Beyoğlu'ndaki zehirlenme iddiaları ve uzman yorumları
Olayın arka planı
İstanbul'da Servet ve Çiğdem Böcek çifti ile çocukları 6 yaşındaki Kadir ve 3 yaşındaki Masal'ın zehirlenme iddiasıyla hayatını kaybettiği soruşturmalar devam ediyor. Aynı süreçte, Beyoğlu'nda bir kafede kahvenin bulaşık deterjanı ile hazırlandığı iddiası sonucu 26 yaşındaki mühendis Ayben Ö.T. hastanede tedaviye alındı.
Uzmanların değerlendirmesi: Alüminyum fosfit
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Acil Tıp Ana Bilim Dalından Doç. Dr. Afşin İpekci alüminyum fosfitin özellikleri ve riskleri hakkında bilgi verdi. Alüminyum fosfitin su ve nem ile temas ettiğinde fosfin gazına dönüştüğünü, bu gazın renksiz ve kokusuz olduğunu söyledi. İpekci, alüminyum fosfitin antidotunun bulunmadığını, biyokimyasal bir testle tespitin mümkün olmadığını ve tanıda klinik bulguların ile ilacın kullanıldığı bilgisinin belirleyici olduğunu belirtti.
Alüminyum fosfitin öldürücülüğünü yüzde 50 ile 70 olarak ifade eden İpekci, erken başvuru ve müdahalenin kurtarma şansını artırdığını, uygun destek tedavisiyle bazı hastaların yaşamlarına dönebileceğini ancak riske rağmen belirli organlarda hasar kalabileceğini vurguladı. İpekci ayrıca odayı havalandırmanın riski azaltabileceğini, ancak fosfin gazının hissedilemediğini ve bu nedenle ailelerin semptomları hastaneye iletmesinin kritik olduğunu kaydetti.
Uzmanların değerlendirmesi: Sodyum hidroksit (deterjan içerikleri)
Doç. Dr. Afşin İpekci bulaşık deterjanlarında bulunan sodyum hidroksit gibi yakıcı maddelerin yol açtığı zararlar hakkında da uyarılarda bulundu. Sodyum hidroksitin yemek borusu ve akciğere doğru yanma ve delinme riski taşıdığını, bu tür vakalarda ilk olarak kusturmamak gerektiğini söyledi.
İpekci, zehirlenen kişinin en kısa sürede hastaneye götürülmesi gerektiğini; çünkü mide ve yemek borusunda delik oluşabileceğini, bilinmeyen durumlarda sıvı verilmesinin de iç organlara sıvı kaçmasına yol açabileceğini anlattı. Sodyum hidroksitin de alüminyum fosfit gibi spesifik bir panzehrinin olmadığını, tedavinin destek tedavileri ve gerektiğinde solunum cihazı ile organ desteği olduğunu belirtti.
Endoskopinin yakan maddenin ne kadar hasar verdiği konusunda önemli bilgi sağlayacağını söyleyen İpekci, eğer mide delinmesi veya iç organlara ilerleme yoksa toparlama ihtimalinin yüksek olduğunu fakat bu bölgelerde hasar varsa sürecin uzayacağını aktardı. Ayrıca ev ve iş yerlerinde temizlik ürünlerinin isimsiz kaplara konulmaması gerektiğini vurguladı.
Özet ve öneriler
Uzmanlar şu noktaları öne çıkardı:
- Alüminyum fosfit maruziyetinde erken başvuru yaşam şansını artırır (ölümcüllük %50-70 arası bildirildi).
- Fosfin gazı renksiz ve kokusuz olduğundan maruziyet farkedilmeyebilir; ilaçlama yapılan alanların havalandırılması riski azaltabilir.
- Sodyum hidroksit gibi yakıcı maddelerde kusturmamak, derhal hastaneye başvurmak ve endoskopik değerlendirmeyle hasarın boyutunu tespit etmek gerekir.
- Haşere ilaçları ve temizlik maddeleri bilinçsizce kullanılmamalı, etiketlenmeden su benzeri kaplara konulmamalıdır.
ACİL TIP UZMANI DOÇ. DR. AFŞİN İPEKCİ
