Sızdırılan 14 Ekim görüşmesinin ayrıntıları
ABD merkezli Bloomberg News tarafından yayımlanan kayıt, 14 Ekim tarihinde gerçekleşen telefon görüşmesinde ABD Başkanı Donald Trump’ın Özel Temkili Steve Witkoff ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yardımcısı Yuri Uşakov arasında geçen konuşmayı içeriyor. Yayınlanan görüşmede bölgesel girişimler, Rusya-Ukrayna savaşı ve iki lider arasında doğrudan iletişim olasılığı ele alındı.
Görüşmenin genel tonu ve ilk açıklamalar
Uşakov, Witkoff’un son dönemde bölgede yürüttüğü çalışmaları övdü ve Rusya’nın bu çabalara destek verdiğini belirtti. Uşakov görüşmede, "Biliyorsun, bu yüzden ilk Rus-Arap zirvesinin düzenlenmesini askıya aldık, çünkü senin bu bölgede gerçek bir iş yaptığını düşünüyoruz" dedi. Witkoff ise Rusya’nın desteğine teşekkür ederek barış temaslarının yeni bir aşamaya girdiğini söyledi.
"Benim adamım her zaman hazır"
Rusya-Ukrayna Savaşı bağlamında Uşakov, çatışmanın çözülmesi halinde bölgenin rahatlayacağını ifade etti. Witkoff, "Bence, Rusya-Ukrayna meselesini çözebilirsek, herkes sevinçten havaya uçacak. Bunu nasıl çözebiliriz?" diye sordu. Uşakov, iki ülke liderinin doğrudan bir telefon görüşmesinin doğru zamanlamayla fayda sağlayabileceğini vurguladı. Witkoff, Trump’ın böyle bir görüşmeye hazır olduğunu belirterek, "Bence sen önerirsen, benim adamım her zaman hazır" ifadesini kullandı.
Trump için övgü mesajı önerisi
Witkoff, Putin ile olası bir telefon görüşmesinde Moskova’dan Trump’a destek ve övgü iletilmesinin diplomatik süreci hızlandırabileceğini savundu. Witkoff, Uşakov’a yönelik olarak şunları söyledi: "Ben olsam, telefonu açar ve bu başarıdan dolayı başkanı tebrik ettiğimi, onu desteklediğimi, barışçı bir adam olduğunu saygı duyduğumu ve bunun gerçekleşmesinden gerçekten çok memnun olduğumu tekrarlardım. Ben olsam böyle derdim. Bence bu çok iyi bir görüşme olur. Çünkü sana Başkan’a ne söylediğimi anlatayım. Başkan’a, senin Rusya’nın her zaman bir barış anlaşması istediğini söyledim. Benim inancım bu. Başkan’a buna inandığımı söyledim..."
Uşakov da bu yaklaşımı onayladı ve "Tamam dostum. Bence liderlerimiz bu konuyu tartışabilirler. Steve, sana katılıyorum, o tebrik edecek, Trump’ın gerçek bir barış adamı olduğunu falan söyleyecek. Öyle diyecek. Bunu patronumla görüşüp sana geri döneceğim" dedi.
Ukrayna için "20 maddelik" plan önerisi
Görüşmede Witkoff, Trump’ın Gazze için hazırlanmış 20 maddelik barış planını örnek göstererek benzer bir modelin Ukrayna için de uygulanabileceğini savundu. Witkoff, Uşakov’tan bu fikri Putin ile paylaşmasını isteyerek, iki tarafın "barış için çok benzer bir 20 maddelik plan" tartışabileceğini ifade etti.
"Donetsk ve toprak takası" önerisi
Witkoff görüşmede barışın sağlanması için olası unsurlar arasında "Donetsk ve belki bir yerlerde toprak takası"nın gündeme gelebileceğini dile getirdi. Bu öneriyi umut verici bir yaklaşım olarak sundu ve Uşakov da "Tamam, kulağa iyi geliyor" cevabını verdi.
Zelenskiy ziyareti öncesi arayış
Witkoff, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin Beyaz Saray ziyareti öncesinde Putin ile bir görüşme düzenlenmesi niyetinde olduğunu belirterek, "O toplantıya katılacağım, ama mümkünse Zelenskiy gelmeden önce patronunuzla görüşelim" dedi. Uşakov, bu talebi Putin’e ileteceğini söyledi.
Rusya’dan sızıntıya sert tepki
Görüşmenin yayımlanmasının ardından Uşakov, sızıntıya sert tepki gösterdi; yayımlamanın diplomatik hatları kapatmayı amaçladığını ve arkasında üçüncü taraflar olabileceğini öne sürdü. Uşakov bazı görüşmelerinin şifreli devlet hatları üzerinden yapıldığını, WhatsApp gibi platformların ise dinlemeye açık olduğunu vurguladı.
Kremlin ve dışişleri tepkileri
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, bazı medya kuruluşlarını "Avrupa ülkelerinin yönlendirdiği bir karma bilgi savaşının parçası" olarak nitelendirerek sızdırmanın amacının "Washington ile Moskova arasındaki güveni yok etmek" olduğunu söyledi.
Basın ve kaynak tartışması
Kremlin’e yakın Kommersant gazetesi haberi "Steve Witkoff’u kim tuzağa düşürdü?" başlığıyla duyurdu ve sızıntının iki taraftan ziyade diplomatik hattı hedef alan üçüncü bir yapı tarafından gerçekleştirilmiş olabileceğini yazdı. Bloomberg ise görüşme kaydının nasıl elde edildiği ve kaynakla ilgili sorulara yanıt vermedi.
Sonuç: Yayımlanan telefon kaydı, Washington ile Moskova arasındaki olası arabuluculuk çabaları, liderler arası doğrudan temas önerileri ve Ukrayna konusunda üzerinde durulan çözüm seçeneklerine ışık tutuyor; aynı zamanda sızıntının kaynağı ve etkileri tartışma yaratmaya devam ediyor.
ABD MERKEZLİ BLOOMBERG NEWS’İN SIZDIRDIĞI ABD BAŞKANI DONALD TRUMP'IN ÖZEL TEMSİLCİSİ STEVE WİTKOFF İLE RUSYA DEVLET BAŞKANI VLADİMİR PUTİN'İN YARDIMCISI YURİ UŞAKOV ARASINDAKİ TELEFON GÖRÜŞMESİNDE, WİTKOFF’UN UŞAKOV’DAN PUTİN’İN TRUMP’I ÖVMESİNİ İSTEDİĞİ VE UŞAKOV’UN "TRUMP'IN GERÇEK BİR BARIŞ ADAMI OLDUĞUNU FALAN SÖYLEYECEK" DEDİĞİ İFADELERİ YER ALDI.