Avrupa Parlamentosu Avrupa’nın ilk savunma sanayi programını onayladı
Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği’nin savunma sanayisini güçlendirmeyi ve ortak tedariki teşvik etmeyi amaçlayan Avrupa Savunma Sanayii Programı’nı onayladı. Strasburg’da gerçekleşen oylamada program, milletvekillerinin çoğunluğunun desteğini alarak kabul edildi.
Oylama ve bütçe dağılımı
1.5 milyar euro toplam bütçeye sahip Avrupa Savunma Sanayii Programı (EDIP), Avrupa parlamento salonunda yapılan oylamada 457 oyla kabul edildi. Programa karşı çıkanların sayısı 148, çekimser kalan milletvekili sayısı ise 33 oldu. Programın 300 milyon euroluk kısmı Ukrayna’ya ayrılıyor.
AP içindeki tartışmalar
Parlamentoda söz alan Rapportör Raphael Glucksmann, Avrupa’nın Rusya tehdidi karşısında yalnız kaldığını vurgulayarak, Avrupa’nın savunma kapasitesini güçlendirmesi gerektiğini söyledi. Glucksmann, "Avrupalılar olarak yalnızız. Kıtamızda savaş yürüten ve bize doğrudan tehdit oluşturan Rus rejimi karşısında tamamen yalnızız" ifadelerini kullandı ve savunma hazırlıklarının önemine dikkat çekti.
Avrupa Komisyonu üyesi Andrius Kubilius ise programın Avrupa savunma hazırlığı için hayati olduğunu belirterek, müzakerelerin 1.5 yıl sürdüğünü söyledi ve programın 1.2 milyar euro hibe ile savunma sanayisini destekleyeceğini, ayrıca Ukrayna entegrasyonu için 300 milyon euro sağlayacağını aktardı.
Destekçiler ve eleştiriler
Hilde Vautmans, Avrupa’nın birlik içinde hareket etmediği takdirde uluslararası siyasette etkisiz kalacağını belirtti. Vautmans, "Putin ve Trump masadaydı, Avrupa hiçbir yerde yoktu" sözleriyle yeni programın önemine işaret etti.
Fransız parlamenter Jean-Marc Germain programı memnuniyetle karşılarken, ayrılan 1.5 milyar euro bütçenin yeterli olmadığını savundu. Polonyalı milletvekili Andrzej Bula ise programı Avrupa tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak nitelendirip, ortak bir savunma pazarının temellerini atacağını söyledi.
Program aleyhine çıkanlar da oldu. Macar parlamenter Andras Gyürk, Ukrayna’ya ayrılan kaynaklara tepki gösterdi ve fonların Avrupa içindeki savunma sanayisine yönelik kullanılmaması halinde eleştiri yöneltti. İtalyan parlamenter Elena Donazzan programın AB dışındaki müttefiklere açılması gerektiğini savunurken, sol grup üyelerinden Özlem Demirel ve Gaetano Pedulla gibi isimler programın savaş ekonomisine kayışa yol açabileceği endişesini dile getirdi.
Yürürlüğe girme süreci
AP tarafından kabul edilen EDIP düzenlemesi, üye ülkelerin resmi onayının ardından resmî gazetede yayımlanıp yürürlüğe girecek. EDIP, Avrupa Komisyonu tarafından 5 Mart 2024 tarihinde teklif edilmişti.
AVRUPA PARLAMENTOSU (AP), AVRUPA BİRLİĞİ'NİN SAVUNMA SANAYİSİNİ GÜÇLENDİRMEYİ, ORTAK SAVUNMA TEDARİKİNİ TEŞVİK ETMEYİ, SAVUNMA SANAYİ ÜRETİMİNİ ARTIRMAYI VE UKRAYNA'YA DESTEĞİ ARTTIRMAYI AMAÇLAYAN AVRUPA'NIN İLK SAVUNMA SANAYİ PROGRAMINA ONAY VERDİ.
