gençler pek giymiyor ama bu ürünler kaybolmasın diye bulundurmaya devam ediyoruz' diye konuştu.
Satıcı sayısı ve fiyatlar
Kentte bu tür ürünleri satan esnaf sayısının oldukça azaldığını söyleyen Demir, 'Şu anda Malatya’da bu lastikleri satan iki ya da üç esnaf var. Spor ayakkabıların yaygınlaşmasıyla talep düştü ama hala soranlar oluyor' ifadelerini kullandı. Fiyatlar hakkında bilgi veren Demir, cizlavit modellerinin 350 TL, Ankara lastiğinin ise 100 TL’den satışa sunulduğunu belirterek Ankara lastiğinin cizlavite göre daha dayanıksız olduğunu ekledi.
Yaklaşık 95 yıl önce üretimine başlanan 'kara lastik' varlığını sürdürüyor