Antalya’da CLIMAXX/CLIMAAX çağrılı çalıştay: Bilimden eyleme
Avrupa Birliği desteğiyle yürütülen CLIMAAX/CLIMAXX çerçevesinde, Antalya Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde "İklim Değişikliğinde Bilimden Eyleme: Antalya’nın Aşırı Sıcaklardan Etkilenebilirliği Çalıştayı" düzenlendi. Beş yıldızlı bir otelde gerçekleştirilen toplantıya kamu kurumları, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve uzmanlar katıldı. Çalıştay; sunumlar, yuvarlak masa oturumları ve değerlendirme toplantılarıyla sürdü.
Açılış: Antalya’nın iklim hedefleri ve belediye çalışmaları
Antalya Büyükşehir Belediyesi Başkan Danışmanı Lokman Atasoy açılış konuşmasını yaparak "Nötr Karbon Hedefinde Antalya" başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. Atasoy, şehrin CLIMAXX programına dahil olmasıyla aşırı sıcaklıklar, sıcak hava dalgaları ve kentsel ısı adası etkilerinin daha bütüncül ve bilim temelli ele alınma fırsatı bulduğunu belirtti ve şunları söyledi: "Şehrimiz Avrupa Birliği destekli CLIMAXX İklim Risk Değerlendirme Projesine dahil olarak aşırı sıcaklıklar, sıcak hava dalgaları ve kentsel ısı adası etkisi gibi riskleri daha bütüncül ve bilim temelli ele alma fırsatı elde etmiştir. CLIMAXX, Avrupa’nın farklı şehirlerinin aynı metodolojik çerçevede iklim risklerini değerlendirmesini sağlayan güçlü bir programdır. Antalya’nın CLIMAXX platformunda yer alması kentimiz için iklim uyum çalışmalarına değer katmakta hem de uluslararası ölçekte görünürlüğünü arttırmaktadır."
Atasoy ayrıca belediyenin çevre ve doğa dostu uygulamalarını anlattı: "Antalya’da iklim değişikliğinin etkilerini hepimiz yaşıyor görüyoruz. İstilacı türlerin artması, orman yangınları, kuraklık tehdidi, karada ve denizde biyolojik çeşitlilik kaybı gibi etkiler. Şehir merkezleri insan kaynaklı sera gazı emisyonlarının yüzde 70’e kadarını üretmektedir. Aslında metropol kentler sera gazı emisyonunun en yüksek üretildiği alanlardır. 2022 yılında belirlediğimiz İklim Eylem Planımız kapsamında, 2030 yılına kadar yüzde 40 oranında sera gazı emisyon azaltımı ve 2050 yılında da nötr karbon hedefimizi deklare ettik. Çalışmalara başlarken Antalya Büyükşehir Belediyesi olarak kurumsal yapımızı ele aldık. İklim Değişikliği ve Temiz Enerji Şube Müdürlüğü ile Deniz ve Kıyı Yönetimi Şube Müdürlüklerini kurduk. Mavi Bayrak birimimizi oluşturduk, İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Daire Başkanlığını Türkiye’de kuran ilk belediye olduk. Kentimizin önemli çevre sorunlarını ele aldığımız meclis kararıyla belirlenen kurum ve kuruluş temsilcilerinden oluşan bir Çevre Kurulu oluşturduk. Büyükşehir Belediyesi Hizmet Binamızı nötr karbona ulaştırarak iklim dostu kuruluş belgesini ilk alan kamu kurumu olduk. Binamızın çatısına depolamalı GES kuran, atık ısıdan enerjiden üreten ilk belediyeyiz. Elektronik gemi denetim sistemini Türkiye’de ilk uygulayan belediye olduk. Türkiye’nin yine ilk kurakçıl peyzaj uygulamasını başlatan belediyesi olduk. Zirai ambalaj atıklarıyla mücadelede Çevre Dostu Çiftçi Kartı Projemizi 9 ilçemizde uygulama başlattık. GES ile 12.89 megavat kurulu güçte Güneş Enerji Santrallerimiz var. 19’uncu tesisi de kuruyoruz. Tüm bunların sonucunda 2019’dan bu yana Antalya Büyükşehir Belediyesi olarak 26 çevre ödülüne layık görüldük."
2024 ve küresel ısınma eşiği
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş ise "İklim Değişikliği Ekstremler Kentsel Isı Ada Etkisi" başlıklı sunumunda küresel iklim göstergelerine dikkat çekti. Türkeş, karbon dioksitin sanayi devriminden sonra özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren insan kaynaklı iklim değişikliğinin başlıca sera gazı olduğunu vurgulayarak şunları söyledi: "Karbondioksit sanayi devrimi sonrasında, özellikle 20. Yüzyılın ikinci yarısıyla birlikte insan kaynaklı iklim değişikliğine katkıda bulunan başlıca sera gazıdır. Küresel ortalama yıllık sıcaklıklar artık her yıl rekor kırıyor. 2023’te 1,5 santigrat derece küresel ısınma eşiğine yaklaşıldı, 2024 ise hem küresel ortalama aletli yüzey hava sıcaklıkları açısından en sıcak yıl hem de 1,5 santigrat derece küresel ısınma eşiğinin ilk kez aşıldığı yıl olarak tarihe geçti. Bunlar önemli iklim değişikliği sinyalleri. 2025 yılı ise 2. ya da 3. en sıcak yıl olabilir. Sıcaklıklar ve buharlaşmanın artmasıyla giderek ısınan bir dünyada kuraklıklar yaşanırken yağışların da kuvvetli sağanak, fırtınalar ve hortumlar olmasını arttırıyor. Antalya’da da son 5 yıl normallerin altında yağış alıyor. Sıcak hava dalgaları, orman yangınları toz fırtınaları bu coğrafyayı çok etkiliyor. Antalya, tropikal gerçek Akdeniz ikliminin yaşandığı bir kent".
Sunum başlıkları ve yerel veri uygulamaları
Çalıştayda yer alan diğer sunumlar ve konuşmacılar şunlardı:
Doç. Dr. Nusret Demir — "Afet ve İklim Değişikliği ile Mücadelede Uydu Teknolojileri" (Akdeniz Üniversitesi Fen Fakültesi Uzay Bilimleri ve Teknolojileri Bölümü, Uzaktan Algılama Anabilim Dalı).
Dr. Fulya Kandemir — "Yerelde Sıcak Hava Dalgası ve Kentsel Isı Adasının Mekansal ve Klimatolojik Değerlendirmesi : CLIMAXX Çerçevesinde Antalya" (Antalya Büyükşehir Belediyesi İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanlığı Uzman Araştırmacı ve CLIMAXX Ekip Lideri).
Esra Aksoy — "Sıcak Hava Dalgalarına Karşı Kentlerin Yol Haritası" (Akdeniz Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümü Doktora Öğrencisi).
Katılımcılar, yerel ölçekte yüksek çözünürlüklü verilerin entegrasyonu, kentsel ısı adasının azaltılması için stratejiler ve Antalya’ya özgü uyum önlemlerini tartıştı. Çalıştay, bilimsel veriler ile uygulama arasındaki bağları güçlendirmeye yönelik değerlendirmelerle tamamlandı.
ANTALYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ’NİN EV SAHİPLİĞİNDE AVRUPA BİRLİĞİ’NİN DESTEKLEDİĞİ CLIMAAX PROJESİ KAPSAMINDA ‘İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNDE BİLİMDEN EYLEME: ANTALYA'NIN AŞIRI SICAKLARDAN ETKİLENEBİLİRLİĞİ ÇALIŞTAYI’ DÜZENLENDİ.
