Fidan: Diyalog ve İş Birliğiyle Çözüm; Yeniden Askeri Yol İstenmiyor
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, bölgesel krizlerde barışçıl yolların ve uluslararası iş birliğinin gerekliliğine dikkat çekti.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, TRT World ile yaptığı görüşmede Filistin, Suriye, Rusya-Ukrayna, Karadeniz güvenliği ve Kıbrıs başlıklarında değerlendirmelerde bulundu. Türkiye'nin Gazze saldırılarına karşı en başından itibaren net bir diplomatik duruş sergilediğini ve ülkenin uluslararası vicdanın sesi olduğunu vurguladı.
Fidan, İsrail'in uzun süre uluslararası sistemde dokunulmaz bir yaklaşım içinde hareket ettiğini, ancak bu dönemin sona erdiğini belirterek Türkiye ve ortaklarının bu sonuca katkısına işaret etti. İsrail'in Türkiye'nin uluslararası güvenlik mekanizmalarına katılımına karşı çıktığını söyledi ve Ankara'nın ilgili aktörlerle temaslarını sürdürdüğünü aktardı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan talimatıyla bakanlıklar arası ekiplerin Gazze'ye yardım ulaştırma çalışmaları yürüttüğünü ifade etti.
Terörle mücadelede Türkiye'nin deneyimine dikkat çeken Fidan, son 40 yılda PKK ve diğer terör örgütleriyle yürütülen mücadeleden edinilen birikim ve kapasiteye değindi. DEAŞ tehdidinin Suriye'deki istikrarsızlık döneminde boşluklardan beslendiğini, ancak iç savaşın sona ermesi ve Şam'da sağlıklı iş birliğinin başlamasıyla durumun değiştiğini söyledi. Bu çerçevede bölge ülkeleriyle birlikte hareket ederek terörizmin önüne geçilebileceğini belirtti.
Fidan, Suriye'nin uluslararası DEAŞ karşıtı koalisyona katılmasının önemli bir adım olduğunu vurgulayarak, muhatapların Vaşington'da gerekli belgeleri imzaladığını ve bunun olumlu bir gelişme olduğunu dile getirdi. Askeri ve istihbarat uzmanlarının bölge ülkeleri, Amerikalılar ve diğer taraflarla birlikte DEAŞ'la mücadeleyi sürdürdüğünü kaydetti.
Suriye'nin kuzeyindeki SDG unsurlarının entegrasyon sürecindeki gecikmeden rahatsızlık duyduklarını belirten Fidan, Suriye'nin birliği için bu sürecin tamamlanmasının hayati önemde olduğunu ifade etti. SDG ile Suriye hükümeti arasında 10 Mart tarihinde varılan mutabakata atıf yaparak, tarafların gecikmeden ve çarpıtmadan anlaşmaya bağlı kalması gerektiğini belirtti. Fidan, "Yeniden askeri yollara başvurma ihtiyacının ortaya çıktığını görmek istemiyoruz" mesajını verdi ve SDG'nin ilgili aktörlerin sabrının tükenmekte olduğunu anlaması gerektiğini söyledi.
Rusya-Ukrayna savaşına ilişkin olarak Türkiye'nin her iki tarafla da konuşabilen nadir ülkelerden biri olduğunu vurgulayan Fidan, ateşkes için yoğun çaba gösterdiklerini anlattı. Sürecin ilerlemesinde ABD'nin aktif arabuluculuğunun önemine değindi ve Gazze örneğinde olduğu gibi bu tür arabuluculuğun ABD katılımıyla mümkün olacağını belirtti. Fidan, tarafların bir anlaşmaya oldukça yakın olduğunu ve ortaya çıkacak mutabakatın Ukrayna halkına sunulacağını söyledi. Güvenlik garantilerinin sürecin en zor konularından biri olduğuna dikkat çekti.
Karadeniz'deki güvensizlik ortamına işaret eden Fidan, Tahıl Anlaşması sayesinde 30 milyon ton tahılın dünya piyasalarına ulaştırıldığını ve bunun özellikle Afrika için hayati olduğunu belirtti. Ticari gemilerin hedef alınması, mayınlar ve İHA tehditlerinin bölgesel güvenliği zedelediğini, bunun kıyıdaş ülkeleri etkilediğini söyledi. Romanya ve Bulgaristan ile askeri iş birliği içinde olduklarını, sorunların en kısa çözümünün ateşkes olduğunu vurguladı.
Kıbrıs konusuna da değinen Fidan, Rum yönetiminin Türkiye'yi engelleyici tutumuna rağmen AB ile iş birliğinin öneminin arttığını ifade etti. Annan Planı'na Türk tarafının 'evet', Rumların 'hayır' dediğini hatırlatarak eşitlik temelinde güç ve refah paylaşımı kabul edilmediğini belirtti. Alternatifin iki devletli çözüm olduğunu savundu ve "Kıbrıslı Türklerin izolasyonu sona ermeli" çağrısı yaptı.
Fidan genel olarak temkinli ancak umutlu bir iyimserlikle doğru yöntem ve iş birliğiyle söz konusu sorunların çözülmesine inanıldığını kaydetti.
Dışişleri Bakanı Fidan: "Yeniden askeri yollara başvurma ihtiyacının ortaya çıktığını görmek istemiyoruz"
