Kanserde erken tanı hayat kurtarıyor
Erken tanının önemi
Beyhekim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Bölümünden Uzman Dr. Aziz Kurtuluş, kanser vakalarının dünya genelinde hızla arttığını belirtiyor. Dünyada her yıl yaklaşık 20 milyon yeni kanser tanısı konuluyor ve bunlardan yaklaşık 10 milyon kişi hayatını kaybediyor. Kalp hastalıklarından sonra ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer alan kanserde erken tanı hayati önem taşıyor.
Belirtiler ve başvuru
Kanser tanısında sık görülen yakınmalar arasında halsizlik, kilo kaybı, iştahsızlık, bulantı, kusma ve vücudun herhangi bir yerinden olan kanamalar bulunuyor. Bu tür şikayetleri olan kişilerin vakit kaybetmeden en yakın sağlık merkezine başvurmaları gerekiyor.
Standart tarama programları (KETEM)
KETEM kapsamında yapılan taramalar erken tanı açısından büyük önem taşıyor. Öne çıkan uygulamalar şunlar:
Meme kanseri: 40 yaş sonrası kadınlarda yıllık klinik meme muayenesi ve 2 yılda bir mamografi.
Rahim ağzı kanseri: 30 yaş sonrası 5 yılda bir smear testi ve HPV DNA testi.
Kolorektal kanser: 50 yaş sonrası 2 yılda bir gaitada gizli kan testi.
Tanı ve tedavi yöntemleri
Tanı sürecinde kan tahlilleri, röntgen, ultrason, tomografi ve MR gibi görüntüleme yöntemleri kullanılıyor. Kesin tanı için biyopsi ve patoloji değerlendirmesi gerekiyor. Son dönem genetik ve moleküler testler tanı ve tedavi planlamasında yardımcı oluyor; hedefe yönelik tedavilerle sağlıklı hücrelere daha az zarar verilmesi hedefleniyor. Beyhekim Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Onkoloji Kliniği mevcut olup radyoterapi hizmetleri ve güncel tedavi seçenekleri uygulanabiliyor.
Koruyucu önlemler ve genç yaşlarda görülme
Koruyucu yaklaşımlar arasında sigarayı bırakmak, alkolü sınırlandırmak, düzenli egzersiz yapmak ve uygun beslenme yer alıyor. KETEM taramaları ile şikayet olmasa bile erken tanı sağlanabiliyor. Tıp onkolojisi hizmetleri genellikle 18 yaş ve üstüne veriliyor. Kanser vakaları daha çok 50 yaş ve sonrasında görülse de çevresel faktörlerin etkisiyle daha genç yaşlarda da ortaya çıkabiliyor. Çocukluk çağındaki vakalarda genetik faktörler daha fazla rol oynuyor ve şüpheli durumlarda hızlıca sağlık kuruluşuna başvurmak gerekiyor.
Sonuç olarak, toplumun tarama programlarına katılımı ve çevresel risklerden uzak durma kanserle mücadelede kritik öneme sahip.
Kanser tedavisinde en önemli adım erken tanı