Bozbey’den Nilüfer Çayı, arıtma ve su yönetimi üzerine kapsamlı değerlendirme
Uluslararası platformlardan yerel önceliklere
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, Kasım Ayı Değerlendirme Toplantısı'nda yaptığı konuşmada hem uluslararası deneyimlerini hem de Bursa'nın su ve çevre sorunlarını paylaştı. Birleşmiş Milletler’in Cenevre’de düzenlediği Belediye Başkanları Forumu ile Barcelona’daki Dünya Metropol Zirvesi’ne katıldığını hatırlatan Bozbey, 2026 Avrupa Metropol Forumu’nun Bursa’da gerçekleştirileceğini ve Avrupa metropol belediyelerinin tamamını ağırlayacaklarını söyledi.
Bu toplantılarda öne çıkan üç ana gündemin iklim krizi, su ve kuraklık ile barınma sorunu olduğuna dikkat çeken Bozbey, iklim krizinin getirdiği kuraklık ve sel risklerine, 2050 için öngörülen sıcaklık artışının 2025'te yaşanabileceği endişesine ve kıyı kentlerinin deniz seviyesi yükselmesi nedeniyle taşkın riskine vurgu yaptı.
Nilüfer Çayı ve BUSKİ’nin sorumluluğu
Bozbey, Bursa’da 25 yıldır konuşulan sorunların bulunduğunu belirterek geride kalmışlığı daraltma gereğini vurguladı. Ortalamada yağış miktarlarında düşüş olduğunu, örneğin geçen yıl ekim ayında iki barajdaki doluluk oranının yüzde 31 civarında olduğunu ve bir yıl sonra doluluk oranının sıfır olduğunu söyledi; yağışta geçen yıldan bu yana yaklaşık yüzde 30 azalma görüldüğünü aktardı.
Nilüfer Çayı ile ilgili olarak Bozbey, sorumluluğu açıkça üstlendi: «Biz Nilüfer Çayı’nı kirletenlerin başında geliyoruz, BUSKİ olarak, Bursa olarak.» Görükle’nin atığının Nilüfer’e gitmeye devam ettiğini, çöp depolama sahasının süzüntü suyunun Nilüfer’e ulaştığını ve bunun doğru olmadığını belirtti. Kamulaştırma süreçlerinin dereler ve deniz gibi çevresel kaygılar gözetilerek yürütülmesi gerektiğini söyledi ve ileri biyolojik arıtma tesislerine öncelik vereceklerini bildirdi.
Atık su itirafı ve arıtma ihtiyacı
Bozbey, «itiraf ise itiraf» diyerek bakanlık toplantısında yaptıkları sunum sonrası sahadaki gerçeklerle yüzleştiğini anlattı. SUNUMDA Bursa suyunun yüzde 94’ünü arıttıklarını söylediklerini, ancak gerçeğin farklı olduğunu öğrendiklerini ifade etti. Görükle atıklarının Nilüfer’e gitmeye devam ettiği gerçeğini vurguladı ve önce kurum olarak dereleri kirletmemeyi sağlamaları gerektiğini söyledi.
Ayrıca arıtma tesislerinin tamamlanması gerektiğini belirterek, tüm arıtma tesislerini yapmanın ve bazı tesislerde kapasite artışı sağlamanın yaklaşık 250 milyon avroya yakın kaynak gerektirdiğini aktardı. Bu tutarın tamamının kredilendirilemeyeceğini, yatırımları yıllara yayarak gerçekleştireceklerini belirtti.
Su maliyetleri ve BUSKİ’nin finansmanı
Bozbey, BUSKİ'nin güçlü bir yapıya dönüşmesi gerektiğini vurguladı ve Büyükşehir Belediyesi olarak yılbaşından itibaren BUSKİ’ye yaklaşık 1 milyar lira aktardıklarını belirtti. Geçmişte BUSKİ’nin Büyükşehir’e para aktardığını, şimdi ise yatırımların artması ve gelirlerin yetersiz kalması nedeniyle durumun değiştiğini anlattı.
Sayıştay raporlarına göre suyun metreküp maliyetinin 93 lira olduğunu, 0-12 metreküp aralığında uygulanan tarife için 50 lira tahsil edilmesi gerekirken şu anda 32 lira alındığını ve maliyetin 50 liraya çıkacağı hesaplandığını söyledi. Bu farkın tamamını tüketiciye yükleyemeyeceklerini, bir kısmını belediye bütçesinden veya kredilerle karşılayacaklarını ifade etti. Hedeflerinin tüketiciye arıtılarak verilen su sağlamak olduğunu tekrar vurguladı.
Tasarruf, Çınarcık Barajı ve ileriye dönük adımlar
Çınarcık Barajı ile ilgili olarak arıtma konusunda aksilik beklemediklerini ve sistemin mayıs başında devreye alınacağını bildirdi. Bursa’da günlük su kullanımının 520 binden 433 bin metreküpe düştüğünü, yaklaşık 100 bin metreküp civarında tasarruf sağlandığını açıkladı. Bu tasarrufu Çınarcık’tan by pass yaparak elde ettiklerini, Çınarcık’tan su aktarımını 7 ay erkene çektiklerini belirtti. 300 bin metreküp kapasiteli arıtma devreye alındığında rahatlama beklediklerini söyledi.
Sonuç olarak Bozbey, Bursa’nın su kaynaklarını korumak, tüm atık suları arıtmak ve temiz suyu vatandaşlara arıtarak ulaştırmak için yatırım programlarını hızlandıracaklarını belirtti. BUSKİ’nin 60 noktada işinin devam ettiğini ve zamanında gerçekleştirme zorunluluğunun altını çizdi.Kaynak: Kasım Ayı Değerlendirme Toplantısı konuşması
BURSA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANI MUSTAFA BOZBEY, NİLÜFER ÇAYI'NIN KİRLENMESİNDEN, ARITMAYA VE SU FİYATLARINA KADAR BİRÇOK KONUDA İTİRAFLARI DA İÇEREN AÇIKLAMALARDA BULUNDU.
