Besin alerjisinde gecikme tehlikesi: Uzman uyarısı
Ailelere ve hastalara dikkat edilmesi gerekenler
Dr. Emre Özdamar, Ağrı Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları Uzmanı olarak besin alerjilerinin seyrine ilişkin önemli uyarılarda bulundu. Özdamar, alerjik reaksiyonların genellikle alerjen gıdaya maruz kalındıktan sonraki ilk 1-2 saat içinde ortaya çıktığını belirtti. Vücutta kaşıntı, kızarıklık, burun kaşıntısı, hapşırık ve kusma gibi belirtilerin hafiften şiddetliye kadar değişebileceğini vurguladı.
Uzman, en sık yapılan hatalardan birinin ailelerin çocuklarına bir çocuk alerji uzmanına başvurmadan kendi gözlem ve çıkarımlarıyla diyet uygulaması olduğunu söyledi. Bu uygulamanın çocukların beslenme kalitesini bozduğunu ve gereksiz kısıtlamalara yol açtığını ifade etti.
Besin alerjisi tanısı konulan kişilerin temel kuralının alerjiye neden olan besinden kesin olarak kaçınmak olduğunu belirten Özdamar, gıda alışverişlerinde ürün etiketlerinin okunmasının hayati öneme sahip olduğunu söyledi. Hiç umulmadık gıdaların içinde bile alerjen maddeler bulunabildiğini, bu nedenle içeriklerin mutlaka kontrol edilmesi gerektiğini aktardı.
Restoran ve lokantalarda dikkat edilmesi gerektiğini de hatırlatan Özdamar, alerjen yiyeceğin doğrudan yemeğin içinde yer almasa bile aynı tezgahta hazırlanması, aynı bıçakla kesilmesi veya aynı kapta pişirilmesi durumunda çapraz bulaşma yoluyla alerjik reaksiyon gelişebileceğini belirtti. Seyahatlerde uçak ekibinin ve konaklanan otellerdeki restoran birimlerinin mutlaka bilgilendirilmesi gerektiğini ekledi.
Özdamar, nadir fakat son derece tehlikeli olan anafilaksi tablosuna da dikkat çekti: Kaşıntı ve kızarıklığın yanı sıra bilinç kaybı, tansiyon düşmesi, nefes darlığı, hırıltı ve öksürük gibi bulguların görülebileceğini ve bunun hayatı tehdit eden acil bir durum olduğunu söyledi.
Anafilaksi riski taşıyan hastalara doktor tarafından reçete edilen adrenalinin yanlarında taşınmasının zorunlu olduğunu vurgulayan Özdamar, küçük çocuklara adrenalin ampulleri; kilosu 15 kilogramın üzerinde olanlara ise adrenalin oto-enjektörleri verildiğini, ailelere kullanımını ayrıntılı şekilde anlattıklarını belirtti.
Adrenalinin zamanında uygulanmasının hayat kurtarıcı olduğunun altını çizen Özdamar, alerjen besinle temas sonrası nefes darlığı, hırıltı, öksürük, bilinç kaybı ya da tansiyon düşmesi gibi belirtiler varsa adrenalinin hiç vakit kaybetmeden uygulanması gerektiğini; bu ilacın ne kadar erken uygulanırsa etkisinin o kadar yüksek olduğunu söyledi. Gecikme halinde hastaneye ulaşılmış olsa bile tablonun ağırlaşabileceğini uyardı.
Son olarak vatandaşlara çağrıda bulunan Dr. Emre Özdamar, besin alerjisi şüphesi olan çocukların mutlaka çocuk alerji uzmanına, erişkinlerin ise erişkin alerji uzmanına başvurması gerektiğini, tedavi ve diyetin yalnızca uzman önerileri doğrultusunda şekillendirilmesi gerektiğini; internetten veya kulaktan dolma bilgilere dayanmanın ciddi riskler doğurabileceğini ifade etti.
AĞRI EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ÇOCUK İMMÜNOLOJİSİ VE ALERJİ HASTALIKLARI UZMANI DR. EMRE ÖZDAMAR, BESİN ALERJİLERİNDE YANLIŞ DİYET UYGULAMALARI VE GEÇ MÜDAHALENİN HAYATİ RİSK TAŞIDIĞINI BELİRTEREK AİLELERİ UYARDI.
