Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Balcı: 2026'da ekmeğe zam yapmayı düşünmüyoruz
Basın açıklaması ve yasal düzenleme
Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı, federasyon binasında yaptığı basın açıklamasında ekmek ve simit fiyatlarının belirlenmesine ilişkin son düzenlemelere değindi. Balcı, 25 Aralık'ta resmi gazetede 33 bin 118 sayılı yayında TBMM'de kabul edilen 7 bin 571 sayılı kanun ile daha önceki 5 bin 362 sayılı esnaf kanunu 62’nci maddesinde yapılan değişikliğin uygulamaya konulduğunu hatırlattı.
Balcı, yeni düzenlemeye göre fiyat tarifelerinin artık birlikler tarafından hazırlanıp Ticaret Bakanlığı görüşünden sonra onaylanacağını; bakanlığın olumlu görüşü olmadan illerde uzlaşma komisyonuna gidileceğini söyledi. Uzlaşma komisyonunun 6 kişiden oluştuğunu ve başkanlığını vali veya vali yardımcısının yapacağını, komisyona ticaret il müdürlüğü, defterdarlık, belediye, ticaret odası ve esnaf odalarının dahil olduğunu belirtti.
Balcı, "Biz bugüne kadar ekmek fiyatı belirlenirken zaten Ticaret Bakanlığı’yla müşterek diyalog halinde çalışıyorduk" ifadelerini kullanarak, kanunun bu ilişkiyi yazılı hale getirdiğini vurguladı. Ayrıca, un fiyatlarının kanunla belirlenmesi talebinin daha adil bir düzen sağlamaya yönelik temel iddia maddeleri arasında olduğunu aktardı.
Ekmek fiyatlarına ilişkin değerlendirme
Balcı, geçmiş yıllardaki fiyat hareketlerini değerlendirerek 2023 yılında Tarım Bakanlığı destekleriyle un fiyatlarında sağlanan düzenlemeyle birlikte ekmek fiyatının bir yıl içinde yüzde 17 buçuk arttığını, 2024 yılında artışın yüzde 25 ile sınırlı kaldığını söyledi. 2024 ve 2025 yıllarını esas alındığında yıllık ortalamanın yüzde 37 buçuğa yaklaştığını aktardı.
"2026 yılında 8’inci aya kadar ekmeğin kilogram fiyatı 75 TL üzerinde olmayacak. Zam yapmayı düşünmüyoruz." Balcı, un fiyatlarının 900 liradan bugün bin lira bandına, maya fiyatlarının ise 600 liradan 975 liraya çıktığını hatırlatarak, 8’inci aydan itibaren ülke genelinde kilogram fiyatının 75 liranın üzerinde olmayacağını belirtti. Bazı illerde 75 liranın altında olan fiyatların ise dört aydır yansıtılmamış farkları yansıtabileceğini ekledi. İzmir, Bursa, Ankara, İstanbul, Kocaeli, Sakarya gibi illerde uygulanan fiyatın 75 lira olarak devam edeceğini ifade etti.
Ekmek israfı ve zincir market uyarısı
Balcı, sektörün en önemli sorunlarından birinin ve ülke sorunu olarak tanımladığı ekmek israfı olduğunu dile getirdi. Günde 6 milyon 100 bin adet ekmeğin israf edildiğini belirten Balcı, zincir marketlere yapılan iade uygulamalarının fırıncı esnafının kazancını doğrudan etkilediğini vurguladı.
Örnek vererek, "150 tane verdiğiniz ekmekten 50 tanesini iade alıyorsanız zaten ortada ticaret yok demektir" diyen Balcı, zincir marketlerin bu konuda hızlı bir şekilde düzenleme yapması gerektiğini; yapmazlarsa yaptırımın kaçınılmaz olacağını söyledi. Bu iade uygulamalarının düzeltilmeden sektörde kalıcı çözüme ulaşılamayacağını belirtti.
Geleneksel yaklaşım ve tüketici hassasiyeti
Balcı son olarak, federasyonun Ahilik geleneğinden gelen eşit davranma, adil olma ve tüketiciyi düşünme prensipleriyle hareket ettiğini, ekmek fiyatlarını belirlerken hem federasyon hem de ilgili kurulların Ticaret Bakanlığı ile sürekli diyalog halinde olduğunu ve halkın temel gıda maddesi olan ekmek konusunda hassasiyetin ön planda tutulduğunu aktardı.
Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Balcı: "2026 yılında ekmeğe zam yapmayı düşünmüyoruz"