Giresun'dan tıp literatürüne yeni yaklaşım: Karadeniz PEG Kuralı
Giresun Eğitim ve Araştırma Hastanesi, demans hastalarının uzun dönem beslenme desteğinde kullanılan Perkütan Endoskopik Gastrostomi (PEG) uygulamalarına yönelik yeni bir değerlendirme sistemi geliştirdi. Yeni yaklaşım, PEG kararlarında nörolojik kriterlerin yanı sıra dahiliye ve gastroenteroloji bakış açısını da dahil ederek daha objektif bir yol haritası sunuyor.
Değerlendirmenin temeli ve literatüre sunum
Prof. Dr. Ahmet Cumhur Dülger liderliğindeki ekip, PEG uygulanacak hastalarda ek bir dahiliye ve gastroenteroloji değerlendirmesinin yapılabileceği fikrinden yola çıktı. Karaciğer yağlanmasının olmaması ve fibrozis skorunun düşük olması olmak üzere iki ultrasonografik kriteri esas alan bir skorlama sistemi geliştirildi. Bu çalışma Karadeniz PEG Kuralı adıyla uluslararası bilimsel platforma sunuldu ve bildiri kabul edildi. Ekip, yaklaşık 150 hasta üzerinde toplanan bir yıllık veri ile sistemin tutarlı sonuçlar verdiğini bildirdi.
Klinik veriler ve uygulama mantığı
Dr. Gökhan Aydın, çalışmanın tek merkezli olmasına karşın güçlü klinik verilere dayandığını vurguladı. Demans ve Alzheimer tipi demans hastalarında beslenme yetersizliği, yutma güçlüğü ve aspirasyon riski gibi sorunların PEG endikasyonlarını belirlemekte zorluk yarattığını belirtti. Literatürde bu hasta grubuna yönelik net bir biyokimyasal veya radyolojik kriter seti bulunmadığı için ekip, karaciğer yağlanması ve fibrozis skorlarını inceleyerek PEG uygulanabilirliğini daha bilimsel bir temele oturttu. Yapılan değerlendirmede PEG uygulanan hastaların büyük çoğunluğunda karaciğer yağlanması saptanmadı ve fibrozis skorları düşük bulundu.
Kurumsal değerlendirme ve gelecek perspektifi
Prof. Dr. Atilla Çıtlak, Giresun Eğitim ve Araştırma Hastanesi Gastroenteroloji Kliniğinin bölgesel düzeyde yoğun hizmet verdiğini, buna rağmen bilimsel çalışmalara da önem verildiğini belirtti. Çıtlak, 'Karadeniz PEG Kuralı' gibi uluslararası platformda kabul gören bir yaklaşımla hem kurumun hem de ülkenin bilimsel görünürlüğünün artacağını ifade etti ve çalışmaya katkı sağlayan ekibi tebrik etti.
Sonuç olarak, Karadeniz PEG Kuralı demans hastalarında PEG kararı verirken karaciğer ultrasonografik bulgularını dikkate alarak daha objektif ve disiplinlerarası bir karar mekanizması oluşturmayı amaçlıyor.
GİRESUN EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ GASTROENTEROLOJİ ABD BAŞKANI PROF. DR. AHMET CUMHUR DÜLGER, DEMANS HASTALARI İÇİN GELİŞTİRDİKLERİ YENİ TEDAVİ YÖNTEMİNİ TIP LİRATATÜRNE KARADENİZ PEG KURALI OLARAK GEÇİRDİKLERİNİ AÇIKLADI.
