Kuzey Makedonya Kitabeler Projesi: Taşlardaki Tarih Yeniden Okunuyor
Balkanlar üzerinde varlığını sürdüren Osmanlı dönemine ait izlerin korunması için başlatılan çalışmaların yeni halkası, Kuzey Makedonya Kitabeler Projesi oldu. Proje, Üsküp ve çevresindeki Osmanlı dönemi eserlerinde yer alan kitabeleri kayıt altına alıp anlamlandırmayı hedefliyor.
Projenin kapsamı ve amaçları
Uluslararası Balkan Üniversitesi tarafından yürütülen proje, yalnızca metinlerin aktarımıyla sınırlı kalmayıp epigrafi, tarih, sanat tarihi ve kültürel miras bağlamlarında bütüncül bir yaklaşım benimsiyor. Sahada ve kaynak taramasında tespit edilen yaklaşık 120 kitabe titizlikle incelendi ve çalışmanın çıktıları çok katmanlı bir miras çalışması olarak şekillendi.
Çok dillilik ve ortak hafıza
Projede elde edilen metinler Türkçe, Arnavutça, Makedonca ve İngilizce olarak deşifre edilip yeniden sunuluyor. Bu çok dillilik yaklaşımı, eserleri sadece belgeler olmaktan çıkarıp bölge ortak hafızasının paylaşılan bir parçası haline getirmeyi amaçlıyor.
IBU Rektörü Prof. Dr. Lütfi Sunar neler söyledi
Uluslararası Balkan Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Lütfi Sunar, projenin Osmanlı dönemi mimari eserlerinde yer alan kitabeleri ortaya çıkarma, okuma, tercüme etme ve kayıp olanları tespit etme amacında olduğunu vurguladı. Sunar, projenin IBU misyonunun merkezinde yer aldığını belirterek eğitimin geçmiş ile bugün arasında köprü kurma işlevine dikkat çekti.
Taşların üzerindeki sessiz metinler anlam kazandı
Üsküp merkezli çalışmayla, uzun süre göz ardı edilmiş, ruhu silikleşmiş eserlerin yeniden görünür kılınması sağlandı. Sunar, bu süreçte en büyük kazanımın taşların üzerindeki sessiz metinlerin yeniden anlam kazanması olduğunu ifade etti. Her bir kitabenin Osmanlı kültür mirasının Balkanlardaki sürekliliğine ışık tuttuğunu ve geçmiş ile bugün arasında yeni kültürel bağlar oluşturduğunu belirtti.
Projenin tanıtımı ve etkinlikler
Projenin resmi başlatılması amacıyla Kuzey Makedonya daki Mustafa Paşa Camii nde bir tören düzenlendi. Törene Kuzey Makedonya Meclis Başkanı Afrim Gaşi, Kuzey Makedonya Milletvekili Salih Murat, Yalova Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Bahçekapılı ile çok sayıda davetli katıldı.
Törenin ardından Üsküp Çifte Hamam da proje kapsamında bir sergi ve panel gerçekleştirildi. Paneli IBU Genel Sekreteri ve Türkçe Öğretmenliği Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Seyhan M. İbrahimi yönetti. Projenin ayrıntılarını ise Prof. Dr. Mehmet Samsakçı ve Prof. Dr. Ertuğrul Karakuş anlattı.
Sergide projenin çıktıları sergilendi ve Kuzey Makedonya nın kültürel mirasına katkı sağlayan kitabın tanıtımı yapıldı. Proje, bölgedeki tarihi mirası belgeleyip görünür kılma yönündeki somut adımlar arasında yer alıyor.
TÜRKİYE VE BALKAN ÜLKELERİ ARASINDA ÇOK ESKİ TARİHLERE DAYANAN VE OLDUKÇA KÖKLÜ OLAN İKİLİ İLİŞKİLER GÜNÜMÜZDE DE SÜRDÜRÜLMEYE DEVAM EDİYOR. TÜRKİYE’NİN BU COĞRAFYADAKİ İZLERİNİN SİLİNMEMESİ ADINA YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMALARA BİR YENİSİ DAHA EKLENDİ.
