2025'te arabuluculukta rekor: 1,2 milyon anlaşma, 2,5 milyon vatandaş
Türkiye, 2025 yılını arabuluculuk alanında tarihi bir başarıyla tamamladı. Mahkemeye gitmeden uyuşmazlık çözenlerin sayısı ve sağlanan anlaşma adedi önemli ölçüde arttı.
Genel veriler ve sonuçlar
Arabuluculuk süreçleri sonucunda 1,2 milyon dosyada anlaşma sağlanırken, yaklaşık 2,5 milyon vatandaş uyuşmazlıklarını mahkeme sürecine girmeden çözmüş oldu. Toplam başvuru sayısı ise yıl sonunda 1,8 milyon olarak kaydedildi ve başarı oranı yüzde 66 düzeyine ulaştı. Bu veriler, gerçekleştirilen her üç arabuluculuk görüşmesinden iki tanesinin anlaşmayla sonuçlandığını gösteriyor.
TURAMEP sözcüsünün değerlendirmesi
Türkiye Arabulucular ve Arabuluculuk Merkezleri (TURAMEP) Sözcüsü Arabulucu Dr. Umut Metin, arabuluculuğun artık mahkemeye alternatif olmanın ötesine geçtiğini, toplumsal barışı güçlendiren ve ilk başvurulan çözüm kültürü haline geldiğini belirtti. Metin, Türk modelinin işçi-işveren uyuşmazlıkları, ticari çatışmalar, ortaklıkların tasfiyesi, komşuluk ve kat mülkiyeti sorunları ile kira ihtilafları gibi geniş bir alanda etkin olduğunu vurguladı.
Gönüllü arabuluculukta güçlü artış
2025 yılında gönüllü arabuluculuk yoluyla sağlanan anlaşma sayısı 920 bin olarak açıklandı. Arabuluculuğun yasalaştığı ilk yıllardan itibaren toplum tarafından benimsenmesiyle, tarafların kendi isteğiyle başvurdukları bu yöntem neredeyse 1 milyona yaklaşan düzeye ulaştı. Bu gelişme, rızaya dayalı çözüm kültürünün güçlendiğinin ve geleneksel değerlerle modern hukukun buluştuğunun somut göstergesi olarak değerlendirildi.
Tarihsel bir perspektif ve beklentiler
Arabuluculuğun uygulamaya konduğu 2014 yılından 2025 sonuna kadar toplam arabuluculuk sayısı yaklaşık 9 milyon olarak kaydedildi. Bu süreçte sağlanan toplam anlaşma sayısı 5,2 milyon, halen devam eden müzakereler ise yaklaşık 400 bin düzeyinde. Bu veriler ışığında kısa sürede toplam anlaşma sayısının 5,5 milyon seviyesine ulaşması bekleniyor. Bugüne dek yaklaşık 11 milyon yurttaş arabuluculuk deneyimi yaşadı.
Yıllara göre artış
Gönüllü arabuluculukta yıllık artışlara bakıldığında, 2018 sonunda 63 bin, 2024 sonunda 720 bin ve 2025 sonunda 920 bin anlaşma sağlandığı belirtildi. Son yedi yılda gönüllü anlaşma sayısının yaklaşık 15 kat arttığı ifade edildi. 2025'te geçen yıla kıyasla sağlanan 200 bin ek anlaşma, çok taraflı uyuşmazlıkların da dikkate alınmasıyla yaklaşık 500 bin vatandaşın daha arabuluculuğu tercih ettiğini ortaya koyuyor.
Toplumsal etkiler ve uygulama sonuçları
Arabuluculukla sağlanan anlaşmalarda tarafların yüzde 99'unda yükümlülüklerini kendiliğinden yerine getirdiği rapor edildi. Anlaşmaya rağmen icra edilebilirlik amacıyla Sulh Hukuk Mahkemelerine yapılan başvuruların oranı ise yalnızca yüzde 1 seviyesinde kaldı. Bu durum, arabuluculuğun mahkemelerin iş yükünü azaltmasının ötesinde, güvene dayalı ve barışçıl bir toplumsal yapıyı güçlendirdiğini gösteriyor.
Sonuç
2025 verileri, arabuluculuğun Türkiye'de hem yaygınlaştığını hem de etkin bir çözüm mekanizması haline geldiğini ortaya koyuyor. Sağlanan yüksek anlaşma oranları ve toplumsal benimseme, arabuluculuğun uzlaşma kültürünü pekiştiren temel bir araç olduğunu kanıtlıyor.
TÜRKİYE ARABULUCULAR VE ARABULUCULUK MERKEZLERİ (TURAMEP) SÖZCÜSÜ ARABULUCU DR. UMUT METİN
