Doç. Dr. İrfan Koca: "Teknoloji kullanımı arttıkça fıtık oranı yükseliyor"
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Doç. Dr. İrfan Koca, gençlerde dahi sık görülen fıtık sorununa ilişkin uyarılarda bulundu ve şüphe durumunda izlenecek adımları anlattı.
Neden artıyor?
Koca, modern yaşam alışkanlıklarının omurga sağlığı üzerinde ağır bir etkisi olduğunu belirterek özellikle uzun süre yanlış pozisyonda oturmanın, telefon ve bilgisayar kullanımının artmasının omurgayı destekleyen kasları zayıflattığını söyledi. Koca, "Kaslar zayıfladığında disk yapıları üzerindeki yük artıyor ve fıtık gelişimi kolaylaşıyor. Ani, kontrolsüz ve omurgayı zorlayan hareketler de diğer önemli risk faktörüdür" dedi.
Belirtiler ve ilk adım
Ani başlayan bel ya da boyun ağrısı, kola ya da bacağa yayılan ağrı, uyuşma, karıncalanma ve güç kaybı gibi şikâyetlerin ciddiye alınması gerektiğini vurgulayan Koca, "Hastalar bu belirtileri geçiştirmemeli; ilk adım mutlaka uzman bir hekime başvurmaktır. Çünkü her ağrının nedeni fıtık olmayabilir" ifadelerini kullandı.
Tanı süreci
Koca, tanıda ayrıntılı hasta öyküsü ve fizik muayenenin belirleyici olduğunu; gerektiğinde kan tahlili ve MR görüntülemenin kullanıldığını söyledi. Uzmana göre, "MR’da görülen her bulgu hastanın şikâyetlerinin nedeni olmayabilir. Bu yüzden hekimin değerlendirmesi ve deneyimi son derece önemlidir."
Tedavi: Ameliyatsız çözümler öncelikli
Halk arasında yaygın olan "Her fıtık ameliyat gerektirir" algısının doğru olmadığını belirten Koca, tedavide genellikle konservatif yöntemlerin ilk seçenek olduğunu anlattı. Koca şu uygulamalardan söz etti: fizik tedavi uygulamaları (sıcak-soğuk tedavi, elektroterapi, ultrason, traksiyon, manuel terapi), kişiye özel kas güçlendirme ve egzersiz programları, doğru duruş ve yaşam tarzı düzenlemeleri, nöralterapi, proloterapi ve ozon tedavisi.
Koca ayrıca, hastanın tedavi sürecine uygun hareket etmesiyle ameliyatsız çözümlerin oranının yüksek olduğunu belirterek, "Hastanın sabırlı olması çok önemlidir. Boyun ve bel fıtıkları yüzde 95-99 oranında ameliyatsız tedavi edilebilmektedir" dedi.
Ameliyat gerektiren durumlar
Ameliyatın yalnızca belirli klinik bulgular ortaya çıktığında gündeme geldiğini belirten Koca, şu durumları sıraladı: kolda veya bacakta belirgin kuvvetsizlik gelişmesi, idrar-gaita kontrolünde bozulma gibi acil nörolojik belirtiler, uygulanan tedavilere rağmen 6-8 hafta içinde geçmeyen şiddetli ağrı.
İyileşmeyi hızlandıran öneriler
Koca, fıtık hastalarının günlük yaşamda dikkat etmesi gerekenleri şu şekilde özetledi: düzenli egzersiz ve core kaslarını güçlendirme, doğru duruş alışkanlıkları, kilo kontrolü, uzun süre aynı pozisyonda kalmaktan kaçınma, bilinçsiz ağır yük kaldırmama ve sigara kullanmama.
Yanlış bilinenler
Toplumda sıkça rastlanan bazı yanlış algılara değinen Koca, şu uyarılarda bulundu: "Fıtığım var, hareket etmeyeyim" düşüncesi yanlıştır; uygun egzersiz tedavinin temelidir. "Büyük fıtık kesin ameliyat demek" ve "Fizik tedaviden fayda görmeyen hastanın tek seçeneği ameliyattır" gibi genellemeler de hatalıdır. Çünkü klinik tablo MR sonucundan daha önemlidir ve tamamlayıcı tedaviler birçok hastayı ameliyattan kurtarmaktadır.
Yol haritası
Doç. Dr. Koca, bel ve boyun fıtığı şüphesi olanlar için takip edilmesi gereken adımları şöyle sıraladı: "Uzman hekime başvurmak. Muayene ve gerekirse MR ile net tanı koymak. Kişiye özel fizik tedavi ve egzersiz programı uygulamak. Yaşam tarzı düzenlemeleriyle omurgayı korumak. Gerekli durumlarda diğer tedavi seçeneklerini değerlendirmek. Fıtık hastalığı doğru yönetildiğinde büyük oranda kontrol altına alınabilir. Önemli olan zamanında bu alanda uzman bir hekime başvurmak ve bilimsel tedavi yöntemlerinden şaşmamaktır."
DOÇ. DR. İRFAN KOCA: "TEKNOLOJİ KULLANIMI ARTTIKÇA FITIK ORANI YÜKSELİYOR"