DTSO Başkanı Mehmet Kaya: Sorun sadece güvenlik değil, sosyoloji, ekonomi ve siyaset içeriyor
Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kaya, "30. Yılında Doğu Raporu’ndan Bugüne" başlıklı panelde, Doğu Sorunu raporunun önemine ve bölgeye ilişkin mevcut eşitsizliklere dikkat çekti.
Raporun hazırlık dönemi ve önemi
DTSO ile Diyarbakır Tanıtma Kültür ve Yardımlaşma Vakfı (DİTAV) tarafından, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülüğünde 1995 yılında hazırlanan "Doğu Sorunu: Teşhisler ve Tespitler" raporunun 30. yılı dolayısıyla düzenlenen panelde Kaya, raporun hazırlandığı dönemin koşullarına işaret etti. 1990’lı yıllarda Kürt sorununun büyük ölçüde güvenlik ve terör başlığı altında ele alındığını anımsatarak, bu bağlamda raporun ortaya koyduğu farklı yaklaşımların anlamını vurguladı.
"Faili meçhullerin yaşandığı, güvenlikçi politikaların hakim olduğu bir dönemde, TOBB’un böyle bir çalışmayı gündemine alması önemli ve cesur bir adımdı", dedi.
Sosyoloji, ekonomi ve siyaset ekseninde çözüm gerektiği vurgusu
Kaya, sorunun tek başına güvenlik perspektifiyle çözülemeyeceğini belirtti ve çözüm için farklı disiplinleri kapsayan bir çerçeve kurulmasının zorunlu olduğunu ifade etti. Konuşmasında şu ifadeyi kullandı:
"Bu mesele sosyolojisi, ekonomisi ve siyaseti olan bir sorundur. Bu çerçeve oluşturulmadan çözüm mümkün değildir".
Bölgesel kalkınma, teşvikler ve harcama eşitsizlikleri
Kaya, bölgesel kalkınma politikalarının uygulama sonuçlarına değindi. Yatırım teşviklerinden Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin yeterince yararlanamadığını belirterek, teşviklerden bölgenin yararlanma oranının yüzde 5’ler düzeyinde olduğunu; Batı illerinde ise bu oranın yüzde 65’lere çıktığını kaydetti.
Eğitim ve temel tüketim harcamalarındaki farklılıklara dikkat çeken Kaya, Batı ile aradaki uçuruma ilişkin şunları söyledi: eğitim harcamalarında 26 kata, gıda harcamalarında ise 22 kata varan farklar bulunduğunu ve bu tablonun güvenlik merkezli bakışın sonucu olduğunu ifade etti.
Diyalog ve müzakere çağrısı
Kaya, son dönemde çözüm arayışlarında diyalog ve müzakerenin gündemde olmasını olumlu bulduğunu belirtti. Sürecin adına bakılmaksızın iletişim kanallarının açık olmasının önemine vurgu yaparak, farklı bakış açılarına alan açmakta halen güçlük yaşandığını dile getirdi.
"İsmi ne olursa olsun, bugün diyalog ve müzakerenin konuşuluyor olması önemlidir. Ancak hala farklı bakış açılarına alan açmakta zorlanıyoruz".
DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI (DTSO) YÖNETİM KURULU BAŞKANI MEHMET KAYA, KÜRT SORUNUNUN YALNIZCA GÜVENLİK POLİTİKALARI EKSENİNDE ELE ALINMASININ ÇÖZÜMÜ MÜMKÜN KILMADIĞINI BELİRTEREK, SORUNUN SOSYOLOJİK, EKONOMİK VE SİYASAL BOYUTLARIYLA DEĞERLENDİRİLMESİ GEREKTİĞİNİ SÖYLEDİ.
