Hozat Kadın Kooperatifi: Doğal Üretimle Toprağı ve Kadını Güçlendirmek
Tunceli Hozat'ta kadın emeğiyle doğadan sofraya üretim
Tunceli’nin Hozat ilçesinde faaliyet gösteren Hozat Kadın Kooperatifi, bölgenin dağlarından ve bahçelerinden toplanan ürünleri işleyerek ekonomiye kazandırıyor. Kooperatif, marmelat, reçel, kurutmalık ve sirke gibi doğal ürünlerin üretimini gerçekleştiriyor; aynı zamanda turşu yapımı gibi mevsimlik değerlendirilmeleri de yürütüyor.
Yörede uzun yıllardır uygulanan geleneksel üretim kültürü, kooperatifleşme ile birlikte daha örgütlü ve sürdürülebilir bir yapıya kavuştu. Kadınların ortak çabasıyla yürütülen üretim, kırsalda kadınların çalışma ve gelir elde etme alanlarını genişletiyor, toplum içinde görünürlüklerini artırıyor.
Nermin Akbalık, kooperatifin kuruluş sürecini ve amaçlarını şöyle anlattı: Kooperatifi kurmadan önce bizim burada zaten üretimimiz vardı, 6 yıl öncesine dayanıyor. Kadınlarla beraber başladık. Daha sonra ‘kooperatifleşelim’ dedik. Burada kapanmak üzere olan bir kadın kooperatifi vardı. Yeni bir kooperatif kuracağımızı onu devralmak istedik. 5-6 arkadaşla beraber ona üye olduk. Ardından devraldık, 2-3 yıldır devam ediyoruz. Burada, bölgede yetişen meyveleri değerlendirmek için işe başladık. Dağda ya da bahçede yetişen meyvelerimizi toplayıp getiriyoruz, ayıklayıp temizliyoruz. Marmelat, reçel, kuru, sirke yapıyoruz. Bu şekilde değerlendiriyoruz. Bostan ekimi olduğunda turşularımızı yapıyoruz. Daha çok doğal şeyler yapmaya çalışıyoruz. Zaten meyvelerimiz de hep doğal, çoğunlukla yabani meyveleri kullanıyoruz. Kadınların bölgede ekonomik bağımsızlık ve çalışma imkanları bakımından kısıtlı alanımız var. O yüzden bizler de burada kendi çabamızla, yapabildiğimiz kadar üretime katkı sağlıyoruz. Tarım, hayvancılık, bağ bahçe olsun genellikle böyle şeylerle uğraşırdık ama bunu biraz daha ilerletelim dedik. Tunceli’de diğer illerimize göre kadına biraz daha fazla önem veriliyor, kadın erkek eşitliği daha çok ön plana çıkıyor. O yüzden biz bu konularda biraz daha aktifiz ve üretimin içerisinde bulunuyoruz.
Kooperatif, doğal üretim anlayışıyla hem yerel kaynakları değerlendirmeyi hedefliyor hem de kırsal ekonomide kadınların rolünü güçlendiriyor. Bu yaklaşım, bölge halkının geçim kaynaklarını çeşitlendirirken sürdürülebilir kırsal kalkınmaya da katkı sağlıyor.
HOZAT İLÇESİNDE FAALİYET GÖSTEREN HOZAT KADIN KOOPERATİFİ, BÖLGENİN DOĞAL ÜRÜNLERİNİ İŞLEYEREK ÜRETİME KAZANDIRIYOR