Fidan: Beyaz Saray’ın Suriye konusundaki yapıcı tutumunu olumlu karşılıyoruz
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD ziyareti kapsamında Washington’da gerçekleştirdiği görüşmelerin ayrıntılarını basına aktardı. Beyaz Saray’da yürütülen temasların, Suriye konusu ve bölgesel işbirliği açısından önemli fırsatlar sunduğunu belirtti.
Washington temaslarının kapsamı
Fidan, ziyaretinin Amerikan tarafının davetiyle önceden planlanmış bir seyahat olduğunu ve Beyaz Saray’da birçok yetkiliyle görüşmeler yaptığını söyledi. Görüşmelerde Marco Rubio, Steve Witkoff, Tom Barrack gibi isimlerle bir araya geldiğini; söz konusu görüşmelerin, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın Beyaz Saray ziyaretine denk gelmesi nedeniyle ortak bir ortamda da sürdürülme fırsatı bulduğunu ifade etti. Cumhurbaşkanı’nın selam ve iyi dileklerini ilettiklerini; ayrıca Suriye’nin yeniden inşası, birlik, huzur ve bölge güvenliği gibi konuları ele aldıklarını anlattı.
Üç aşamalı toplantılar ve ele alınan konular
Beyaz Saray’daki programın ardından Fidan, ABD tarafıyla üç aşamalı toplantılar gerçekleştirdiklerini; toplantılara daha sonra J.D. Vance’ın da katıldığını belirtti. Görüşmelerde Suriye’nin güney, kuzey ve diğer sorunlu bölgelerinin yönetimi, Sezar Yasası ile ilgili uygulamalar ve bu yasa çevresinde atılabilecek adımlar detaylı biçimde ele alındı. Ayrıca Filistin, Rusya-Ukrayna savaşı ve İran nükleer müzakerelerine ilişkin değerlendirmeler de yapıldı.
Filistin, Rusya-Ukrayna ve İran gündemleri
Özel Temsilci Steve Witkoff ile yapılan görüşmelerde Filistin dosyasındaki ateşkes ve aksaklıklar, Rusya-Ukrayna savaşı için arayışlar ve İran nükleer sürecine ilişkin ABD’nin konumu da tartışıldı. Fidan, Türkiye’nin bu konularda oynayabileceği roller ve atılacak sonraki adımlar hakkında değerlendirmelerde bulunduklarını vurguladı.
Sezar Yasası’nın kaldırılmasının önemi
Fidan, Suriye ekonomisinin yeniden ayağa kalkmasında Sezar Yasasının önemine işaret etti. Başkanlık yetkileriyle sınırlı istisnaların getirildiğini, ancak kalıcı çözümler için yasanın tamamen kaldırılarak Kongre’den geçirilmesinin gerektiğini söyledi. Yönetimin aynı görüşte olup Kongre’ye tavsiye sunmasının kritik olduğunu vurguladı.
Bölgesel bütünlük ve güvenlik endişeleri
Güneyde Süveyda ve kuzeydoğuda PKK/YPG öncülüğündeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) bölgeleri başta olmak üzere sahadaki problemlerin dikkatle yönetilmemesi halinde Suriye’nin toprak bütünlüğü açısından risk oluşturabileceğini belirtti. Ülkenin parçalanma tehlikesine karşı, tüm toplulukların can ve mal güvenliğinin sağlanmasının; etnik ve dini gruplara karşı baskının önlenmesinin elzem olduğunu ifade etti.
Üçlü diyalog ve özel temsilcilerin rolü
Fidan, Suriye, Amerika ve Türkiye dışişleri bakanlarının bir araya geldiği üçlü görüşmenin sürdüğünü; Antalya’daki ilk toplantıya atıf yaparak burada sürecin ikincisinin Washington’da devam ettiğini kaydetti. Özel temsilci Tom Barrack’ın sürekli iletişim sağlayan bir yetkili olarak sürece hız ve pratiklik kazandırdığını belirtti.
BM Güvenlik Konseyi süreci ve Gazze
Gazze’deki ateşkes ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) sürecine dair Fidan, bazı aktörlerin ABD Başkanı Trump’ın barış planının ilerleyebilmesi için BMGK kararı gerektiğini düşündüğünü söyledi. Türkiye’nin önceliğinin, barış planının uygulanabilir, insani yardımları başlatacak ve soykırımın durmasını sağlayacak bir BMGK kararının çıkması olduğunu vurguladı.
Fidan ayrıca, taslaklar üzerinde tartışmaların sürdüğünü, Türkiye’nin çekincelerini ilettiğini ve ilgili temas gruplarıyla (sekiz ülkelik temas grubu dahil) New York’ta görüş alışverişinde bulunduklarını belirtti. BMGK yapısına ilişkin olarak da metinde yer aldığı biçimiyle 5 daimî üye ve 10 geçici üyenin bulunduğunu hatırlattı.
Genel olarak Fidan, Washington temasları boyunca Suriye’nin yeniden inşası, bölgesel güvenlik, Sezar Yasası ve uluslararası mekanizmalar konusunda kapsamlı görüş alışverişinde bulunduklarını ve bu konularda iş birliğini ve diplomatik süreci ilerletme niyetinde olduklarını ifade etti.
FİDAN: "BEYAZ SARAY’IN SURİYE MESELESİNDE OLDUKÇA YAPICI BİR TAVIR TAKINMASI ÇOK OLUMLU"
