Bişkek Oş Pazarı'nda 'gulboto' tüketimi: Topraktan vitamin beklentisi
Pazardaki sıkıştırılmış toprak, yerel halk tarafından mineral kaynağı olarak görülüyor
Gulboto, Kırgızistan'ın başkenti Bişkek merkezindeki Oş Pazarı'nda satılan ve sağlık yararı olduğuna inanılan sıkıştırılmış topraktır. Halk arasında vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin ve minerallerin bir kısmını sağladığı düşünülüyor.
Gulboto'nun temel bileşeni kaolinit (kil minerali) olup, dağlık alanlar ve mağaralardan kazılarak toplanıyor. Özellikle demir eksikliği yaşayanlar tarafından tüketildiği belirtiliyor.
Oş Pazarı'nda uzun yıllardır gulboto satan Barçın Caynakova, en bilinen gulbotoyun Batken bölgesinde üretildiğini, bunun yanında Oş bölgesinden çıkan çeşitlerin de rağbet gördüğünü aktardı. Caynakova, türleri arasında tat farklılıkları olduğunu; bazısının "fıstık", bazısının ise "çekirdek" tadı verdiğini, ayrıca yağlı, kuru ve tuzlu çeşitlerin bulunduğunu söyledi.
Caynakova'ya göre gulboto, yağmurun etkilemesiyle paslanan kayacıkların temizlenip işlenmesiyle elde ediliyor ve üretimi emek isteyen bir süreç. İnsan vücudunda kalsiyum veya demir azaldığında gulboto yeme isteği ortaya çıkabildiğini, eksikliği olmayan kişilere ise gulbotonun çekici gelmeyeceğini belirtti.
Satıcı, gulbotoyu hem kadınların hem erkeklerin, hatta çocukların da tükettiğini ifade etti; organik ürünlerin azlığı ve tüketilen meyve-sebzelerde kimyasal maddelerin bulunmasının bu tercihi etkilediğini söyledi. Ancak fazla tüketiminin zararlı olabileceği uyarısını da ekledi.
Gulboto pazarda satılmaya devam ediyor; yerel inançlar ve tüketim alışkanlıkları, bu toprağa olan talebi sürdürüyor.
ORTA ASYA ÜLKESİ KIRGIZİSTAN'DA HALK, VİTAMİN VE MİNERAL İHTİYACINI KARŞILADIĞI İNANCIYLA PAZARDA SATILAN VE "GULBOTO" OLARAK BİLİNEN TOPRAĞI TÜKETİYOR.
