Erdoğan’dan Özel’e Sert Eleştiri ve Millet Kütüphanesi Sunumu
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Beştepe Millet Kütüphanesi’nde düzenlenen Kütüphane 5.0 ve İnsan Merkezli Dijital Dönüşüm Uluslararası Konferansı kapsamında hem kütüphanecilik mirasını hem de güncel kütüphane yatırımlarını anlattı; konuşmasında CHP Genel Başkanı Özgür Özele yönelik sert eleştirilerde bulundu.
Kütüphane konferansında açılış ve anmalar
Katılımcıları ağırlamaktan memnuniyet duyduğunu belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, yurt dışından gelen misafirleri selamladı ve ilim, kültür ve sanat dünyasına katkı sunmuş isimleri rahmetle andı. Kütüphanecilik geleneğimizin 1.300 yıllık köklü bir geçmişe sahip olduğunu vurguladı ve Emevilerden Abbasilere, Selçuklulardan Osmanlı Cihan Devleti’ne kadar uzanan birikime dikkat çekti.
Erdoğan, asırlardır ilim merkezlerinin hem bölgesel hem de küresel bilgi üretimine katkı sağladığını, Şam’daki Beyt’ül Hikme, Bağdat’taki Nizamiye Medresesi ve İstanbul’daki kütüphaneler gibi kurumların bu mirastaki önemine işaret etti.
Tarihsel örnek ve ilme verilen değer
Gençlere yönelik bir öğüt olarak Yavuz Sultan Selim ile Kemalpaşazade arasında geçen anekdotu aktaran Erdoğan, ilme ve alimlere verilen hürmetin medeniyetimizdeki yerini göstermek için bu örneği paylaştı. Tarihten alınan bu örnek üzerinden ilme sahip çıkmanın önemine vurgu yaptı.
Tek parti dönemi ve kütüphanelerde yaşanan kopuş
Tek parti döneminde kütüphane mirasının yeterince değerlendirilemediğini, bazı yapıların merhum Cemil Meriçin benzetmesiyle 'birer tuğla yığınına' dönüştüğünü söyledi. Bu dönemde genç kuşakların köklerinden uzaklaştırıldığını, kültürel ve medeniyet bağlarının zayıflatıldığını belirtti.
Millet Kütüphanesi ve son dönemdeki yatırımlar
Cumhurbaşkanı olarak kütüphanecilik sürecine liderlik ettiklerini ifade eden Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi’nin 5 yıl önce kazandırıldığını ve koleksiyonuyla dünya sıralamasında öne çıktığını söyledi. Kütüphanenin rakamsal bilgilerini şu şekilde aktardı:
- Matbu ve dijital yayınlarla birlikte 141 milyon 700 bin kaynağa ulaşıldığı; bunların içinde 5 milyon 100 bini aşkın bölümün matbu olduğu.
- Araştırmacılara sunulan 300 milyonun üzerinde elektronik kaynak.
- 112 ülkeden, 135 farklı dilde eserleri içeren Dünya Kitaplığı; 13 ana veri tabanı ve 233 alt veri tabanı.
- Kütüphanenin fiziksel özellikleri: 125.000 metrekare alan, 5.000 kişilik oturma kapasitesi, 201 kilometre raf uzunluğu, toplantı/sunum salonları ve teknoloji sınıfları.
Kullanım, hizmetler ve ücretsiz imkanlar
Geçen yıl yaklaşık 2 milyon ziyaretçi ile dünyada üçüncü sıraya yerleşildiğini vurgulayan Erdoğan, bu yıl Ekim itibarıyla toplam 8,5 milyon ziyaretçinin ağırlanmasının gururunu paylaştı. Liseli ve üniversiteli gençlerin kütüphaneye yoğun ilgi gösterdiğini, öğrencilere günlük olarak 2 öğün çorba ve 15 çeşit içecek ile keklerin ücretsiz sunulduğunu belirtti; bu yılın ilk 8 ayında toplam 5.927.000 ücretsiz ikram yapıldığını söyledi.
Ayrıca kütüphanede düzenlenen 1.894 eğitim ve bilim atölyesinde 17.642 katılımcının ücretsiz eğitim aldığı; son 5 yılda 46 büyük sergi gerçekleştirildiği bilgilerini paylaştı.
Genişleme, restorasyon ve dijitalleşme projeleri
Rami Kütüphanesi projesine atıfta bulunan Erdoğan, buradaki Kitap Şifahanesi'nde bu yıl 40.000 eserin durum tespitinin, 28.000 eserin temizliğinin yapıldığını ve 4.446 eserin restorasyonla muhafaza altına alındığını aktardı.
Türkiye Yazma Eserler Kurumu koleksiyonundan 457.000 eserin dijitalleştirildiğini; 2024’te 107.033 kitabın derlenerek Cumhuriyet dönemi rekoru kırıldığını ve Eylül 2025 itibarıyla 154.000 kataloglama faaliyetiyle yeni bir başarı kaydedildiğini söyledi.
Milli Dijital Kütüphane projesiyle kütüphanenin dijital ikizini oluşturduklarını; ana yerleşkeye ek olarak ülke genelindeki 69 halk kütüphanesinden erişim istasyonları sayesinde üyelerin 20 milyondan fazla kaynağa ulaştığını belirtti.
Üniversite nadir eserleri ve yeni açılımlar
28 Şubat döneminde İstanbul Üniversitesi’ndeki nadir eserler kitaplığının zarar gördüğünü, aralarında Sultan II. Abdülhamid Han’ın özel kitaplığının da bulunduğu eserlerin kurtarıldığını ifade etti. Atatürk Kültür Merkezi’nin yeniden inşa edildiğini, Haydarpaşa’da ve farklı temalarda yeni kütüphaneler açıldığını ve ülkenin ilk hastane halk kütüphanesinin Eylül ayında hizmete alındığını aktardı.
Siyasette üslup eleştirisi: Özel’e yönelik sözler
Konuşmasında CHP Genel Başkanı Özgür Özel’e sert sözlerle yüklendi. Erdoğan, ana muhalefet liderinin açıklamalarını siyaset kurumunun itibarını korumak adına değerlendirmek zorunda olduklarını belirterek şunları söyledi:
'Konuşan, Türkiye’nin ikinci büyük partisinin genel başkanı mı, yoksa ayarları bozulmuş hakaret otomatı mı, maalesef belli değil.'
Erdoğan, dil ve zihnin dengesizleşmesine dair şöyle konuştu: 'Zihin fukara olunca akıl ukala olur, dilin de freni boşalırmış.' Sözlerine devamla, zihni ile dili arasındaki bağın koptuğunu, sıkça yalan söyleyen ve iftiralar atan bir kişiden bahsettiğini ifade etti ve yerel yönetimlerdeki yolsuzluk iddialarının ortaya çıkmasının ardından bu kişinin paniklediğini, çirkinleştiğini savundu.
Son olarak Erdoğan, parti yetkililerinin eğilimlerine uygun, seviyeyi düşürmeden cevap verildiğini belirterek 'Kendisine tavsiyem, biz az söyledik, o çok anlasın' dedi.
Konferansın 4 Kasım’da başlayıp bugün sona ereceği bilgisiyle Erdoğan konuşmasını tamamladı ve kütüphane mirasının yaşatılması için görev alan kurum ve kişilere teşekkür etti.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN, BEŞTEPE MİLLET KÜTÜPHANESİ'NDE, KÜTÜPHANE 5.0 VE İNSAN MERKEZLİ DİJİTAL DÖNÜŞÜM ULUSLARARASI KONFERANSI'NDA KONUŞTU.
