Doç. Dr. İlyas Sarıbaş: Deprem yönetmeliğimiz iyi, maalesef bu sahaya yansımıyor
Adana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. İlyas Sarıbaş, Türkiye’nin yapı stoğunun ciddi manada güvensiz olduğunu vurguladı ve "Deprem yönetmeliğimiz çok ciddi manada iyi. Maalesef bu sahaya yansımıyor. Bundan dolayı bizim kayıplarımız çok daha fazla" dedi.
İş birliği ve çalıştay
ATÜ, Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen depremlerin ardından İtalya’daki Camerino Üniversitesi ile ortak çalışma yürütüyor. İki üniversiteden deprem uzmanları, hem Türkiye hem de İtalya’daki deprem bölgelerini inceleyerek sismik süreçler, fay dinamikleri ve sismik tehlikeler üzerine araştırmalar yapacak.
Bu çerçevede bugün ATÜ’de "2023 Türkiye depreminin ardından" başlıklı çalıştay düzenlendi. Çalıştaya katılan uzmanlar alanlarındaki bulguları ve değerlendirmeleri sundu.
İtalya koordinatöründen değerlendirme
Prof. Dr. Emanuele Tondi, Camerino Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve İtalya grubunun koordinatörü, gazetecilere yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: "2016 yılında İtalya’da büyük bir deprem yaşadıklarını ve çok kayıp verdiklerini hatırlatarak, 'Bu büyük afetler sonrasında toplanmanın ve iş birliğinin önemli olduğunu düşünüyorum. Özel bilimsel konular var. Deprem sonrası bölgenin kalkınması için lazım olan şeylerin birlikte incelenmeye ihtiyacı var. Çalıştayda hem İtalya’da hem Türkiye’deki depremler arasında kıyaslama yaparak jeolojik olarak sosyoekonomik olarak çalışmalar yaptık'"
Rektörün değerlendirmesi
Prof. Dr. Adnan Sözen, ATÜ Rektörü, ortaklığın önemine dikkat çekerek şunları söyledi: "İtalya da bizim gibi deprem bölgesi. Camerino Üniversitesi ile ortaklığımız var. Depremden hemen sonrada kendileri burada incelemelerde bulundular. Şimdi de aradan geçen süreçte depreme karşı ülkemizin gösterdiği başarıyı görecekler ben buna eminim. 450 bin konuta ulaştı şu an Tükiye’nin yaptığı planlamalar çerçevesinde. Burada hem çalıştay hem de saha gezileri düzenledik. Ekiplerimizle inceleme yapacaklar. Bu çalıştayın sonucu son derece önemli"
Doç. Dr. İlyas Sarıbaş'ın teknik değerlendirmesi
Doç. Dr. İlyas Sarıbaş, Japonya’da meydana gelen 7,5 büyüklüğündeki deprem ile Kahramanmaraş merkezli depremleri kıyaslayarak, deprem etkilerindeki farklılıkların nedenlerini anlattı. Sarıbaş, açıklamasında şunları söyledi: "2021 yılında Alaska’da meydana gelen deprem 8.2 büyüklüğünde. Bizim Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremlerle eş değer. O depremde can kaybı neredeyse yok. Ama maalesef ki bizim ülkemizde iki tane art arda büyük deprem meydana geldi. Burada hem yapı stoğu bakımından hem de depremde hayatını kaybeden vatandaşlarımız bakımından çok ciddi manada büyük kayıplarımız var. Ortaya çıkan farkın temel sebebini dört ana başlıkta sınıflandırıyoruz. Birincisi lokasyon, ikincisi zaman, üçüncüsü depremin derinliği, dördüncüsü zemin parametreleri. Dolayısıyla Alaska’da 8.2 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmesi durumunda bile zemin parametreleri, zamanlaması, lokasyonu bizim ülkemizden farklı olduğu için orada yıkım bizimki kadar olmadı. Can kaybı bizimki kadar olmadı ama maalesef ki bizim burada Hatay’da özellikle zemin çok ciddi manada kötü diyebileceğimiz bir zemin. Bir de deprem sabaha karşı meydana geldi. Dolayısıyla bu da ciddi manada can kaybını arttırmış oldu. Bir de yapı stoğumuz ciddi manada güvensiz. Neden güvensiz? Bizim bir deprem yönetmeliğimiz yok mu? Deprem yönetmeliğimiz çok ciddi manada iyi. Hatta şunu iddia edebiliriz. Avrupa, Amerika yönetmeliklerine eş değer, daha da iyi yönetmelikler var. Maalesef ki bu sahaya yansımıyor. Bundan dolayı bizim kayıplarımız çok daha fazla. Bunu Japonya’yla özdeşleştirirsek aynı durum aslında. Yani orada meydana gelen deprem derin dediğimiz depremler. Dolayısıyla bizim depremlerimiz sığ depremler. Yani depremin etkisi, yapı stoğu ve benzeri parametreler orada daha az etki ediyor. Can kaybına ve yapıların yıkılmasına. Bizde tam tersi bir durum söz konusu. Bu çalıştayla beraber umarım ciddi manada iyi sonuçlar ortaya çıkar."
Çalıştay, iki ülke uzmanlarının saha incelemeleri ve karşılaştırmalı çalışmalarla depreme hazırlık ve müdahale konularında uygulamaya dönük bulgular üretmeyi hedefliyor.
ADANA ALPARSLAN TÜRKEŞ BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ'NDE '2023 TÜRKİYE DEPREMİNİN ARDINDAN' ÇALIŞTAYI DÜZENLEDİ.
