Karalezli: Sinir kesileri tamir edilebilir
Prof. Dr. Mustafa Nazım Karalezli sinir kesilerinde erken tanı ve uygun müdahalenin belirleyici olduğunu söyleyerek, bazı ağır yaralanmalar dışında çoğu sinir hasarının tedavi edilebildiğini belirtti.
Hangi durumlar tedavi edilebiliyor?
Karalezli, her vakada tam onarım mümkün olmadığını, ancak doğru zamanlama ve yöntemle çoğu hastada olumlu sonuç alındığını açıkladı. İstisnalar arasında bazı ateşli silah yaralanmalarına bağlı ağır hasarlar ve omurgada sinirlerin kökünden koparak ayrıldığı durumlar yer alıyor. Bu tür ağır kopmalarda sinir tamiri genellikle mümkün olmuyor.
Sinir tipleri ve etkileri
Kol ve bacaktaki sinirler üçe ayrılır: duyu sinirleri (sadece his ile ilgili), motor sinirler (kasları çalıştıran) ve miks sinirler (her iki işlevi birden taşıyanlar). Duyu siniri kesildiğinde yalnızca his kaybı olurken, kasa giden motor sinirin kesilmesi halinde o kasa uyarı gitmediği için kas çalışamaz. Örneğin kırık sonrası radial sinirin zedelenmesi durumunda kişi yumruk yapabilir ama el bileğini ve parmakları yukarı kaldırmada güçlük yaşar.
Kas erimesi ve zaman faktörü
Karalezli, kasların uyarı almaması halinde zamanla erimeye başladığını, doku değişiminin ortalama 1 yıl içinde yağ dokusuna dönüşebildiğini söyledi. Bu nedenle duyu sinirlerinde uzun süre sonra bile tamir denemelerine şans verilebildiğini; ancak motor sinirlerde 1 yıl sonrasında onarım yapılsa dahi kas dokusu yağ dokuya döndüğü için tedaviye yanıt alınamayabileceğini vurguladı. Bu sürelerin kişisel farklılık gösterebileceğini de ekledi.
Tanı yöntemleri
Kan testlerinin sınırlı bilgi verdiğini belirten Karalezli, EMG ve ultrasonun en sık kullanılan tanı yöntemleri olduğunu, MR ın da fayda sağlayabileceğini söyledi. En önemli tanı aracının ise iyi yapılmış bir uzman muayenesi olduğunu vurguladı.
Doğum sırasında oluşan brakial pleksus yaralanmaları
Doğum sırasında boyundan kola giden sinir ağının (brakial pleksus) gerilme veya kopmaya maruz kalabildiğini belirten Karalezli, bu tip lezyonların %90 ihtimalle iyileştiğini, ancak mutlaka uzman muayenesi ve takibinin gerektiğini söyledi. Ayrıca brakial pleksus lezyonu olan çocuğu bulunan annelerin bir sonraki doğumlarını sezaryen ile yapmasının riski azaltma açısından önemli olduğunu belirtti.
Tedavi seçenekleri
Karalezli, sinir onarımının kabaca üç yöntemle yapıldığını açıkladı: uç uca dikilerek tamir, araya alınan sinir parçası ile yama yapılarak tamir ve sinir transferi. Bu işlemlerin tümünün mikroskop veya özel büyüteçlerle gerçekleştirildiğini belirtti. Sinir tamirinin mümkün olmadığı durumlarda ise kas transferi (nakli) ile kola veya bacağa hareket kazandırmaya çalışıldığını ifade etti.
ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ UZMANI PROF. DR. MUSTAFA NAZIM KARALEZLİ, SİNİR KESİLERİNDE ERKEN TANI VE DOĞRU TEDAVİNİN BÜYÜK ÖNEM TAŞIDIĞINI BELİRTEREK, BAZI ATEŞLİ SİLAH YARALANMALARI VE BOYUNDAKİ SİNİR KÖKLERİNDE SİNİRLERİN TAMAMEN AYRILDIĞI KOPMALAR DIŞINDA ÇOĞU SİNİR YARALANMASININ TEDAVİ EDİLEBİLDİĞİNİ VURGULADI.
